Jedz, by poskromić łaknienie. Ile wynosi dzienne zapotrzebowanie na chrom?

Chrom to pierwiastek śladowy, którego znaczenie dla zdrowia odkryto w latach 50-tych. Jest bardzo ważny dla regulacji poziomu cukru we krwi, dlatego z powodzeniem wykorzystuje się go w zapobieganiu i leczeniu cukrzycy. Ten pierwiastek, będący czynnikiem wpływającym na tolerancję glukozy, przyczynia się do zwiększenia aktywności insuliny. To nie jedyne funkcje, jakie pełni ten składnik.

Chrom działa pobudzająco na przemiany metaboliczne glukozy, reguluje poziom cholesterolu, pobudza syntezę białek, zmniejsza napady głodu i podnosi odporność na infekcje. Niedobór tego składnika może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia, podobnie jak nadmiar - dlatego tak ważne jest, by dostarczać chrom w odpowiedniej ilości.

Gdzie szukać chromu? W największych ilościach występuje w:

• grzybach,

• pieczywie pełnoziarnistym,

• orzechach - zwłaszcza w migdałach, orzechach włoskich i brazylijskich,

• owocach morza,

• serze,

• podrobach,

• suszonych śliwkach.

Nasz organizm potrzebuje chromu, magnezu i witamin należących do grupy B, by właściwie przeprowadzać procesy przemian metabolicznych cukru. Należy jednak podkreślić, że gdy w naszej codziennej diecie przeważa nadmierne spożycie cukru, to w organizmie szybko dochodzi do niedoboru tych niezbędnych składników. Wiele badań wskazuje, że mnóstwo osób jest dziś narażona na deficyt, ponieważ spożywamy dużą ilość cukru nie tylko w żywności, ale również w napojach, a także zbyt często sięgamy po przetworzone jedzenie. W konsekwencji brakuje nam chromu, co powoduje szereg dolegliwości zdrowotnych.

Ze względu na to, że chrom reguluje poziom glukozy we krwi, spożywanie go w niewłaściwej ilości może zaburzać różnorodne procesy metaboliczne w organizmie. Jednym z częstych skutków ubocznych niedoboru chromu jest ciągłe odczuwanie chęci zjedzenia czegoś słodkiego.

Wśród innych objawów związanych z niedoborem chromu wymienia się:

• zmęczenie,

• problemy z koordynacją ruchów,

• nieprawidłowy metabolizm aminokwasów,

• stany lękowe, huśtawki nastrojów (chrom oddziałuje na poziom neuroprzekaźników, jak serotonina i dopamina, odpowiedzialnych np. za nasze samopoczucie, humor i nastrój).

Niektóre skutki deficytu przypominać mogą cukrzycę - uczucie mrowienia palców nóg i rąk, drętwienie, podwyższone stężenie cukru we krwi i nietolerancja glukozy.

Jakie jeszcze konsekwencje zdrowotne wiążą się z brakiem odpowiedniego poziomu chromu? Niedoborom tego pierwiastka mogą towarzyszyć choroby układu sercowo-naczyniowego, podwyższony poziom cholesterolu i zwiększona masa ciała.

Reasumując, chrom ma istotne znaczenie zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Ile zatem powinniśmy dostarczać go do organizmu?

Ilość chromu, jakiej potrzebuje dany organizm, nie jest jednakowa dla wszystkich. Zapotrzebowanie na ten składnik jest uzależnione od kilku czynników, które są związane nie tylko z wiekiem, ale również z prowadzonym stylem życia i stanem zdrowia.

Wiek i płeć

Zapotrzebowanie na chrom inaczej wygląda w przypadku osób dorosłych, a inaczej kształtuje się dla dzieci, jest też inne względem płci. Mniej chromu potrzebują kobiety, zaś więcej mężczyźni, co jest zazwyczaj związane z masą mięśniową panów i ich metabolizmem.

Zgodnie z normami, przyjętymi przez Instytut Żywności i Żywienia, EFSA, WHO, dobowe zapotrzebowanie na ten pierwiastek wynosi:

• 0,2-4 µg (mikrogramów) dla niemowląt w okresie od 0 do 6 miesięcy,

• 5,5 µg dla niemowląt od 7 do 12 miesięcy,

• 11 µg dla dzieci w wieku 1-3 lat,

• 15 µg dla dzieci w wieku 4-6 lat,

• 25 µg dla dzieci w wieku 7-9 lat,

• 35 µg dla chłopców w wieku 10-18 lat,

• 25 µg dla dziewcząt w wieku 10-18 lat.

Jak wyglądają normy dla dorosłych?

Rekomendacje dotyczące osób dorosłych wskazują na dawki 35 µg dla mężczyzn, 25 µg dla kobiet, a także 30 µg dla kobiet w ciąży i 45 µg dla kobiet karmiących piersią. Co wpływa na większe zapotrzebowanie na chrom?

Dieta i styl życia

Poza wiekiem i płcią, zwiększoną podaż chromu zaleca się osobom aktywnym. W tym przypadku panuje zasada, że im bardziej aktywna osoba, tym większe jest jej zapotrzebowanie na ten składnik. Chrom bierze udział w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów - więc osoby, które są aktywne fizycznie, zawodowi sportowcy, a także grupa osób wykonująca pracę fizyczną, mogą potrzebować większej ilości chromu.

Na zapotrzebowanie wpływa również prowadzony styl życia - jeśli często chorujemy lub prowadzimy życie związane z dużą ekspozycją na stresujące czynniki, powinniśmy przyjmować większe dawki chromu. Istotna w tej kwestii jest również dieta - odżywianie się żywnością zawierającą dużą ilość cukru (słodycze i słodzone napoje), a także nadmiar przetworzonego jedzenia, zwiększają zapotrzebowanie na ten składnik.

Źródła

1. Dagmara Dąbek
2. "Witaminy i minerały. Ilustrowany przewodnik" Karen Sullivan, wydawnictwo Konemann, 1998 rok.