Niedobór cynku widać na skórze. Zwiększa ryzyko miażdżycy

Dzienne zapotrzebowanie organizmu na cynk uzależnione jest od wieku i płci. Zgodnie z zaleceniami ekspertów jest to 5 mg/d dla najmłodszych dzieci, 10 mg/d dla dzieci w wieku 2–10 lat, kobiety powyżej 10 lat – 12 mg/d, mężczyźni powyżej 10 lat – 15 mg/d.

Wyższe zapotrzebowanie dotyczy kobiet w ciąży – 15 mg/d i karmiących piersią - około 16 mg/doba (pierwsze 6 miesięcy) oraz 19 mg/d w drugim półroczu karmienia. Nie jest to dużo, ale warto o tę dawkę zadbać, ponieważ cynk ma ogromne znaczenie dla właściwego funkcjonowania całego organizmu. Jakie skutki może powodować niedobór tego składnika?

Cynk to bardzo ważny pierwiastek, pełniący istotną rolę w wielu procesach biochemicznych w naszym ciele. Znajduje się w grupie mikroelementów (mikroskładników) – a są to pierwiastki potrzebne do właściwego funkcjonowania człowieka, obecne w organizmie w niewielkich ilościach.

Cynk wchodzi w skład wielu enzymów: bierze udział w mineralizacji kośćca, aktywnie uczestniczy w detoksykacji alkoholu w wątrobie, w procesie trawienia protein oraz przekształcaniu w energię kalorii obecnych w składnikach odżywczych. Pierwiastek ten pomaga zachować odpowiedni poziom cholesterolu we krwi, wspomaga pracę organów wewnętrznych - między innymi trzustki, a to z kolei wpływa na prawidłowe wydzielanie insuliny.

Uczestniczy w zachowaniu kodu genetycznego, wspiera prawidłowy rozwój płodu i chroni przed przedwczesnym porodem. Reguluje pracę układu krążenia - stabilizując ciśnienie i zmniejsza ryzyko powstawania żylaków. Pozytywnie wpływa na układ immunologiczny. Ogromną rolę odgrywa również dla utrzymania dobrego stanu i kondycji skóry, włosów oraz paznokci. 

Reasumując: można powiedzieć, że cynk wpływa niemal na każdy układ i każdy narząd, a co za tym idzie - bardzo ważne jest dbanie o utrzymywanie właściwego poziomu tego składnika. Niedobory mogą powodować wystąpienie wielu groźnych i uciążliwych dla zdrowia konsekwencji.

Lista objawów świadczących o niedoborze cynku jest dość długa, co oznacza, że organizm wysyła wiele sygnałów, na które powinniśmy zwrócić uwagę. 

Niedobór cynku a apetyt

Niedobór cynku powoduje utratę naturalnej wrażliwości smakowej, dlatego brak odpowiedniej ilości tego składnika objawia się pogorszeniem apetytu. Nietrudno zauważyć, że obniżenie percepcji smakowej ma wpływ na odczuwanie przyjemności z jedzenia. Przeprowadzono badania, które wykazały, że doustne podawanie cynku poprawiało próg odczuwania słodkiego, kwaśnego i gorzkiego smaku. 

Niedobór cynku a odporność

Wszystkie komórki znajdujące się w naszym organizmie potrzebują cynku, ponieważ jego obecność zapewnia prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Dzięki temu organizm jest w stanie radzić sobie w walce z infekcjami i szybciej leczy zwyczajne przeziębienie. Jeśli zatem w organizmie brakuje cynku, co skutkuje spadkiem ilości przeciwciał i pogorszeniem odporności. Większa podatność na infekcje może z kolei łączyć się z częstym uczuciem zmęczenia, osłabienia i problemami z koncentracją.

Niedobór cynku a wygląd zewnętrzny

Brak pożądanej ilości cynku w diecie może wpływać na wygląd zewnętrzny. Do objawów widocznych gołym okiem zalicza się pogorszenie kondycji skóry, włosów oraz paznokci. Najczęstsze zmiany na skórze wywołane tym niedoborem przyjmują postać przesuszonej skóry, trądziku, stanów zapalnych łuszczyco podobnych, zajadów i różnych owrzodzeń, powstających na powierzchni skóry. Na skórze, posiadającej skłonności do tworzenia się rozstępów, najprawdopodobniej powstaną nowe linie.

Dłuższy niedobór tego składnika może przyczyniać się do szybszego starzenia się. Co więcej, w organizmie, w którym brakuje cynku, o wiele dłużej goją się wszelkie rany i nawet niewielkie skaleczenia.

Stan włosów też zależy od ilości cynku: przy niedoborze zauważymy łamliwość i nasilone wypadanie włosów, a często nawet łysienie. Paznokcie będą bardziej kruche, łamliwe, rozdwajające się.

Niedobór cynku a miażdżyca

Niedostateczne spożycie cynku może skutkować wystąpieniem miażdżycy tętnic, ponieważ niedobór zmniejsza odporność komórek na różne uszkodzenia, a jednocześnie zmniejsza sprawność antyutleniającą organizmu.

Niedobór cynku a wzrok

Niewłaściwa ilość cynku wpływa na pogorszenie jakości widzenia po zmroku. Jeśli niedobór trwa przez długi czas, może przyczynić się do rozwoju "kurzej ślepoty".

Niedobór cynku a rozwój płodu

Na niedobór cynku szczególnie narażone są kobiety w ciąży, a w ich przypadku braki mogą negatywnie wpływać na rozwój płodu. Ubytki tego składnika odżywczego powodują zaniżoną wagę u noworodków oraz wyższe ryzyko śmierci wśród dzieci.

Właściwe stężenie tego pierwiastka zapewnia odpowiednie tempo rozwoju płodu - umożliwia wytworzenie się podniebienia, mózgu, warg, oczu, płuc, serca i układu moczowo-płciowego. Dodatkowo, cynk wpływa na wzrost i tworzenie się kości. Zdaniem naukowców, ten pierwiastek zapobiega uszkodzeniom cewy nerwowej i wzmacnia odporność u noworodka.

Niedobór cynku a anemia

Wśród przejawów niedoboru wymienia się także niedokrwistość, czyli anemię, która wywołuje różne objawy i powikłania. Najczęstsze objawy anemii to bladość skóry, zawroty głowy, omdlenia, zmęczenie i osłabienie.

Niedobór cynku a nowotwory

Cynk może być również powiązany z zachorowaniem na niektóre nowotwory i ich leczenie. Jest to zasługa wpływu cynku na układ immunologiczny – lepsza odporność chroni komórki przed deformacjami, które przyczyniają się do powstawania raka.

Źródła

1. Dagmara Dąbek
2. "Abecadło witamin i pierwiastków", Stanisław K. Więckowski
3. „Encyklopedia witamin i składników mineralnych”, Elizabeth Somer