Profilaktyka AZS
Atopowe zapalenie skóry to choroba przewlekła o charakterze nawrotowym, z którą pacjent i jego rodzina muszą nauczyć się żyć na co dzień. Niezbędna jest zatem wiedza w tym zakresie, bo tylko w ten sposób możliwe jest osiągnięcie terapeutycznego sukcesu i poprawa jakości życia.
Na atopowe zapalenie skóry należy patrzeć w sposób kompleksowy. Pomoc dermatologa jest niezbędna, ale równie istotne może okazać się wsparcie alergologa, dietetyka i psychologa. Okazuje się bowiem, że najlepsze efekty w leczeniu schorzenia daje połączenie odpowiedniej pielęgnacji skóry z unikaniem czynników, które mają wpływ na zaostrzenie choroby. O czym zatem należy pamiętać?
Odzież dla atopika
Osoby z atopowym zapaleniem skóry ze szczególną uwagą muszą kompletować swoją garderobę. W ich przypadku wskazane jest sięganie po przewiewną odzież w jasnych kolorach. Należy unikać materiałów syntetycznych. Najlepiej, by ubrania wykonane były w 100 proc. z bawełny.
Osoby chorujące na atopowe zapalenie skóry muszą ponadto zrezygnować z wełnianych swetrów i skarpet, mogą one bowiem mocno podrażnić naskórek.
Niezwykle ważne jest również, by ubierać się adekwatnie do pogody. Spocona skóra nasila świąd, powodując duży dyskomfort.
Ubrania powinny być prane w proszku hipoalergicznym lub w płatkach mydlanych. Nie zaleca się stosowania silnych detergentów, gdyż zwarte w nich substancje mogą uczulać, zaostrzając objawy choroby.
Dbaj o powietrze w mieszkaniu
Temperatura panująca w mieszkaniu nie powinna przekraczać 20°C (nocą powinna być jeszcze niższa). Im cieplej, tym skóra trudniej się regeneruje. Łatwiej również o przegrzanie, co z kolei nasila świąd.
Jeśli jest taka możliwość, zimą powinno się jak najrzadziej włączać ogrzewanie. Konieczne jest również wietrzenie pomieszczeń i odpowiednie nawilżanie powietrza. Pozwoli to zapobiec nadmiernemu wysuszaniu skóry.
Schorzenie to bardzo często zaostrza się właśnie zimą, gdy powietrze jest suche i mroźne. W tym okresie łatwiej podrażnić skórę osoby chorej na AZS.
Dzienniczek pacjenta
W przypadku atopowego zapalenia skóry bardzo ważna jest samokontrola. W tym celu warto prowadzić specjalny dzienniczek, w którym notuje się wszystkie czynniki mogące wpłynąć na zaostrzenie choroby.
Pacjenci z atopowym zapaleniem skóry często unikają kąpielisk. Zupełnie niesłusznie, bo pływanie nie jest w przypadku tej choroby zabronione. Należy jednak wybierać czyste i naturalne zbiorniki wodne, np. morze. Warto również chodzić na basen, choć lepiej decydować się na pływalnie, w których woda jest chlorowana.
Dieta w atopowym zapaleniu skóry
W przypadku niemowląt i małych dzieci atopowemu zapaleniu skóry często towarzyszy alergia pokarmowa. Najczęściej uczulają: białko mleka krowiego, białko jaja kurzego, pszenica, soja, ryby, orzechy, owoce (zwłaszcza cytrusy).
Przed zjedzeniem drażniących pokarmów, takich jak kwaśne owoce, kiszone ogórki lub kapusta, zaleca się smarowanie okolicy ust tłustą maścią.
W diecie dziecka z AZS powinny dominować produkty lokalne, sezonowe. Konieczne jest wyeliminowanie artykułów zawierających barwniki, konserwanty, sztuczne dodatki. Unikać zatem należy żywności przetworzonej, sztucznie barwionych napojów i słodyczy.
Do jadłospisu dziecka ostrożnie należy wprowadzać produkty zawierające histaminę lub powodujące jej uwalnianie (banany, pomidory, tuńczyk, truskawki).
Ochrona przed podrażnieniem
Skóra atopowa nie tylko jest sucha, ale również bardzo wrażliwa. Upośledzona jest jej podstawowa funkcja ochronna. Występujące powszechnie w środowisku alergeny z łatwością wnikają do organizmu.
W wyniku choroby skóra zmienia swój wygląd: jest sucha, zaczerwieniona, łuszczy się i pęka. Objawom tym towarzyszy świąd, pieczenie, mrowienie i uczucie ściągania. To powoduje duży dyskomfort i chęć drapania, co prowadzi do mechanicznego uszkodzenia naskórka.
By temu zapobiec, konieczne jest wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych. Podstawą jest stosowanie emolientów, które zmniejszą suchość skóry i zminimalizują świąd. Dzieciom ponadto powinno się obcinać paznokcie na krótko, a w okresie zaostrzenia – zakładać na noc bawełniane rękawiczki.
Łagodzenie świądu
Świąd skóry jest jednym z głównych objawów atopii. Występuje u większości pacjentów. Jest bardzo uciążliwy: utrudnia sen, znacznie obniża jakość życia i wywołuje chęć drapania.
Celem leczenia atopowego zapalenia skóry jest więc odbudowa i przywrócenie prawidłowej funkcji bariery skórno-naskórkowej, co z kolei prowadzi do ustąpienia świądu.
W okresie zaostrzeń można z kolei chłodzić skórę poprzez stosowanie letniej kąpieli lub chłodnych okładów. Należy również unikać stosowania szorstkich myjek, gąbek i ręczników.