Kostka rosołowa – czy aby na pewno dla dzieci?
Współczesne mamy pracują na dwa, a nie na jeden etat. Często zabiegane, nie mają czasu ani siły na tworzenie urozmaiconych posiłków dla swoich dzieci. Z pomocą przychodzi wtedy kostka rosołowa – wystarczy chwila, by z niczego wyczarować szybką zupę. Szkoda tylko, że szybko wcale nie znaczy zdrowo.
Wiele przepisów dostępnych w internecie posiada na liście składników kostki rosołowe czy gotowe mieszanki przypraw. Pomimo tego, że na większości etykiet widnieje kolorowy napis „bez konserwantów”, warto im się bliżej przyjrzeć.
Kostka rosołowa jest przede wszystkim źródłem soli, glutaminianu sodu, rafinowanego cukru i inozynianu disodowego. Sprawdźmy, co oznaczają te poszczególne składniki.
Sól w kostkach rosołowych
Zwiększona ilość soli w diecie wpływa na podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi, pojawienie się miażdżycy czy innych chorób sercowo-naczyniowych. Może powodować także otyłość oraz cukrzycę typu II. W związku z tym Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca maksymalne spożycie 5 g soli na dobę.
Wielu osobom może wydawać się, że problem nadmiernego spożycia soli ich nie dotyczy. Niestety, ten składnik jest obecny praktycznie w każdym produkcie, który spożywamy: w przekąskach, konserwach, pieczywie, nabiale czy wędlinach. Znajdziemy ją także w słodyczach.
Polacy jedzą coraz mniej soli – tak przynajmniej wynika ze statystyk Instytutu Żywności i Żywienia. Różnice są spore, ponieważ w 1998 roku mieszkańcy Polski spożywali średnio 15,1 g soli dziennie. 15 lat później dzienna dawka wynosiła już tylko 10,3 g.
Będzie jeszcze lepiej. 13 grudnia 2016 roku wchodzi w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego, które nakazuje producentom podawanie na etykietach nazwy „sól”, a nie jak wcześniej „sód”. Dietetycy uważają, że znacząco zmieni to przyzwyczajenia żywieniowe mieszkańców Europy.
Glutaminian sodu - E621
Glutaminian sodu, czyli E621 jest odpowiedzialny za wyrazisty smak i zapach kostek rosołowych oraz innych gotowych mieszanek przyprawowych. Według ekspertów z Uniwersytetu w Północnej Karolinie związek ten wpływa na powstawanie nadwagi. Jego negatywne działanie wykazały także badania prof. Jima Stevensona – zawartość glutaminianu sodu w diecie powoduje u dzieci nadpobudliwość.
E621 często stosowany jest w restauracjach z chińskim jedzeniem. W związku z tym powstał mit „Syndromu chińskiej restauracji”. Osoby, które regularnie spożywały dania w tego rodzaju miejscach, skarżyły się na bóle i zawroty głowy, zaburzenia oddechu czy przyspieszone bicie serca. Hipotezę tę jednak obalono – reakcje te wywoływały alergeny, np. krewetki, orzechy czy ostre przyprawy.
Cukier rafinowany i tłuszcze roślinne w składzie
Zgadzamy się, że odpowiednia ilość cukru w diecie jest ważna. Inaczej jednak sprawa wygląda z cukrem rafinowanym, czyli oczyszczonym ze wszystkich substancji odżywczych. Natychmiast po spożyciu dostaje się on do krwiobiegu, co znacząco obciąża trzustkę. Dostarcza on organizmowi tylko pustych kalorii.
Składnikiem, który warto znać jest także Inozynian disodowy (E631). Jego nadmierne spożywanie może zakończyć się bólami głowy, arytmią serca, osłabieniem czy bezsennością. Nie polecany jest on także osobom zmagającym się z kamicą nerkową.
W małej kostce rosołowej znajdują się jeszcze inne, często tajemniczo brzmiące nazwy składników. Są to np. guanylan disodowy, skrobia, tłuszcz kurzy, aromaty, ekstrakt mięsa kurzego czy ekstrakt drożdżowy.
Kostka zawiera także tłuszcze roślinne inaczej nazywane tłuszczami utwardzonymi, trans lub uwodornionymi. To właśnie przed nimi dietetycy przestrzegają najbardziej. Ich regularne spożywanie obniża płodność, zwiększa ryzyko zachorowalności na choroby sercowo-naczyniowe i cukrzycę typu II. Nie polecane są także kobietom w ciąży, ponieważ przechodząc przez łożysko, mają wpływ na układ nerwowy dziecka.
Wybierajmy naturalne przyprawy
Nie wszystkie kostki rosołowe są szkodliwe dla naszego zdrowia. Istnieje sposób, by przygotować je samodzielnie, wzbogacając ich skład o naturalne zioła i sól morską.
Zamiast gotowych mieszanek przyprawowych, warto zaopatrzyć kuchnię w produkty bez konserwantów, tj. sól himalajska, ocet balsamiczny, cynamon cejloński, kminek, kumin, liście laurowe, kurkuma, kardamon, biały i czarny pieprz, odmiany sproszkowanej papryki, czosnek, bazylia, tymianek, natka pietruszki, oregano, rozmaryn, imbir czy kolendra. Ich aromat podczas gotowania długo będzie utrzymywał się w całym mieszkaniu.
Przepis na domowe kostki rosołowe
Składniki:
- włoszczyzna,
- 2-3 ząbki czosnku,
- cebula,
- zielona pietruszka,
- łyżka oliwy,
- sól morska lub himalajska,
- przyprawy (ich ilość i rodzaj zależy tylko od naszych upodobań).
Cebulę i czosnek obieramy, siekamy, a następnie smażymy na łyżce oliwy. Pozostałe warzywa kroimy i wrzucamy do tego samego garnka, całość zalewając wodą. Doprawiamy i dodajemy skrojoną zieleninę.
Wywar gotujemy ok. dwie godziny na małym ogniu. Wyjmujemy liście laurowe i przyprawy w ziarnach. Następnie studzimy i wszystko razem miksujemy. **Masę przelewamy do foremek na lód – najlepsze są te z silikonu.**
Po zamrożeniu każdą kostkę wyjmujemy i zawijamy w papier. Trzymamy je w szczelnie zamkniętym opakowaniu w zamrażalce.
