Lektury szkolne w podstawówce [lista]

Czytanie książek to wspaniała przygoda. Nie tylko ubogaca słownictwo, ale też rozwija wyobraźnię i wspomaga rozwój intelektualny. Niestety, niektórym nadal kojarzy się z przykrym obowiązkiem, na co wpływ mogło mieć doświadczenie czytania lektur. Czy słusznie?

Sięganie po książkę nigdy nie powinno być traktowane jako przymus. Zdarzało się jednak, zwłaszcza dawniej, że czytanie lektur było dla uczniów złem koniecznym. Dziś na szczeście podejście do tego tematu uległo zmianie. Nauczyciele tak opracowuja lekcje, że są one ciekawe i inspirujące. To motywuje do dalszego czytania i poznawania kolejnych literackich przygód.

Podstawa programowa dla edukacji wczesnoszkolnej, czyli klas 1-3, przewiduje omówienie 27 pozycje książkowe. Nie oznacza to jednak, że nauczyciel ma obowiązek je wszystkie omówić. Może on dowolnie wybrać tytuły, z którymi będzie chciał zapoznać uczniów.

• "Afryka Kazika" (Łukasz Wierzbicki)
• "Dziadek i niedźwiadek" (Łukasz Wierzbicki)
• "Asiunia" (Joanna Papuzińska)
• "Cukierku, ty łobuzie!" (Waldemar Cichoń)
• "Detektyw Pozytywka" (Grzegorz Kasdepke)
• "Dziewczynka z parku (Barbara Kosmowska)
• "Kapelusz Pani Wrony" (Danuta Parlak)
• "Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)" (Justyna Bednarek)
• "Rany Julek. O tym jak Julian Tuwim został poetą" (Agnieszka Frączek)
• "Wścibscy" (Dorota Gellner)
• "Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie" (Julita Grodek)
• "Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca" (Tom Justyniarski)
• "Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły" (fragmenty) (Piotr Kordyasz)
• "Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych" (Aleksandra i Daniel Mizielińscy)
• "Baśnie" (do wyboru) (Hans Christian Andersen)
• "Brzechwa dzieciom" (Jan Brzechwa)
• "Dzieci z Bullerbyn" (Astrid Lindgren)
• "Doktor Dolittle i jego zwierzęta" (Hugh Lofting)
• "Drzewo do samego nieba" (Maria Terlikowska)
• "Karolcia" (Maria Krüger Kruger)
• "Najpiękniejsze wiersze" (Danuta Wawiłow)
• "O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśniach i legendach" (Barbara Tylicka)
• "O psie, który jeździł koleją" (Roman Pisarski)
• "Pamiętnik Czarnego Noska" (Janina Porazińska)
• "Wiersze dla dzieci" (Julian Tuwim)
• "Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata" (Zofia Kossak-Szczucka)
• "Piaskowy Wilk" (Åsa Lind)

W klasach 4-8 nauczyciele języka polskiego omawiaja na lekcjach lektury obowiązkowe, a także tzw. lektury z gwiazdką. Są to pozycje dodatkowe, uzupełniające, sporód których nauczyciel musi wybrać co najmniej dwa tytuły w każdym roku szkolnym.

Wśród tytułów obowiązkowych są m.in.:

• "Akademia Pana Kleksa" (Jan Brzechwa)
• "Chłopcy z Placu Broni" (Ferenc Molnár)
• "Hobbit, czyli tam i z powrotem" (John Ronald Reuel Tolkien)
• "Kajko i Kokosz. Szkoła latania" (komiks) (Janusz Christa)
• "Katarynka" (Bolesław Prus)
• "Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa" – Clive Staples Lewis
• "W pamiętniku Zofii Bobrówny" (Juliusz Słowacki)
• "W pustyni i w puszczy" (Henryk Sienkiewicz)

Na lekcjach języka polskiego omawiane są ponadto m.in. legendy polskie, wiersze J. Słowackiego, Jana Twardowskiego i Adama Mickiewicza, a także wybrane pieśni i piosenki patriotyczne. Uczniowie klas 4-8 poznają też bajki Ignacego Krasickiego.

Lekturami uzupełniającymi są m.in.:

• "Magiczne drzewo" (Andrzej Maleszka)
• "Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi" (Rafał Kosik)
• "Ania z Zielonego Wzgórza" (Lucy Maud Montgomery)
• "Janko Muzykant" (Henryk Sienkiewicz)
• "Tajemniczy ogród" (Frances Hodgson Burnett)
• "Kubuś Puchatek" (Alan Aleksander Milne)

To pytanie zadaje sobie wielu uczniów, zwłaszcza kiedy są na etapie opracowywania planu nauki. W wielu szkołach odbywają się zajęcia dodatkowe z języka polskiego, na których uczniowie porządkują swoją wiedzę. Warto też pomóc dziecku w sporządzeniu notatek.

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć, co może być na egzaminie ósmoklasisty. Wszystkie treści ujęte w podstawie programowej mogą pojawić się na najważniejszym sprawdzianie w szkole podstawowej. Warto zatem stworzyć razem z dzieckiem mapę myśli. Możecie też wspólnie przygotować notatki z lektur.

Przypomnijcie sobie lektury klasy 6, 7 i 8. Spiszcie najważniejsze informacje, np. czas akcji, plan wydarzeń. Możecie też napisać charakterystykę wybranej postaci.

I pamiętajcie, że czytanie lektur nie ma być przykrym obowiązkiem. To fantastyczna przygoda! Któż z nas nie pamięta "Akademii Pana Kleksa" czy "Chłopców z Placu Broni"? Kto nie wzruszał się, czytając książkę "Oto jest Kasia", lub nie zabierał głosu, komentując zachowanie głównego bohatera opoowiadania Charlesa Dickensa pt. "Opowieść wigilijna"?

Z całą pewnością nie każdą lekturę czytaliśmy z takim samych zachwytem, ale takie jest ich zadanie. Mają pokazać uczniom, że sa różne gatunki literackie i różne tematy utworów. Przekazują prawdy uniwersalne, ale też bawią i uczą.

Podzielmy się z dzieckiem swoim doświadczeniem. Wskażmy naszą ulubioną lekturę, jak i taką, która nie wzbudziła naszego zainteresowania. Wszystko po to, by nie zrazić ucznia do czytania. I dawajmy doby przykład. Jeśli dziecko będzie widziało nas z książką, z dużym prawdopodobieństwem samo chętniej będzie sięgać po lekturę.