Reformacja w renesansie [najważniejsze informacje]

Reformacja to temat omawiany zarówno na lekcjach historii, jak i języka polskiego. Data, którą trzeba zapamiętać, to 1517 r., kiedy to Marcin Luter, niemiecki zakonnik, w Wittenberdze ogłosił 95 tez, które krytykowały nauczanie i praktykę kościoła. Piętnował w nich m.in. możliwość uzyskania zbawienia za określoną cenę. Uważał, że Kościół nie ma żadnej władzy, by odpuścić człowiekowi grzechy i dać mu rozgrzeszenie.

W swoich tezach krytycznie wypowiadał się zwłaszcza o papieżu. Odrzucił też potrzebę spowiedzi, uznając, że człowiek sam jest w stanie siebie osądzić. Pomniejszył rolę duchowieństwa. Opowiadał się za tym, aby każda władza miała świecki charakter (oddzielił wyraźnie państwo Boże od państwa ziemskiego).

W luteranizmie każdy człowiek jest wolny. Za swoją wiarę odpowiada indywidualnie. By zachęcić do studiowania Biblii, Marcin Luter przetłumaczył Pismo Święte na język niemiecki, co dało impuls do rozwoju literatury w tym języku. Pomogło w tym wynalezienie i rozpowszechnienie druku. Powszechnie dostępne były pisma reformatorów.

Marcin Luter i jego tezy zostały potępione w bulli papieskiej, którą reformator publicznie spalił na znak protestu. To zapoczątkowało religijny konflikt.

Wystąpienie Marcina Lutra dokonało rozłamu w kościele. W ciągu kilku lat od Rzymu odłączyło się wiele chrześcijańskich społeczności. Powstały wówczas Kościoły zwane protestanckimi, ewangelickimi lub reformowanymi.

Reformacja to nie tylko zmiany o charakterze religijnym. Kościelny rozłam doprowadził też do rozpowszechnienia druku. Podniesiono poziom nauczania. Szkoły stały się względnie powszechne. Europa doznała intelektualnego ożywienia.

Na tym poziomie reformacja przeplata się z założenami epoki renesansu, która odkryła indywidualizm człowieka.

Co ciekawe, reformacja pozwoliła też ludziom na bliższe poznanie zasad religii chrześcijańskiej, którzy dotychczas słuchali i wierzyli w to, co usłyszeli od duchownych. Zaczęto uczyć o wierze, tłumaczyć jej założenia.

Istotną rolę w tym zakresie odegrał zakon powołany przez św. Ignacego Loyolę. Towarzystwo Jezusowe, bo o nim mowa, włożyło ogromny wysiłek w edukację. Jezuici stworzyli wiele szkół i kolegiów nie tylko w Europie, ale też poza nią.

Jesli chcemy pomóc dziecku przygotować się do egzaminu z zakresu epoku renesansu, powtórzcie najważniejsze informacje. Wyjaśnijcie takie hasła jak:

• reformacja,
• antropocentryzm,
• humanizm.

Przypomnijcie też wspólnie dzieła oraz założenia literackie takich twórców jak:

• Jan Kochanowski, m.in. "Czego chcesz od nas, Panie" oraz "Piesń świętojańska o sobótce")
• Mikołaj Sęp Szarzyński,
• Mikołaj Rej.