Odkryto nowe skutki cesarki. Analizowano zdrowie ponad 1,5 miliona kobiet
Poród przez cesarskie cięcie to zabieg, który w wielu przypadkach ratuje życie matek i dzieci, ale najnowsze badania pokazują, że może on mieć nieoczekiwane konsekwencje dla zdrowia kobiet w pierwszych miesiącach po porodzie. Naukowcy zwracają uwagę, że wpływa nie tylko na proces gojenia, ale także na sen, samopoczucie i więź z dzieckiem. Wyniki najnowszych analiz zaprezentowano podczas dorocznego kongresu American Society of Anesthesiologists (ASA) w San Antonio.
W tym artykule:
Ból po cesarskim cięciu a problemy ze snem
Zespół naukowców z Uniwersytetu Stanforda zauważył, że kobiety, które rodzą przez cesarskie cięcie, są znacznie bardziej narażone na silny ból zakłócający sen i codzienne funkcjonowanie.
- W okresie rekonwalescencji po porodzie często nie zwraca się uwagi na sen, ale ma on kluczowe znaczenie dla zdrowia fizycznego i psychicznego matki - podkreśla Moe Takenoshita, główny autor badania i doktorant Stanford University Center for Academic Medicine w Palo Alto (USA). - W szczególności cesarskie cięcie wydaje się zwiększać ryzyko silnego bólu i zaburzeń snu, które mogą prowadzić do depresji poporodowej, problemów z myśleniem i pamięcią oraz zmęczenia, a także zakłócać więzi z dziećmi oraz relacje z rodziną i przyjaciółmi - dodaje naukowiec.
Jak wyglądało badanie?
Badanie obejmowało zarówno analizę jakościową, jak i ilościową. W pierwszej części naukowcy przeprowadzili wywiady z 41 kobietami na temat ich doświadczeń po porodzie – 24 z nich urodziły naturalnie, 11 miało zaplanowane cesarskie cięcie, a 6 przeszło zabieg w trybie nagłym.
Ponad dwie trzecie kobiet po cesarskim cięciu (73 proc. przy zabiegach planowych i 67 proc. przy nieplanowanych) zgłaszało silny ból zakłócający sen i codzienne czynności. Dla porównania – wśród kobiet rodzących naturalnie taki problem dotyczył jedynie 8 proc. uczestniczek.
W drugiej części analizowano dane z ogólnokrajowej bazy ubezpieczeniowej, obejmującej ponad 1,5 miliona matek z lat 2008–2021. Okazało się, że u kobiet po cesarskim cięciu ryzyko nowo zdiagnozowanego zaburzenia snu (takiego jak bezsenność, niedosypianie czy bezdech senny) było o 16 proc. wyższe niż u kobiet rodzących naturalnie, w okresie od miesiąca do roku po porodzie.
Jak dbać o sen po cesarskim cięciu?
Dr Takenoshita zaznacza, że kobiety dochodzące do siebie po cesarskim cięciu powinny zwrócić szczególną uwagę na leczenie bólu i higienę snu.
Ból nieleczony może znacząco pogorszyć jakość odpoczynku. Zaleca się więc proste, ale skuteczne strategie: lekką aktywność fizyczną, odpoczynek w tym samym czasie, gdy śpi dziecko, unikanie kofeiny i alkoholu po południu, a także relaksujące rytuały wieczorne – kąpiel, medytację lub głębokie oddychanie.
Zabieg powszechny, ale wymagający
Jak przypomina dr Takenoshita, około jedna trzecia porodów w Stanach Zjednoczonych odbywa się przez cesarskie cięcie. W Polsce odsetek ten jest jeszcze wyższy - z danych NFZ wynika, że w 2024 r. było 116 969 cesarek, co stanowiło 47,9 proc. wszystkich porodów.
- Osoby planujące cesarskie cięcie powinny zdawać sobie sprawę, że zabieg ten wiąże się z silniejszym bólem po porodzie i wyższym ryzykiem zaburzeń snu. Każda osoba, która ma problemy ze snem w czasie ciąży lub po porodzie, powinna omówić swoje obawy z lekarzem, który oceni problem, sformułuje zalecenia i w razie potrzeby skieruje ją do specjalisty - zauważa ekspert.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- Polska Agencja Prasowa