Próchnica u dzieci - dieta dziecka i jej wpływ na uzębienie
Rozwój i mineralizacja zębów rozpoczyna się już od czwartego tygodnia życia płodowego, dlatego dbałość o dietę, najpierw swoją, a potem dziecka jest ważna już od pierwszych chwil.
1. Co to jest próchnica?
Próchnica to nic innego jak bakteryjna choroba zakaźna, która do zaistnienia potrzebuje czterech czynników. Przede wszystkim cukrów, które stanowią podstawę metabolizmu bakterii i oczywiście bakterii, które inicjują powstanie próchnicy w procesie metabolizowania cukrów.
To znaczy, że im więcej słodyczy i produktów zawierających fruktozę czy laktozę je twoje dziecko, tym prawdopodobieństwo wystąpienia próchnicy u niego jest wyższe. Jeśli na dodatek nie dostarczałaś w diecie podczas ciąży, odpowiednich dawek fluoru i wapnia, twoje dziecko może być bardziej podatne na próchnicę niż inne.
2. Skąd się bierze próchnica?
Aby zrozumieć próchnicę, należy poznać wzajemne zależności miedzy dietą a śliną, która odgrywa bardzo ważną rolę: zwilża pokarm, ułatwia żucie i połykanie, chroniąc jednocześnie przed uszkodzeniem przełyku i tkanek miękkich. Dzięki zawartości fluoru i wapnia ślina hamuje demineralizację zębów, a także wzrost bakterii i zapobiega utracie składników mineralnych.
Dlatego w prosty sposób można wytłumaczyć skąd u niemowlaków bierze się próchnica siekaczy. Podczas karmienia butelką, siekacze w niewielkim stopniu są zwilżane przez ślinę, zaś cukier zawarty w mleku sprzyja rozwijaniu się bakterii. Na dodatek ostatnie trendy, nakazujące tzw. karmienie na żądanie, powodują, że pożywka dla rozwoju bakterii dostarczana jest nieustannie.
3. Jak zapobiegać próchnicy?
Próchnicy można zapobiegać na różne sposoby. Jednak niepodważalną rolę w profilaktyce odgrywa dieta dziecka. Już od samego poczęcia możesz zapobiegać chorobie, dostarczając płodowi wraz z pożywieniem spore ilości wapnia i fluoru.
Gdy maleństwo pojawi się na świecie, karm piersią i w miarę możliwości staraj się robić to jak najdłużej, bowiem udowodniono, że dzieci karmione w ten sposób, rzadziej chorują na próchnicę. Zrezygnuj też z karmienia "na żądanie". Jak widać już od chwili poczęcia to, czym karmisz dziecko, ma kolosalne znaczenie dla stanu jego zdrowia. Odpowiednie żywienie to najlepszy sposób zapobiegania próchnicy.
4. Zasady, których warto się trzymać
Co jeść?
Po etapie karmienia piersią przychodzi czas na rozszerzanie diety. Powinny znaleźć się w niej przede wszystkim warzywa oraz nieoczyszczone ziarna zbóż (od trzeciego roku życia wprowadzaj chleb pszenno-razowy). Te drugie są niezwykle ważne.
Zwykle w domach spożywa się białą, oczyszczona mąkę i właśnie z niej wytworzone: biały ryż, makaron i chleb, a te obok cukrów mają najbardziej destrukcyjny wpływ na uzębienie twojego dziecka. Łatwo osadzają się na zębach, a następnie fermentują.
Słodyczy nie wprowadzaj do diety najlepiej wcale. To trudne zadanie, bo twoje dziecko prędzej czy później pozna ich smak. Staraj się jednak, by smak słodki nie pojawił się zbyt wcześnie. Im później, tym większa szansa, że dziecko zagustuje w innych pokarmach. Tak czy inaczej słodkości wprowadzaj na samym końcu i ograniczaj.
Nawet owoce, które są źródłem witamin, powinny być serwowane w ograniczonych ilościach, bowiem zawarta w nich fruktoza ma negatywny wpływ na zęby. Ze słodkości najlepiej podawać te naturalne: syrop klonowy czy masło orzechowe, świeże owoce, a dla urozmaicenia suszone. Należy pamiętać, że te ostatnie również w ograniczonych ilościach.
Kiedy jeść?
Powinnaś ograniczyć podjadanie dziecka pomiędzy posiłkami. Przy każdym posiłku pH w jamie ustnej zmniejsza się na dwadzieścia minut, a takie warunki sprzyjają demineralizacji szkliwa. Po każdym posiłku pamiętaj o umyciu zębów dziecka i absolutnie nie podawaj pomiędzy posiłkami słodyczy, bowiem stwierdzono, że to one jedzone w przerwach, są najlepszym przyjacielem próchnicy. Podobnie jak i jedzenie nocne czy przed samym snem.
Dbaj o zęby twojego dziecka, bo od zdrowych zębów zależy zdrowie całego organizmu. Nie ignoruj problemu próchnicy zębów mlecznych, wychodząc z założenia, że po co leczyć, skoro i tak wypadną. Niestety nieleczona próchnica mleczaków ma również wpływ na zęby stałe. Właściwa dieta to oczywiście połowa sukcesu, równie ważna jest codzienna higiena jamy ustnej i regularne wizyty u dentysty, ale o tym chyba nie należy przypominać.