Rodzice wpadają w panikę. Ekspertka uspokaja: to nie choroba
22 października obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Świadomości Jąkania. Czym naprawdę jest jąkanie? – Jąkanie to nie choroba czy zaburzenie, a inny sposób komunikacji – przekonuje dr hab. Katarzyna Węsierska z Uniwersytetu Śląskiego.
Czym jest jąkanie?
W tym artykule:
Jąkanie wśród dzieci
Na świecie jąka się ok. 1 proc. dorosłych i 5 proc. dzieci, choć rzeczywista liczba może być większa. Jak wskazała dr Węsierska w rozmowie z PAP, jąkanie pojawia się zazwyczaj między 2. a 5. rokiem życia – u niektórych dzieci znika samoistnie, ale część z nich ma neurofizjologiczne predyspozycje, które sprawiają, że zostaje z nimi na całe życie. Zdaniem ekspertki potrzebna jest zmiana myślenia o jąkaniu. – Ta informacja powinna zmienić nasze myślenie o jąkaniu: ludzie jąkają się nie z powodu przestrachu, nieśmiałości czy niewywiązywania się ich rodziców ze swoich rodzicielskich ról. Ludzie jąkają się, bo mają inaczej zbudowane i inaczej funkcjonujące mózgi – tłumaczyła Węsierska.
Jak radzić sobie z jąkaniem?
Badaczka zwróciła uwagę, że rodzice dzieci, które zaczynają się jąkać, często reagują lękiem i szukają sposobów, by jak najszybciej to "wyleczyć". Tymczasem terapia powinna skupiać się na akceptacji i wsparciu, a nie na tłumieniu objawów. – Wiemy, że dzieci się jąkają, a część z nich nigdy nie przestanie. Dlatego w ramach terapii dzieci i ich rodzice powinni otrzymać wsparcie oraz narzędzia, które pomogą im dobrze żyć z jąkaniem i radzić sobie z nim, nie tłumiąc go – mówiła Węsierska. W pracy z dziećmi i dorosłymi wykorzystuje model CARE, oparty na czterech filarach: komunikacji (Communication), rzecznictwie (Advocacy), rezyliencji (Resilience) i edukacji (Education). Uczy on osób jąkających się otwartości, mówienia o swoim jąkaniu bez wstydu i przepraszania. Jak pokazują badania, taka postawa budzi w rozmówcach szacunek i zmienia ich spojrzenie na jąkanie.
Dr Węsierska zwraca też uwagę na znaczenie rezyliencji, czyli zdolności do powrotu do równowagi po trudnych doświadczeniach. – Ci, którzy się jąkają, muszą być naprawdę odporni. Muszą umieć dawać sobie pozytywne komunikaty, radzić sobie z różnymi reakcjami społecznymi – wyjaśnia. Z myślą o dzieciach i młodzieży z jąkaniem powstał międzynarodowy obóz Camp Dream. Speak. Live, który od dwóch lat odbywa się również w Polsce. Uczestnicy uczą się tam, jak żyć z jąkaniem, rozwijać pewność siebie i budować relacje.
Życie bez dzieci - co na to seniorzy?
Źródło: PAP
