Niemowlę po szczepieniu

Niemowlę po szczepieniu ochronnym często bywa apatyczne, marudne, osłabione i ospałe. Po wyjściu z gabinetu lekarskiego uważnie obserwujesz maluszka i przez kilka dni martwisz się, czy wszystko jest w porządku. Niektóre reakcje poszczepienne są prawidłowe, inne – wymagają konsultacji lekarskiej. Jak je rozpoznać i rozróżnić? Pamiętaj, że szczepionka to nic innego jak trening odporności. Zawarte w niej osłabione drobnoustroje pobudzają organizm dziecka do walki. Przeciwciała odpornościowe rozprawiają się z upozorowanym atakiem wirusów lub bakterii, by maluszek zyskał odporność nabytą.

1. Odczyny poszczepienne

Efektem ubocznym szczepienia jest efekt poszczepienny. To nic strasznego. Dziecko po prostu łagodnie przechodzi chorobę, przeciwko której zostało zaszczepione. W ten sposób maluszek uzyskuje odporność.

Zawarte w szczepionce wirusy albo bakterie są osłabione, więc nie mogą wywołać typowej choroby, ale mogą chwilowo osłabiać organizm dziecka. Odczyn poszczepienny jest miejscową reakcją na szczepienie i powstaje w miejscu wkłucia igły.

Maluszek może mieć obolałą rączkę, szczególnie po szczepionce Di-Te-Per. Staraj się wówczas nie nadwyrężać rączki dziecka i uważaj na nią podczas ubierania maluszka.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Rezygnujesz ze szczepienia? Narażasz życie dziecka"

Czasem wokół wkłucia pojawia się czerwony obrzęk. Przyczyną odczynów poszczepiennych bywa źle wykonany zastrzyk. Z tego powodu może dochodzić do miejscowego zakażenia i ropienia miejsca wkłucia.

Odczyn po szczepieniu pojawia się zwykle od dwóch godzin do dwóch dób po podaniu szczepionki. Objawy ustępują po dwóch-trzech dniach.

Aby zapobiec odczynom poszczepiennym, najlepiej od razu po szczepieniu owiń ramię niemowlaka gazą zanurzoną w roztworze sody oczyszczonej (łyżeczka sody na pół szklanki letniej wody) lub w preparacie Altacet (tabletki do rozpuszczania w wodzie, dostępne bez recepty). Okład należy zabandażować i co pół godziny nasączać.

Po kilku godzinach można go zdjąć. Jeśli po podaniu szczepionki wystąpi bolesny rumień, zanim zdążysz zrobić dziecku okład – okłady jedynie zmniejszą obrzmienie, ale na ustąpienie bolesnego zaczerwienienia trzeba będzie poczekać kilka dni.

Dziecko po szczepionce można kąpać, ale należy uważać, by nie moczyć miejsca wkłucia. O każdej nietypowej reakcji dziecka na szczepienie należy informować lekarza.

Na szczęście szczepionki dla niemowląt są coraz lepsze, a powikłania po nich występują coraz rzadziej.

2. Zachowanie niemowlaka po szczepieniu

Niemowlę po szczepieniu może reagować gorączką – nie wyższą niż 38,5ºC, osłabieniem, apatią, spadkiem apetytu i bólami mięśni.

Maluszek może odmawiać jedzenia, często płakać, zazwyczaj porą wieczorową, przed spaniem. Czasami trudno go zabawić, ciągle płacze, jest marudny i senny. Taki stan po podaniu szczepionki trwa zwykle dwa-trzy dni, po czym dziecko powraca do pełni zdrowia.

Jeśli dziecko gorączkuje, można mu podać doodbytniczo czopek z paracetamolem. Niekiedy w tydzień lub dwa po szczepieniu przeciw odrze lub różyczce na ciele niemowlaka pojawia się bladoróżowa wysypka albo powiększają się węzły chłonne.

Sporadycznie, trzy tygodnie po szczepieniu przeciw śwince może nastąpić obrzmienie ślinianek przyusznych. Objawy te znikają samoistnie po kilku dniach.

Kiedy szczepionka jest źle oczyszczona, nieprawidłowo przechowywana lub przeterminowana, może spowodować powikłania. Są to jednak bardzo rzadkie przypadki.

Przed zaszczepieniem dziecka ważne jest dokładne badanie maluszka przez pediatrę. Gdy niemowlę jest przeziębione, ma katar lub kaszle, nie powinno być poddane szczepieniu, ponieważ szczepionka może osłabić odporność i wyzwolić chorobę.

Jeśli po kilku godzinach od ukłucia pojawiają się niepokojące objawy, należy koniecznie udać się z dzieckiem do lekarza. Co powinno zaniepokoić?

• Gorączka trwająca dłużej niż dwa dni;
• Problemy z oddychaniem;
• Długotrwały obrzęk twarzy, zwłaszcza okolic oczu;
• Utrzymujące się przez kilka dni osłabienie, ospałość i brak apetytu;
• Nienaturalnie blada skóra i wiotkie ciało;
• Drgawki gorączkowe lub utrata przytomności.

Zawsze miej na uwadze dobro dziecka. Szczepienia obowiązkowe są ważne i należy je wykonać, ale tylko wtedy, gdy dziecko jest w pełni zdrowe. Lepiej odroczyć szczepienie w czasie niż później martwić się o powikłania poszczepienne.

Szczepionka, choć zawiera osłabione drobnoustroje, jest zawsze ingerencją chorobotwórczych mikrobów w ciało dziecka. Miej zatem pewność, że w momencie szczepienia niemowlę jest zdrowe, by później nie żałować decyzji o szczepieniu.

Odporność maluszka musi być niezachwiana, by szczepionka nie wywołała żadnych komplikacji.