Obturacyjny bezdech senny
Obturacyjny bezdech senny u wcześniaków to taki rodzaj bezdechu, który jest wywołany czynnikami pozapłucnymi. W przypadku wcześniaków najczęściej dochodzi do innego rodzaju bezdechu, związanego z niedojrzałością płuc (bezdech wcześniaczy). Podejrzewa się, że bezdech senny niemowląt może prowadzić do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej, dlatego bardzo ważne jest zapobieganie temu zaburzeniu.
1. Przyczyny obturacyjnego bezdechu u wcześniaków
Obturacyjny bezdech śródsenny oznacza, że problem z przepływem powietrza znajduje się w górnych drogach oddechowych. W takich przypadkach płuca działają poprawnie, ale nie są w stanie prawidłowo pobierać tlenu i wydychać dwutlenku węgla. Dzieje się tak ze względu na zatkanie nosa lub gardła, na przykład wskutek infekcji i obrzęku lub nadmiaru śluzu. Problem może być także wywołany wiotczeniem mięśni gardła, języka i podniebienia miękkiego, które u dzieci nie są jeszcze w pełni rozwinięte. Bezdech senny oznacza ograniczenie dopływu tlenu do organizmu lub jego całkowite zablokowanie.
Drugą grupą przyczyn bezdechu jest nieprawidłowe działanie płuc. Obie te grupy przyczyn bezdechu mogą się łączyć, to znaczy w niektórych przypadkach bezdech jest wywołany zarówno nieprawidłową pracą płuc, jak i problemami w górnej części układu oddechowego.
Innymi przyczynami bezdechu śródsennego mogą być:
- u noworodków urodzonych przedwcześnie: niedojrzałość płuc, niedobór surfaktantu oraz niedojrzałość mózgu i rdzenia kręgowego, które kontrolują oddychanie dziecka (jest to tzw. bezdech wcześniaczy);
- u innych noworodków i niemowląt: choroby serca, choroby mózgu, infekcje, niski poziom cukru we krwi (hipoglikemia), zaburzenia elektrolitowe, wady centralnego układu nerwowego, choroba refluksowa żołądka.
2. Objawy obturacyjnego bezdechu sennego
Bezdech senny powoduje zatrzymanie oddechu dziecka na kilkanaście lub więcej sekund. Oprócz tego można u dziecka zauważyć zblednięcie (a nawet zasinienie, zaczynające się wokół ust), spowolnienie akcji serca (bradykardię), widoczne męczenie się podczas oddychania, a także senność w ciągu dnia. Na bezdech senny dzieci narażone są najbardziej w pierwszych dwóch-trzech miesiącach życia. U wcześniaków bezdech może pojawić się szczególnie w pierwszych dniach po urodzeniu.
3. Powikłania bezdechu sennego u noworodków
W przypadku ciągłego, ale niedużego bezdechu sennego (oddech zatrzymuje się na kilkanaście sekund), stopniowo zmniejsza się saturacja krwi tlenem, co może wywołać niedotlenienie. Jest to szczególnie niebezpieczne dla mózgu.
W związku z tym, że bezdech senny u niemowląt prawdopodobnie prowadzi do zespołu nagłej śmierci łóżeczkowej, ważna jest profilaktyka tego stanu. Można wykorzystać np. elektroniczne nianie i monitory oddechu dziecka, które alarmują w przypadku zatrzymania oddechu malucha. Można wtedy szybko zareagować, a często wystarczy po prostu dotknąć dziecka lub lekko nim potrząsnąć, aby zaczęło znów oddychać. W skrajnych przypadkach niezbędne może się okazać zastosowanie sztucznego oddychania i masażu serca.