Wspieranie rozwoju dziecka
Przedszkolak ma najczęściej nie mniej niż 3 lata, i nie więcej niż 6 lat. Jest człowiekiem obracającym się w gronie rówieśników. To wśród nich wzrasta, uczy się funkcjonowania w grupie rówieśniczej. Drugim środowiskiem jest rodzinny dom. Tutaj uczy się mały człowiek relacji z innymi, głównie dorosłymi, a w przypadku posiadania rodzeństwa także z innymi dziećmi. Jak przedszkolaka zainspirować do rozwoju? W czym go wesprzeć?
1. Jak wspierać rozwój ruchowy dziecka?
Przede wszystkim podstawową potrzebą dziecka w tym wieku jest potrzeba ruchu. Wszelkie czynności, które robi przedszkolak powinny być w miarę możliwości dostosowane do tego. I to począwszy od zwykłych zabaw podwórkowych – berek, chowanego, klasy – poprzez różne zajęcia, które odbywają się na terenie przedszkola czy poza nim. Warto zapisać malucha na zajęcia nauki pływania. Dobrze robią przedszkolakom zajęcia ogólnorozwojowe – tańce, gimnastyka sportowa, sztuki walki czy zwykła rytmika. Ruch pozwala przedszkolakowi dać upust jego energii, a także pobudza mózg do pracy. Maluch nie rozwinie się dobrze bez szansy na aktywność fizyczną.
2. Jak wpłynąć na rozwój mowy u przedszkolaka?
Drugim rodzajem zajęć, które powinny być udziałem przedszkolaka są te, które poprawiają jego wymowę. Warto zadbać o regularne wizyty u logopedy, który – nawet jeśli dziecko nie wymaga poważnej interwencji logopedycznej – będzie pracował z dzieckiem w kierunku przygotowania go do sztuki czytania.
Na etapie późnego przedszkolaka może logopeda sprawdzić także, czy maluch nie wykazuje predyspozycji w stronę dysleksji. Wymowę poprawia także chodzenie z maluchem na przedstawienia teatralne, czy bawienie się z nim w teatr.
Jeśli jest taka możliwość dobrze jest zapisać dziecko na zajęcia z zakresu ćwiczeń językowych. Czasami prowadzą je domy kultury. Dziecko łamie sobie język na trudnych słowach i w ten sposób szlifuje własną wymowę. Na kształtowanie się wymowy dziecka wielką rolę ma także czytanie mu książek. Godnym polecenia są baśnie, które powstawały jako prawda przekazywana z ust do ust. Najlepiej gdy baśnie te są właśnie opowiadane, bo pozwalają dziecku na rozwinięcie wyobraźni.
3. Jak wspomóc rozwój intelektualny dziecka?
Dobrze zaproponować przedszkolakom zajęcia kształtujące logiczne myślenie. Służą temu wszelkiego rodzaju gry planszowe, a zwłaszcza warcaby i szachy. Warto maluchowi pozwolić występować także w roli budowniczego. Klocki, z których wykonuje konstrukcje są niesamowitym źródłem inspiracji rozwiązań technicznych i kreatywności. Nauczą one też małego bałaganiarza, że wszystko musi być na swoim miejscu, bo inaczej nie funkcjonuje tak jak należy.
4. Jak poprawić sprawność manualną dziecka?
Oprócz ćwiczeń dających dziecku upust jego energii oraz kształtujących wymowę, dobrze jest popracować nad maluchem od strony sprawności manualnej. W szkole będzie musiał opanować skomplikowaną sztukę pisania. Bez dobrze przygotowanej do tego ręki będzie mu to sprawiało dużą trudność. Warto, by przedszkolak lepił z ciastoliny, piaskoliny, plasteliny, czy jeszcze lepiej z gliny. W ten sposób wypracuje swoje ręce i nie będzie potem narzekał, gdy przyjdzie mu zmierzyć się z pisaniem w szkolnej ławie.
5. Jak wspierać rozwój społeczny i emocjonalny dziecka?
Jak jeszcze zainspirować przedszkolaka do rozwoju? Pokazujmy mu świat – taki jaki jest. Niech idzie z nami na pieszą wycieczkę i pozna przyrodę od podszewki – z patykiem w ręku i kieszeniami pełnymi zebranych kamieni. Warto mu także pokazywać zwykłe czynności domowe i zachęcać do uczestnictwa. Właśnie takie codzienne, zwykłe obowiązki sprawią, że poczuje się on członkiem społeczności zwanej rodziną. Będzie wiedział, że ją współtworzy, a nie obserwuje z boku.
Uczmy dzieci właściwych relacji z rówieśnikami, tak by mogły się one uczyć akceptować odmienne zachowania rówieśników i dobrze funkcjonować w małej społeczności. Wszak zdolności interpersonalne są niezwykle pożądane w świecie edukacji.
Prawidłowy rozwój społeczny i emocjonalny ma niebagatelne znaczenie w każdym aspekcie życia dziecka, umiejętność kontrolowania swoich emocji, rozumienia uczuć i potrzeb innych osób, a także zdolność do interakcji z otoczeniem stanowi bowiem silny fundament do dalszego rozwoju. Na rozwój emocjonalny i społeczny dziecka wpływa wiele czynników: wrodzony temperament dziecka, czynniki kulturowe, ewentualna niepełnosprawność, zachowania osób dorosłych, z którymmi dziecko ma kontakt, poziom bezpieczeństwa emocjonalnego w relacjach dziecka z dorosłymi oraz możliwości interakcji z innymi osobami (także spoza rodziny).