Osoby, które nie są nauczycielami, będą mogły uczyć w przedszkolu. Eksperci oburzeni

Zmiany uzasadniane są przez Ministerstwo Edukacji Narodowej potrzebą przeciwdziałania brakowi kadry. Według danych MEN z czerwca 2025 roku, w całej Polsce było 1657 wakatów na stanowiskach nauczycieli wychowania przedszkolnego. Mimo że obecnie zatrudnionych jest ok. 138 tys. nauczycieli, z czego ponad 92 tys. pracuje w przedszkolach, liczba nieobsadzonych etatów wciąż rośnie.

W założeniu nowe przepisy mają być rozwiązaniem tymczasowym i stosowanym jedynie w sytuacjach, gdy nie można znaleźć nauczyciela z wymaganym wykształceniem. Warunkiem zatrudnienia osoby bez kwalifikacji będzie brak toczących się przeciwko niej postępowań karnych lub dyscyplinarnych oraz przedstawienie zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Kandydaci mogą być np. studentami ostatnich lat studiów pedagogicznych lub osobami z doświadczeniem w pracy z dziećmi.

Wiceminister podkreśla w nagraniu opublikowanym na platformie X, że proces zatrudniania osoby, która nie ma ukończonych studiów kierunkowych będzie się odbywał pod ścisłym nadzorem. Każda taka decyzja wymagać będzie zatwierdzenia przez kuratora. – Pierwszeństwo zawsze będzie miał nauczyciel z pełnymi kwalifikacjami do nauczania w przedszkolu – podkreśliła wiceminister.

Zobacz także: Dlaczego dzieci w przedszkolach nie wychodzą na dwór?

Jednak środowiska nauczycielskie i organizacje społeczne stanowczo sprzeciwiają się tym rozwiązaniom. Dr Zuzanna Jastrzębska-Krajewska prowadząca konto "Pani Zuzia", pedagog i inicjatorka petycji "Nauczyciel wychowania przedszkolnego to zawód – NIE dla zmian pod przykrywką ratowania systemu!", zwraca uwagę we wpisie w mediach społecznościowych na powody obecnych braków kadrowych.

"Problemem nie jest brak kadry, lecz to, że wykwalifikowani nauczyciele masowo odchodzą z zawodu z powodu m.in.: niegodnych wynagrodzeń, ogromnego przeciążenia obowiązkami, braku szacunku instytucjonalnego, coraz większej liczby dzieci z SPE w placówkach ogólnodostępnych bez narzędzi do wsparcia, ignorowania ich roli w systemie edukacyjnym" – tłumaczy nauczycielka.

Ekspertka twierdzi też, że zmiany są jedynie próbą obejścia problemu kosztem dzieci i jakości edukacji. "Proponowane zmiany uderzają w godność i prestiż zawodu nauczyciela wychowania przedszkolnego i narażają dzieci na utratę dostępu do profesjonalnej, świadomej edukacji" – wyjaśnia we wpisie na Facebooku.

Petycję podpisało już ponad 40 tys. osób - nauczycieli, rodziców i obywateli, którzy domagają się natychmiastowego wycofania projektu. Podkreślają, że edukacja przedszkolna to nie forma opieki, lecz fundament rozwoju dziecka. Osoba prowadząca zajęcia powinna posiadać nie tylko wiedzę pedagogiczną, ale także kompetencje psychologiczne, społeczne i metodyczne. W opinii protestujących, deregulacja obniży prestiż zawodu i może prowadzić do nierówności w dostępie dzieci do profesjonalnej edukacji.

Zobacz także: Ważny komunikat MEN-u. Infolinia dla uczniów, rodziców, nauczycieli

Pomimo prób załagodzenia sytuacji przez Ministerstwo Edukacji, wielu pedagogów ocenia zmiany jako krok wstecz. W ich ocenie są sprzeczne z wcześniejszymi działaniami, które miały na celu profesjonalizację zawodu nauczyciela przedszkola. Przypominają, że jeszcze niedawno zaostrzano wymogi kwalifikacyjne, wprowadzając jednolite pięcioletnie studia magisterskie jako warunek pracy w przedszkolu.

Przypomnijmy, że od 2023 roku w przedszkolu może uczyć absolwent jednolitych studiów magisterskich prowadzonych zgodnie z nowym standardem kształcenia na kierunku pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna, który posiada przygotowanie pedagogiczne. Uchylono przy tym przepisy wskazujące, że ukończenie studiów drugiego stopnia z pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej nadaje kwalifikacje nauczycielskie. Studia drugiego stopnia mogły być prowadzone wyłącznie dla absolwentów studiów pierwszego stopnia w zakresie pedagogiki.

oprac. Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Prawo.pl
2. Interia
3. Ministerstwo Edukacji