Tragiczne skutki przyspieszonego dojrzewania. Oto, co się dzieje z dziećmi
Lekarze tłumaczą, jakie są przyczyny przedwczesnej dojrzałości płciowej, z którą coraz częściej się spotykają. Dzieci wcześniej wchodzą w okres dojrzewania, co wzbudza niepokój badaczy i zatroskanie rodziców, bo nie pozostaje bez wpływu na zdrowie i samopoczucie ich potomstwa.
W tym artykule:
Kiedy mówimy o przedwczesnym dojrzewaniu?
Przedwczesne dojrzewanie to pojawienie się fizycznych i hormonalnych objawów dojrzewania płciowego we wcześniejszym wieku, niż jest to uważane za "normalne". Lekarze uważają za normę, gdy rozwój płciowy zachodzi u dziewcząt w wieku od 8 do 13 lat, a u chłopców w wieku od 9 do 14 lat. Jednak już pod koniec lat 90. jedna na cztery czarne dziewczynki w USA przechodziła okres dojrzewania w wieku siedmiu lat.
Przez wiele lat okres dojrzewania u dziewcząt w wieku poniżej 8 lat uznawano za przedwczesny. Jednakże badania wykazały, że oznaki wczesnego dojrzewania (piersi i owłosienie łonowe) często występują u dziewcząt, zwłaszcza ciemnoskórych w wieku 6-8 lat. W przypadku chłopców początek dojrzewania przed 9. rokiem życia nadal uważa się za przedwczesny.
W centralnym przedwczesnym dojrzewaniu (CPP), które jest zależne od gonadotropin, następuje wczesne dojrzewanie całej osi podwzgórze-przysadka-gonady (HPG), z pełnym spektrum zmian fizycznych i hormonalnych okresu dojrzewania.
Edukacja zdrowotna w szkole. Polacy powiedzieli, co sądzą na temat nowego przedmiotu
Przedwczesne thelarche odnosi się do pojawienia się pąkowatego rozwoju piersi, zwykle u dziewcząt w wieku poniżej 3 lat.
Przedwczesne adrenarche oznacza pojawienie się owłosienia łonowego bez innych oznak dojrzewania u dziewcząt i chłopców w wieku poniżej 7-8 lat.
Dokładny wywiad, badanie fizykalne i przegląd krzywej wzrostu mogą pomóc w odróżnieniu normalnych wariantów dojrzewania od prawdziwej przedwczesnej dojrzałości płciowej.
Oznaki przedwczesnego dojrzewania u obu płci
Pierwszą i najbardziej oczywistą oznaką wczesnego dojrzewania dziewczynek jest zwykle powiększenie piersi, które początkowo może być jednostronne. Owłosienie łonowe i pachowe pojawia się przed, mniej więcej w tym samym czasie lub długo po pojawieniu się tkanki piersi. Z kolei charakterystyczny zapach pod pachami zwykle obserwuje się mniej więcej w tym samym czasie, co pojawienie się włosów łonowych.
Pierwsza miesiączka występuje późno, zwykle dopiero po 2-3 latach od wystąpienia powiększenia piersi. Gwałtowny wzrost w okresie dojrzewania dziecka jest widoczny już na początku okresu dojrzewania.
Przedwczesne dojrzewanie u chłopców przebiega inaczej. Najwcześniejszym objawem dojrzewania jest powiększenie jąder i często pozostaje niezauważone przez pacjentów i rodziców. Wzrost prącia i moszny zwykle następuje co najmniej rok po powiększeniu jąder. Skok wzrostu w okresie dojrzewania występuje później w okresie dojrzewania u chłopców niż u dziewcząt, ale często ma miejsce przed zauważeniem innych zmian fizycznych.
Dlaczego dzieci coraz wcześniej wchodzą w okres dojrzewania?
Rodzice martwią się tym stanem rzeczy. Jak opowiada na łamach welt.de Bettina Gohlke, endokrynolożka dziecięca ze Szpitala Uniwersyteckiego w Bonn, mniej więcej co dwa tygodnie widzi dziewczynkę, która w wieku 8 lat rozpoczyna okres dojrzewania. Matki przychodzą do niej z córkami, którym rosną piersi, powiększają się sutki i pojawia się owłosienie łonowe.
Wiadomo, że kobiety urodzone około 1830 roku pierwszą miesiączkę dostawały w wieku 16 lat, pomimo krótszej średniej długości życia, a dziewczynki urodzone w latach 60. ub, wieku mając 13 lat. Jednak pierwsza menstruacja to praktycznie koniec, a nie początek rozwoju płciowego dziewcząt.
Początek to pączkowaty wzrost piersi, a u chłopców powiększanie się jąder i pojawienie się włosów łonowych. Od lat 70. XX wieku rozwój piersi u dziewczynek przesuwał się do przodu średnio o trzy miesiące na dekadę. Teraz rozwijają się czasem niemal rok wcześniej niż u ich matek. Dojrzałość płciową dziewczęta osiągają przeciętnie w wieku nieco poniżej 11 lat, a chłopcy w wieku 12 lat.
Szybkie dojrzewanie. Konsekwencje mogą być poważne
Przyczyny tych zmian są złożone i nie do końca jasne. Otyłość wśród dzieci może odgrywać znaczącą rolę, ale wpływ na wczesny początek dojrzewania wpływają również chemikalia środowiskowe działające na układ hormonalny.
Inne powody mają charakter społeczny. Podczas pandemii było znacznie więcej przypadków przedwczesnego dojrzewania ("pubertas praecox”) u dzieci przed 8. lub 9. rokiem życia. To mogło się zdarzyć na skutek stresu psychospołecznego, dużej ilości czasu przed ekranem, mniejszej liczby ćwiczeń i snu - podaje welt.de. Co ciekawe, jedynacy i dzieci mające przyrodnie rodzeństwo, przechodzą okres dojrzewania wcześniej niż dzieci mające biologiczne rodzeństwo.
Jednak dzieci, które wcześnie przechodzą dojrzewanie, często nie są jeszcze dojrzałe społecznie i emocjonalnie, aby poradzić sobie ze zmianami w swoim ciele. Inny problem z tym związany to wczesny rozwój seksualny. Dodatkowo kobiety, które miały wcześniej pierwszą miesiączkę, są bardziej narażone na niektóre nowotwory i choroby układu krążenia. Wczesne dojrzewanie zwiększa także ryzyko menopauzy przed 44. rokiem życia aż o 80 proc.
Czasami za przedwczesnym dojrzewaniem może kryć się choroba - guz przysadki mózgowej. Wczesny rozwój płciowy można wstrzymać za pomocą blokerów dojrzewania, tak zwanych agonistów GnRH. Jednak zdaniem ekspertów zazwyczaj lepiej jest pozostawić rzeczy naturalnemu biegowi i nie ingerować w naturę.
Joanna Rokicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Źródła
- welt.de