Odstające łopatki – przyczyny i ćwiczenia

Łopatki mają trókątny kształt i są ustawione symetrycznie. Wspomagają prawidłowe funkcjonowanie obręczy barkowej oraz pozostałych elementów narządu ruchu. Stanowią też miejsce przyczepu włókien mięśniowych.

Mylne jest twierdzenie, że odstające łopatki u dzieci to tylko problem estetyczny, który minie wraz z wiekiem. Jesli zbagatelizujemy tę wadę, może spowodować ona jeszcze większe problemy, m.in. doprowadzić do powstania dolegliwości bólowych w obrębie kręgosłupa oraz całego grzbietu oraz przykurczu mięśni klatki piersiowej.

Jeśli więc zauważymy odstające łopatki u dziecka powiedzmy o tym fakcie pediatrze, który skieruje dziecko do ortopedy. Pomóc może tez fizjoterapeuta, który podpowie, jak skorygować odstające łopatki.

W pierwszej kolejności warto napisać, jakie są przyczyny odstających łopatek. W większości przypadków do wady tej prowadzą niewłaściwe nawyki, zwłaszcza brak aktywności fizycznej i częste garbienie się.

Kiedy plecy są niefizjologicznie zaokrąglone, wówczas przesunięciu do przodu ulegają zarówno barki, jak i łopatki. Dochodzi wówczas do przykurczy w obrębie mięśni klatki piersiowej oraz nadmiernego rozciągnięcia mięśni, które odpowiadają za utrzymywanie wyprostowanych pleców. Może temu towarzyszyć nadmierne napięcie mięśni karku oraz szyi.

W pewnym zakresie profilaktyczne ćwiczenia na odstające łopatki wykonuje... niemowlę. Prawidłowy podpór na brzuchu, pełzanie i czworakowanie to nie tylko milowe kroku w jego rozwoju, ale też solidny trening obręczy barkowej, co w przyszłości przełoży się na prawidłową kontrolę ruchów łopatek, gdy dziecko będzie już w stanie samodzielnie stać.

Kiedy jednak u swojej starszej pociechy zauważymy problem odstających łopatek, trzeba zacząć działać. Pomóc może specjalista, który podpowie, jakie ćwiczenia wykonywać. W przypadku najmłodszych mają one formę zabawy.

A zatem, jakie ćwiczenia na odstające łopatki można wykonać w domu? Oto kilka podpowiedzi.

• Poproś dziecko, żeby położyło się na brzuchu z dłońmi pod brodą. Nogi powinny być wyprostowane i złączone. Kiedy powiesz "samolot leci", zadaniem kilkulatka jest przeniesienie wyprostowanych rąk w bok i uniesienie ich jak najwyżej wraz z uniesioną głową. Zwróć uwagę na nogi, które również powinny być lekko uniesione (i wyprostowane!). Na hasło "samolot ląduje" dziecko może opuścić ręce i nogi, wracając do pozycji wyjściowej. W ten sposób bawcie się 2 minuty.

• Niech dziecko położy się na brzuchu z dłońmi pod brodą. Kiedy powiesz "popatrz przez lornetkę", dziecko odrywa ręce od podłogi i układa z dłoni lornetkę. Do pozycji wyjściowej wraca po kilku sekundach, gdy usłyszy "odpocznij".

• Poproś dziecko, by usiadło w siadzie skrzyżnym z rękoma ułożonymi w skrzydełka. Na hasło "kuku" niech wysunie głowę do przodu, a następnie cofnie ją, naśladując w ten sposób wysuwanie i chowanie się kukułki z wnętrza zegara. Zwróć uwagę, by tułów przez cały czas był nieruchomy. Bawicie się w ten sposób 1-2 minuty.

Warto pamiętać, że korekcja ustawienia łopatek jest zdecydowanie łatwiejsza u dzieci niż u dorosłych. W przypadku najmłodszych najczęściej wystarczą regularne ćwiczenia i zmiana nawyków.

U dorosłych odstające łopatki wymagają już nierzadko bardziej zdecydowanych działań. Potrzebne są m.in. ćwiczenia wzmacniające mięśnie równoległoboczne, zębate przednie oraz mięsień najszerszy grzbietu, a także ćwiczenia rozciągające mięśnie piersiowe i klatkę piersiową. Odpowiedni trening zaproponuje fizjoterapeuta.