Zaburzenia mowy u dzieci z autyzmem
Zaburzenia rozwoju mowy u dzieci mogą powstawać na skutek różnych chorób, na przykład autyzmu. Autyzm dziecięcy należy do zaburzeń rozwojowych, nie w pełni jeszcze opisanych. U niektórych dzieci autystycznych zaburzenia mowy pojawiają się we wczesnej fazie, u innych natomiast przejawiają się w ten sposób, że malec ma skłonności do powtarzania niektórych słów i fraz. Nie potrafi wykorzystywać języka do porozumiewania się. Jak objawiają się zaburzenia mowy u dzieci z autyzmem?
Zaburzenia mowy u dzieci z autyzmem
Zaburzenia mowy u dzieci autystycznych
Zaburzenia rozwoju mowy u dzieci autystycznych są charakterystyczne. W zakresie komunikacji to opóźnienie rozwoju mowy i jej postępujący regres. Diagnoza dziecka autystycznego na podstawie mowy opiera się na zaobserwowaniu między innymi takich przesłanek, jak:
- mowa jest pozbawiona ekspresji, wyobrażeń, abstrakcji - dziecko nie używa głosu, kiedy chce zwrócić na siebie uwagę;
- dziecko z autyzmem nie reaguje na głos matki lub reakcja ta jest bardzo mała;
- mowa nie służy do komunikowania się, ale do powtarzania pewnych dźwięków, słów lub fraz cały czas, bez intencji przekazania czegoś;
- występowanie echolalii natychmiastowej lub odroczonej (czyli powtarzanie słów lub fraz wypowiedzianych przez inne osoby), echolalia odroczona polega na tym, że dziecko po upływie jakiegoś czasu, tygodnia czy miesiąca powtarza zasłyszane zdanie, a nawet długi tekst i czyni to z ogromną dokładnością (z tą samą intonacją lub akcentem), echolalia uznawana jest za patologiczną, jeśli powtarzanie utrzymuje się po ukończeniu trzeciego lub czwartego roku życia dziecka;
- nieużywanie zaimka „ja”, nawet u dzieci powyżej 10 roku życia, dzieci często mówią o sobie „ty” lub po imieniu.Inne objawy autyzmu
Jednym z poważniejszych objawów autyzmu są jakościowe zaburzenia stosunków społecznych, które polegają na tym, że dziecko nie odczuwa potrzeby kontaktów rówieśniczych oraz dzielenia się swoimi przeżyciami z innymi ludźmi. Ponadto jego komunikacja z innymi jest zaburzona przez upośledzoną lub niewykształconą mowę. Dziecko chore na autyzm nie posiada spontanicznych umiejętności językowych, charakterystycznych dla swojego poziomu rozwoju. Malec przestaje formułować zdania, posługuje się jedynie pojedynczymi słowami, a mowa przestaje służyć mu do komunikowania się. Mowa dzieci autystycznych określana jest jako „płaska”, pozbawiona melodyki. Wraz z cofaniem się mowy, zanikają inne sposoby komunikacji, jak gaworzenie, ekspresja uczuć na twarzy i gesty.
Niestety zaburzeń mowy u dzieci autystycznych nie da się wyleczyć. Istnieje jednak wiele programów edukacyjnych i szkoleniowych, które są dopasowane do indywidualnych potrzeb młodego człowieka. Rozwijają możliwości uczenia, komunikacji i relacji z innymi oraz jednocześnie ograniczają częstość występowania zachowań destrukcyjnych.
Małgorzata Kazbieruk
