Śluz szyjkowy

W okresie okołoowulacyjnym w pochwie pojawia się estrogenny śluz szyjkowy, a na początku i na końcu cyklu menstruacyjnego – śluz gestagenny (inaczej śluz typu G). Śluz estrogenny wywoływany przez zwiększoną liczbę hormonów o nazwie estrogeny, pojawia się w okresie dni płodnych. Ten rodzaj śluzu ma kilka charakterystycznych cech:

• daje uczucie wilgoci w pochwie;
• jest śliski;
• rozciąga się;
• ma przezroczysty kolor.

Taki śluz szyjkowy to śluz płodny. Wspomaga on plemniki, jeśli pojawią się w pochwie. Pozwala im przetrwać dzięki temu, że zawiera substancje odżywcze oraz chroni przed kwaśnym środowiskiem wnętrza pochwy. Pomaga także w transporcie plemników. Jego niewystarczająca ilość może utrudnić lub uniemożliwić dotarcie plemnika do jajeczka. Dzieli się na kilka rodzajów. Jest to śluz L, S i P. Śluz typu L może „filtrować” plemniki i przepuszczać w głąb tylko te zdrowe i ruchliwe. Śluz S ułatwia przemieszczanie się plemnikom. Śluz P uzdalnia plemniki do dalszej drogi. Odżywianie plemników w ich drodze pozwala przetrwać im w macicy nawet 7 dni.

Śluz gestagenny jest natomiast produkowany na skutek działania progesteronu i ma dokładnie odwrotne działanie – nie pozwala plemnikom dotrzeć w głąb macicy. Jest to śluz niepłodny, blokujący plemnikom drogę do jajeczka. Nie jest on tak elastyczny i przejrzysty jak śluz płodny, jest natomiast lepki i mętny. Może być białawy lub żółtawy. Nie powoduje uczucia wilgoci w pochwie.

W pochwie pojawia się także inny śluz, śluz typu F. Są to różne, zmieszane z sobą wydzieliny, takie jak wydzielina endometrialna, jajowodowa lub glikoproteiny.

Obserwacje śluzu szyjkowego pozwalają kobiecie poznać swój cykl menstruacyjny, dni płodne i niepłodne. Badanie polega na tym, że kobieta ocenia lepkość i wilgoć na sromie. Dokładniejsze badanie wymaga na przykład obejrzenia śluzu startego z ujścia pochwy. Jeśli chcemy sprawdzić śluz szyjkowy po oddaniu moczu, należy najpierw zetrzeć mocz, a po tym podetrzeć się jeszcze raz. Nie bada się śluzu w głębi pochwy.

Cechy, jakimi można określać śluz szyjkowy, to:

• lepkość - aby ją ocenić trzeba się poruszać;
• śliskość, gładkość;
• wilgotność - czyli duża ilość śluzu;
• suchość - czyli brak śluzu.

Ilość śluzu szyjkowego nie jest tak ważna jak jego pozostałe cechy. Nie jest także ważne, jak długo w ciągu dnia odczuwamy typ śluzu. Aby obserwacje śluzu szyjkowego pomogły w poczęciu, trzeba codziennie wieczorem odnotowywać swoje obserwacje.

Jeśli chcemy mieć jak najdokładniejsze badania, co jest szczególnie ważne u kobiet, które dłuższy czas starają się o dziecko, możemy wykorzystać specjalne kieszonkowe krystalizatory rozpoznające rodzaj śluzu szyjowego po sposobie jego krystalizacji.