Lęk w ciąży
Lęk w ciąży towarzyszy większości przyszłych mam. Zamęt w głowie w czasie oczekiwania na dziecko jest zupełnie normalny i uzasadniony. Warto jednak pamiętać, że ciąża to nie tylko wyzwanie dla kobiety, ale również dla jej partnera, który obawia się, czy podoła nowej roli ojca, czy zdoła zapewnić stabilność finansową powiększającej się rodzinie, czy relacja z żoną nie ulegnie pogorszeniu po narodzinach szkraba. Zarówno kobieta, jak i mężczyzna potrzebuje potwierdzenia, że jest się kochanym oraz akceptacji własnej osoby. Na jakie ciążowe lęki narażona jest partnerka, a na jakie – jej partner? W jaki sposób oswoić obawy w ciąży?
1. Lęki kobiet w ciąży
Czego najczęściej boi się kobieta w ciąży? Przyszłym mamom towarzyszy wiele różnych lęków, które mogą pojawiać się na różnych etapach trwania ciąży. Kobiety zazwyczaj na początku, kiedy dowiedzą się, że zaszły w ciążę, boją się o swoją pracę i zarobki. Potem zaczynają bać się o dziecko i siebie, obawiają się też bólu, porodu i tego, czy podołają opiece nad noworodkiem. Niektórym paniom towarzyszy lęk dotyczący własnej atrakcyjności. Kobiety zastanawiają się: „Czy w ciąży jestem pociągająca dla swojego partnera? Czy nie roztyję się po porodzie? Czy mąż nie przestanie mnie kochać?”. W tym czasie kobieta najbardziej potrzebuje zapewnień od swojego mężczyzny, że jej brzuch jest piękny, a ona sama – najpiękniejszą kobietą na świecie.
Kobieta reaguje na ciążę całą sobą – mentalnie, fizycznie i emocjonalnie. Ciało kobiety doświadcza zmian hormonalnych oraz zmian somatycznych w obrębie organizmu. Pojawiają się zaparcia, mdłości, wymioty, zawroty głowy, bóle piersi itp. Pojawiają się też inne stany emocjonalne, których kobieta do tej pory nie znała i z którymi nie musiała sobie radzić. W ten sposób kobieta może dużo wcześniej niż mężczyzna doświadczać zmian, będących zapowiedzią oczekiwania na nowe życie. Wraz z wiadomością o zajściu w ciążę wiele kobiet zaczyna się obawiać o własną kondycję zdrowotną oraz o to, czy da radę urodzić maluszka. Wszystkie lęki ciężarnych kobiet daje się sprowadzić do jednego wspólnego mianownika, a mianowicie lęku przed nieznanym. Ponadto, kobiety w ciąży boją się, że nie mają kontroli nad tym, co się z nimi dzieje. Ciąża i poród są natomiast naturalnymi stanami fizjologicznymi kobiety. Kiedy chce się je nadmiernie kontrolować, można ponieść sromotną klęskę. Natura jest inteligentna i wie, jak pokierować wszystkim.
Wiele pań boi się bólów porodowych oraz całej rzeczywistości po porodzie – trudów rodzicielstwa, konieczności zmiany priorytetów życiowych, przymusu podporządkowania się dziecku, nieprzespanych nocy, zmęczenia itp. W drugim trymestrze ciąży może pojawić się lęk o zdrowie dziecka. Częściej tego typu niepokoje dotyczą kobiet, które nie chciały zajść w ciążę i nie cieszyły się na wieść o poczęciu maluszka. Wychodzą z irracjonalnego założenia, że ich niechęć do dziecka mogła przyczynić się do nieprawidłowości w jego rozwoju, co oczywiście nie ma żadnego uzasadnienia medycznego. Niepokój psychiczny rodzi się u przyszłych mam również wskutek sprzecznych komunikatów i oczekiwań, jakie kierują pod ich adresem media, najbliższe otoczenie czy Internet. Na wieść o ciąży wiele pań poszukuje konkretnej wiedzy w różnych źródłach i czuje się zagubionych w lawinie sprzecznych informacji. Kobiety pragną wiedzieć, gdzie najlepiej rodzić, w jakim szpitalu, a może w domu, jaką położną wybrać, czy skorzystać z oferty szkół rodzenia, jak podzielić obowiązki rodzicielskie z mężem, czy on podoła roli ojca itp.
2. Zjawisko męskiej ciąży
Wiadomość o ciąży kobiety to zapowiedź jednej z największych zmian tożsamości w życiu człowieka. Przestaje się być tylko kobietą i mężczyzną, żoną i mężem, ale staje się matką i ojcem. Przyszłym rodzicom towarzyszy radość oczekiwania na maluszka, ale też wiele niepokojów i wątpliwości. Wszystkie emocje – zarówno te pozytywne, jak i negatywne – są potrzebne w celu przygotowania się do zmian w związku z narodzinami dziecka. Ciężarne lęki nie dotyczą tylko i wyłącznie przyszłych mam, ale także ich partnerów. Czego boją się panowie? Mężczyźni nie rozumieją zmian, jakim od samego początku podlega kobieta oczekująca dziecka. Zastanawiają się: „Dlaczego ona jest taka marudna, humorzasta, nieprzystępna? Co się z nią dzieje? Dlaczego nie chce iść na spotkanie ze znajomymi, tylko woli pójść spać o siódmej wieczorem?”. Niepokoje mężczyzn są równie normalne i naturalne, jak lęki kobiet w ciąży.
Panowie rozważają: „Jak pomóc partnerce? Jak poradzić sobie z jej humorami, płaczliwością, huśtawkami nastroju?”. Wiele panów obawia się też, czy przypadkiem po porodzie ich żona nie przestanie być kobieca albo jak poradzić sobie z przedłużającą się abstynencją seksualną w czasie ciąży i połogu. Mężczyźni boją się też o zdrowie swojej partnerki i maluszka oraz o to, jak będzie wyglądała relacja z żoną po narodzinach szkraba. Czy partnerka będzie miała ochotę na seks? Czy dziecko nie przysłoni jej całego świata? Czy nie będzie trzeba rywalizować z niemowlęciem o uwagę kobiety? Dla mężczyzn przełomowym momentem w przeżywaniu ciąży partnerki jest często pierwsze USG, na którym można zobaczyć maluszka. Dopiero wtedy wielu panów zdaje sobie sprawę z rangi wydarzenia, z faktu, że za około 9 miesięcy staną się tatusiami, że muszą podjąć się nowej roli – ojca i głowy rodziny.
Wielu panów boi się, jak utrzyma rodzinę, jak będzie wyglądała sytuacja materialna. Część z nich doświadcza nawet tzw. męskiej ciąży, która polega na tym, że mężczyzna tak bardzo wczuwa się w stan kobiety spodziewającej się dziecka, że również zaczyna mieć zachcianki ciążowe, tyć i przeżywać spadki samopoczucia. Niektórych panów pod koniec trzeciego trymestru ciąży dopada syndrom wicia gniazda – panowie remontują mieszkanie, malują, dekorują pokoik dla dziecka, naprawiają, ulepszają standard zacisza domowego. W ten sposób chcą troszczyć się o swoją kobietę i dziecko oraz przygotować się do podjęcia roli ojca. Ciążowe lęki partnerów są uzasadnione i nie warto im zaprzeczać. Lepiej o nich rozmawiać i komunikować sobie wzajemnie oczekiwania, potrzeby, obawy i marzenia.