Niespokojne niemowlę - przyczyny, pomoc

Niepokój niemowląt może wynikać z wielu przyczyn. Jeżeli jest to niepokój sytuacyjny, zwykle mija po usunięcia źródła dyskomfortu dziecka. Wystarczy wówczas np. zmienić pieluszkę, nakarmić brzdąca, nałożyć cieńszy kaftanik, gdy maluchowi za gorąco, wziąć na ręce, utulić, delikatnie pokołysać, by dziecko się uspokoiło. Czasem za niepokój u niemowląt odpowiadają uciążliwe zaparcia - w takiej sytuacji warto przyjrzeć się diecie dziecka i ilości wypijanych płynów.

Niestety, czasami takie doraźne zabiegi nie pomagają, a maluch nadal płacze i pręży się, jakby złościł się na cały świat. Dlaczego niemowlę jest nadpobudliwe? Z czego to może wynikać? Może być to spowodowane stresem wynikającym ze zbyt dużej ilości bodźców i wrażeń (staraj się, szczególnie w pierwszym okresie życia dziecka, ograniczyć ilość osób, która jednorazowo przebywa w jego otoczeniu), kolką jelitową albo wrodzoną skłonnością do nadpobudliwości psychoruchowej.

Niemowlęta takie wykazują zwykle problemy w zaadaptowaniu się do nowych warunków życia. Na początku mogą być nadmiernie spokojne, by potem stać się nad wyraz nerwowe i płaczliwe. Zazwyczaj nadwrażliwość niemowląt mija po kilku miesiącach.

U tych, u których nie mija, może przerodzić się na dalszych etapach rozwoju w ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Ten zespół hiperkinetyczny zalicza się często do całościowych zaburzeń rozwojowych i manifestuje się już w okresie niemowlęcym.

Jak zachowują się nadpobudliwe i niespokojne niemowlęta? Dużo krzyczą, przeraźliwie płaczą, przejawiają wahania apetytu – raz jedzą łapczywie, drugim razem niechętnie chwytają za pierś – mają problemy ze ssaniem piersi, źle śpią, łatwo się budzą, są wrażliwe na nadmiar bodźców, nerwowo kręcą główką w lewo i prawo, prężą całe ciało.

Niektóre niemowlęta pragną być nieustannie noszone na rękach, inne z kolei – unikają kontaktu z matką i odwracają się, gdy ta chce je przytulić do siebie. Niektóre brzdące bardzo płaczą, kiedy położy się je do łóżeczka. Nie chcą zostać same.

W czasie nauki chodzenia niespokojne niemowlęta bardzo często ulegają wypadkom, bo pędzą na oślep przed siebie. Opiekunowie nadpobudliwych niemowląt często czują się bezradni, gdyż nie wiedzą, jak zajmować się swoim roztargnionym i nadwrażliwym maluchem.

Niekiedy mają z tego powodu niepotrzebne poczucie winy. Niespokojnych niemowląt rodzi się teraz coraz więcej. Jak radzić sobie z nadpobudliwością brzdąców?

Czego potrzebują niespokojne niemowlęta? Miłości i bliskości matki oraz spokoju. Kontakt z mamą to gwarancja prawidłowego rozwoju psychicznego i fizycznego dziecka. Maluszek potrzebuje bezwarunkowej miłości i aprobaty ze strony rodziców, która staje się bazą dla kształtującego się poczucia własnej wartości. Ponadto, warto pamiętać, że niewerbalne formy komunikacji niemowlęcia z otoczeniem stanowią wyraz jego potrzeb.

Różne wokalizacje czy natężenie płaczu mogą świadczyć o różnych potrzebach malucha – inaczej dziecko płacze, gdy jest głodne, inaczej, gdy coś je boli, inaczej, gdy jest znudzone albo zmęczone, a jeszcze inaczej, gdy odczuwa dyskomfort, np. coś je uwiera. Warto, by mama nauczyła się odróżniać różne rodzaje krzyku własnego dziecka.

Niemowlęta są szczególnie drażliwe pod wieczór, dlatego pamiętaj, by wziąć je na ręce i lekko pokołysać, a potem położyć w łóżeczku. Czasami schemat trzeba powtarzać kilka razy, by w końcu dziecko się uspokoiło, przestało płakać i zasnęło. Malucha nie wolno kołysać zbyt mocno, potrząsać nim.

Nadpobudliwe niemowlęta nie lubią gwałtownych ruchów ani nadmiaru bodźców, bo dodatkowo zaczynają się niecierpliwić, zatem nie włączaj telewizora w pokoju, w którym zasypia maluszek i nie rozbawiaj go przed snem.

Staraj się raczej wprowadzać w miarę regularny rytm dnia – stałe pory snu, kąpieli, posiłków, spaceru itp. Pamiętaj, by z diety maluchów-alergików wykluczyć pokarmy, które mogą uczulać. Wprowadzaj muzykę relaksacyjną, śpiewaj kołysanki i spróbuj ukoić zmysły maluszka masażem.

Źródła

1. Kaczara J., Masaż niemowlęcia, Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2009, ISBN 978-83-72772-96-1.
2. Prekop I., Schweitzer Ch., Niespokojne dzieci, Media Rodzina, Poznań 1997, ISBN 83-85594-47-7.