Funkcje trygonometryczne - jak obliczyć? Czym są sinus, cosinus, tangens i cotangens? Wzory

Funkcje trygonometryczne są przedmiotem badań trygonometrii. Takie funkcje matematyczne wyrażają stosunki pomiędzy długościami boków trójkąta prostokątnego względem jego wewnętrznych kątów. Brzmi skomplikowanie? Sprawdźmy, jak prawidłowo obliczyć sinus, cosinus, tangens i cotangens kąta ostrego w trójkącie prostokątnym.

Funkcje trygonometryczne - co o nich wiemy?Funkcje trygonometryczne - co o nich wiemy?
Źródło zdjęć: © 123RF

Funkcje trygonometryczne - definicje

Chociaż funkcje trygonometryczne mają swoje źródło w pojęciach geometrycznych, to mogą być także rozwiązywane poza geometrią. Możemy je definiować np. za pomocą rozwiązań równań różniczkowych lub szeregów potęgowych.

Trygonometria to dział matematyki, który zajmuje się funkcjami trygonometrycznymi.

Do funkcji trygonometrycznych zaliczamy:

Boki i kąty trójkąta prostokątnego, które oznaczamy w funkcjach trygonometrycznych
Boki i kąty trójkąta prostokątnego, które oznaczamy w funkcjach trygonometrycznych
  • sinus, oznaczamy w matematyce jako sin - sinus kąta ostrego w trójkącie prostokątnym jest to stosunek długości przyprostokątnej a, która leży naprzeciw kąta α i długości przeciwprostokątnej c.
  • cosinus (kosinus), oznaczany jako cos - to stosunek długości przyprostokątnej b, przylegającej do kąta α i przeciwprostokątnej c.
  • tangens - który oznaczamy oznaczamy w Polsce symbolem tg, jest to stosunek długości przyprostokątnej a, znajdującej się na przeciwko kąta α i długości przyprostokątnej b, która przylega do tego kąta.
  • cotangens (kotangens) - symbol ctg. Jest to stosunek długości przyprostokątnej b, przylegającej do kąta α i długości leżącej na przeciwko tego kąta przyprostokątnej a.
  • secans (sekans), symbol sec. To stosunek długości przeciwprostokątnej c oraz długości przyprostokątnej b przylegającej do kąta α. Secans to odwrotność cosinusa. Często mylona jest z funkcją odwrotną arccos.
  • cosecans (kosekans), symbol cosec. To stosunek długości przeciwprostokątnej c oraz długości przyprostokątnej a, która leży naprzeciw kąta α. Jest to odwrotność sinusa, często mylona z funkcją odwrotną arcsin.

Ważne! We współczesnej matematyce rzadko używamy funkcji secans i cosecans.

Wzory funkcji trygonometrycznych

Biorąc pod uwagę powyższe oznaczenia możemy przejść do wzorów funkcji trygonometrycznych.

Wzory funkcji trygonometrycznych: sinus, cosinus, tangens i cotangens
Wzory funkcji trygonometrycznych: sinus, cosinus, tangens i cotangens

Powyższe oznaczenia odczytujemy następująco:

Wzory funkcji trygonometrycznych
Wzory funkcji trygonometrycznych

Jak obliczyć funkcje trygonometryczne? Przykłady

Aby lepiej zrozumieć funkcje trygonometryczne, przejdźmy do poszczególnych wzorów.

Obliczanie sinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym: najpierw patrzymy na bok leżący naprzeciw kąta, a następnie na przeciwprostokątną.

Obliczanie sinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym
Obliczanie sinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym

Obliczanie cosinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym: sprawdzamy przyprostokątną przy kącie, a następnie patrzymy na przeciwprostokątną.

Obliczanie cosinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym
Obliczanie cosinusa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym

Obliczanie tangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym: najpierw patrzymy na bok naprzeciwko kąta, a następnie sprawdzamy drugą przyprostokątną.

Obliczanie tangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym
Obliczanie tangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym

Obliczanie cotangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym: najpierw sprawdzamy przyprostokątną przy kącie, a następnie drugą przyprostokątną.

Obliczanie cotangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym
Obliczanie cotangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym

Jak widzimy najważniejsze przy obliczaniu funkcji trygonometrycznych jest użycie odpowiedniego wzoru.

Wybrane dla Ciebie
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące