Mniszek lekarski a mlecz. Czy to ta sama roślina?

Mniszek lekarski w ostatnich latach otrzymuje zasłużony szacunek. W ziołolecznictwie stosowano go od wieków, jednak rozwój farmakologii i rynku suplementów diety sprawił, że zapomniano o dawniej stosowanych roślinach. Dziś jednak wracają do łask. I słusznie, bo są tanie, łatwo dostępne, naturalne i co najważniejsze – działają.

By zbierając surowiec nie popełnić błędu, sprawdźmy, jak wygląda mniszek lekarski, a jak mlecz. Choć wielu z nas używa tych nazw zamiennie, nie jest to ta sama roślina.

Mlecz (łac. Sonchus arvensis L.) i mniszek lekarski to dwie różne rośliny, jednak łudząco do siebie podobne (obie pochodzą z rodziny astrowatych). Właściwości prozdrowotne ma tylko jedna z nich, stąd warto wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę.

"Mniszka powszechnie nazywa się mleczem, co może być mylące, bo mlecz (rodzaj Sonchus) to rodzaj chwastów polnych występujący w miejscach niekoszonych – na polach uprawnych i przychaciach – roślin wyższych, lekko kłujących i o niejszych kwiatostanach (koszyczkach), także wytwarzających sok mleczny" – czytamy w książce "Dziki ogród" autorstwa dr. hab. Łukasza Łuczaja.

Mlecz dorasta nawet do 150 cm. Ma liście na brzegach nierówno ząbkowane, nierzadko o sinej barwie. Porastają one grubą łodygę. W dni pochmurne, deszczowe, kwiaty tej rośliny zamykają się.

Z kolei mniszek lekarski jest niższy niż mlecz. Liście zbierają się w przyziemną rozetę i co ciekawe, ich kształt uzależniony jest od pory roku. Kwiaty mniszka lekarskiego w czasie kwitnienia są rozwarte, płaskie lub wypukłe. Kiedy owoce dojrzeją, tworzą puszystą kulę (tzw. dmuchawiec).

Mlecz i mniszek lekarski bywają mylone. Pierwsza z nich to jednak pospolity chwast, druga zaś jest niezwykle cenna w ziołolecznictwie i...gastronomii. Liście mniszka lekarskiego, zwłaszcza młode, to znakomity dodatek do sałatek.

Co jednak ciekawe, mlecz to niejedyna roślina, którą można pomylić z mniszkiem lekarskim. Zdarza się, że osoby bez znajomości podstaw botaniki za surowiec zielarski biorą również pępawę, kozibród, brodawnika lub prosienicznika.

Podsumowując, mlecz zwyczajny a mniszek lekarski to dwie różne rośliny.

Mniszek lekarski to roślina, która:

• była wykorzystywana w leczeniu chorób wątroby i śledziony, jak również w terapii dny moczanowej, zapalenia pęcherza, biegunki oraz schorzeń układu pokarmowego,
• łagodzi objawy zgagi i niestrawności,
• ma właściwości przeciwutleniające,
• wzmacnia odporność,
• wykazuje działanie hepatoprotekcyjnie (chroni komórki wątroby przed uszkodzeniem i pobudza je do odbudowy i regeneracji),
• działa przeciwzapalnie,
• ma zdolność hamowania wzrostu komórek nowotworowych.

Wasz temat lekcji to: Mlecz pospolity a mniszek lekarski. Wybierzcie się razem na pobliską łąkę lub polanę. Poszukajcie mniszka lekarskiego (nie powinniście mieć z tym problemu) i dokładnie przyjrzyjcie się roślinie. Możecie również ususzyć jej liście i opisać.

Warto również spróbować poszukać mlecz. Rośnie na łąkach i w zaroślach. Znajdziemy go ponadto w zbożach oraz w ogrodach i roślinach okopowych.