Znęcanie się w szkole

Przemoc i agresja w szkole nie ograniczają się tylko do formy fizycznej. Pojawia się również przemoc psychiczna. Zjawisko to coraz bardziej się nasila. Pierwsze zmasowanie przejawy agresji wśród młodzieży zanotowano w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych dwudziestego wieku. Termin „fala” został przejęty ze słownictwa wojskowego. Znęcanie się w szkole nosi również miano "kocenia", "tępienia kotów", mobbingu. Przemoc i agresja w szkole nie ograniczają się konkretnego typu szkoły. Fala jest zauważalna w szkole podstawowej, gimnazjalnej (najczęściej) i liceum.

Przemoc psychiczna w szkole cały czas się nasila. Wpływają na to:

• pogarszające się stosunki w rodzinie,
• negatywne oddziaływanie subkultur tworzonych przez młodzież,
• stosowanie środków odurzających,
• coraz częstsza depresja (która wynika między innymi z braku perspektyw rozwojowych),
• negatywny wpływ wywierany przez media.

Ofiarami przemocy i agresji w szkole są najczęściej pierwszoklasiści. Badania wykazały, że osoby padające ofiarą fali wyróżniają się zachowaniem, wiekiem, budową ciała, wyglądem zewnętrznym, wynikami w nauce, miejscem zamieszkania. Nie jest to regułą, dużo uczniów uważa, że ofiara może się stać każdy, niezależnie od powyższym wytycznych.

Ofiary przemocy psychicznej mogą zwracać na siebie uwagę okazywanym strachem, nieufnością, nieśmiałością, nieprzystosowaniem do otoczenia oraz zamknięciem w sobie. Takie osoby mają najczęściej szczupłą budowę ciała. Prześladowców mogą też sprowokować uczniowie wygadani, pewni siebie, demonstrujący posiadanie drogich rzeczy i ubrań.

Osoby odpowiedzialne za zjawisko fali mają zazwyczaj dużą pewność siebie. Chcą imponować innym. Charakteryzuje ich głupota, odwaga, agresywność i zarozumialstwo. Prześladowcami są najczęściej uczniowie otaczający się dużą grupą znajomych, zachowujący się bezczelnie wobec nauczycieli, szukający zaczepki. Ich zachowanie jest też głośne, a sposób wyrażania wulgarny. Oprawcy stosują różne formy przemocy. Tym samym rekompensują sobie swoje braki. Ich zachowanie może wynikać z nudów, chęci imponowania kolegom, chęci zabawy. Kocenie jest też formą kary za podlizywanie się nauczycielom.

Fala w szkole jest zjawiskiem rzadko wykrywanym. Ofiary godzą się na wszystko, byleby tylko prześladowcy dali im spokój. Uczniowie żyją w strachu, lecz wiedzą, że za poskarżenie się nauczycielowi grozi im kara. Pomocy szukają wśród starszych kolegów, którzy mogą sprzeciwić się przemocy i agresji w szkole. Jednak jest to po prostu odpowiedź agresją na agresję.

Ofiary przemocy mogą i powinny szukać pomocy u wychowawców klas i dyrektora. Mogą też zwrócić się do rodziców. W niektórych szkołach zatrudnia się ochroniarzy, którzy mają pilnować porządku i dyscypliny, a także zapewnić bezpieczeństwo uczniom. Prześladowani uczniowie, którzy liczą tylko na siebie, mogą sobie nie poradzić.