Masaż w ciąży - czy jest bezpieczny? Przeciwwskazania i zalety masażu kobiet w ciąży
Masaż w ciąży to temat dość kontrowersyjny zarówno wśród lekarzy, masażystów, jak i samych ciężarnych. W społeczeństwie panuje przekonanie, że ciąża jest przeciwwskazaniem do jakiegokolwiek masowania. Nie jest to jednak prawda. Tylko kobiety w ciąży patologicznej nie powinny korzystać z masażu. Odpowiednio dobrany masaż nie stanowi żadnego zagrożenia dla ciąży fizjologicznej. Masaż dla kobiety w ciąży, jak każda odpowiednio „porcjowana” aktywność fizyczna, przynosi wiele korzyści zdrowotnych, poprawia samopoczucie, a także urodę przyszłej mamy. Kiedy kobiety nie mogą korzystać z masażu w ciąży i jakie właściwości ma tego typu masowanie?
1. Co to jest masaż prenatalny?
Masaż prenatalny (ciążowy) to masaż kierowany do kobiet w ciąży, między 3. a 8. miesiącem. Okres ten jest najbardziej stabilny oraz najbezpieczniejszy w zdrowej ciąży i można go wykorzystać na stosowanie tej formy relaksu.
Masaż kobiety w ciąży ma działanie odprężające oraz prozdrowotne. Od masażu klasycznego różni się między innymi pozycją ułożeniową, która musi być komfortowa i bezpieczna, a także stosowaną techniką. Ruchy wykonywane w masażu prenatalnym powinny być delikatne, nie można stosować silnych i gwałtownych ruchów, które zakłóciłyby przebieg ciąży.
Masaż ciążowy wykonywany jest przy użyciu bezpiecznych dla kobiet w ciąży kosmetyków i może być wzbogacony techniką fizjoterapeutyczną, jeśli ciężarna skarży się na jakieś dolegliwości.
2. Jak przebiega masaż w ciąży?
W czasie masażu prenatalnego ciężarna leży na boku lub na plecach. Z wiadomych przyczyn pozycja na brzuchu charakterystyczna dla masażu klasycznego nie jest dozwolona.
Osoba masująca wykonuje ruchy obejmujące plecy, ręce, nogi, kark i jeśli ciężarna pozwala, także brzuch. Masaż kobiet w ciąży zwykle trwa około godzinę.
3. Jak wykonywać masaż w ciąży?
Jakie rejony ciała można masować w ciąży? Powłoki brzuszne, twarz, grzbiet, pośladki, kark, barki, kończyny górne i dolne. W jakiej pozycji najlepiej masować kobietę w ciąży? W pozycji leżącej na plecach, leżącej na boku albo siedzącej na krześle.
Jeśli nie możesz sobie pozwolić na profesjonalny zabieg w salonie masażu, twoim masażystą może być partner. Jeśli będzie delikatny i ostrożny, na pewno ci nie zaszkodzi. Najważniejsze, by nie masować okolicy lędźwi i brzucha.
Warto wykorzystać podczas masowania różne środki poślizgowe, np. olejki aromatyczne. Kiedy kobieta podczas masażu poczuje się gorzej, powinna niezwłocznie zgłosić te objawy masażyście.
4. Jakie rodzaje masażu są bezpieczne w ciąży?
W ciąży z pewnością dobrym rozwiązaniem będą wszelkiego rodzaju masaże relaksujące, np. masaż pleców, ale także nóg lub hydromasaże, oczywiście przy zachowaniu najwyższych środków ostrożności.
Nie zaleca się stosowania masażu z użyciem aparatów, masażu tajskiego ani masażu shiatsu. Refleksoterapię (masaż stóp) powinien wykonywać tylko wykwalifikowany refleksoterapeuta.
5. Wskazania do masażu w ciąży
Wskazaniami, aby wykonać masaż dla ciężarnych mogą być:
- zespoły bólowe;
- bóle kręgosłupa;
- stres;
- dyskomfort związany z większą wagą;
- przeciążenia mięśni i stawów;
- skłonność do obrzęków;
- delikatna skóra z tendencją do powstawania rozstępów.
6. Przeciwwskazania do masażu w ciąży
Ciąża jest naturalnym fizjologicznym stanem kobiety. To nie żadna choroba. Nie wszystkie jednak ciężarne kobiety mogą korzystać z masażu w ciąży. Które nie mogą sobie pozwolić na tego typu relaks? Kiedy nie może zostać wykonany masaż dla ciężarnej? W sytuacji, gdy pacjentka ma:
- ciążę zagrożoną poronieniem,
- krwawienia z dróg rodnych,
- cukrzycę,
- skazy krwotoczne,
- choroby serca,
- nadciśnienie tętnicze,
- anemię,
- gestozy,
- choroby nerek, tarczycy i trzustki,
- patologie ciąży, np. przedwczesne odklejenie się łożyska, przodujące łożysko albo wewnątrzmaciczne zaburzenia rozwoju płodu.
Zabiegom masażu w ciąży nie powinny poddawać się kobiety w pierwszym trymestrze ciąży, a także miesiąc przed wyznaczonym terminem porodu. Specjaliści radzą, by kobiety, które przed zajściem w ciążę nie korzystały z zabiegów salonów piękności, poczekały z masażem do 12 tygodnia ciąży.
Decyzję skorzystania z masażu w ciąży zawsze należy skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę. Profesjonalny masażysta przed przystąpieniem do masowania powinien przejrzeć kartę ciąży kobiety i zapoznać się z wynikami jej badań oraz poprosić o pisemną zgodę ginekologa na wykonanie masażu.
7. Zalety masażu w ciąży
Masażysta wykonujący masaż w ciąży musi mieć odpowiednie kwalifikacje, znać specjalistyczne techniki masażu oraz zdobyć wiedzę z dziedziny fizjologii i patologii ciąży. W czym pomaga masaż w ciąży?
- relaksuje;
- uspokaja;
- upiększa;
- zmniejsza napięcie mięśniowe;
- poprawia krążenie;
- zapobiega rozstępom skórnym;
- łagodzi dolegliwości bólowe kręgosłupa;
- zapobiega obrzękom kończyn dolnych i górnych;
- przyspiesza powrót do kondycji, jaką się miało przed urodzeniem dziecka.
Odpowiednie ugniatanie konkretnych miejsc na ciele poprawia pracę układu limfatycznego, co zapobiega obrzękom w ciąży i zmniejsza opuchliznę nóg. Masaż uelastycznia mięśnie kobiety. Odpowiednie ugniatanie konkretnych miejsc na ciele poprawia pracę układu limfatycznego, co zapobiega obrzękom w ciąży i zmniejsza opuchliznę nóg. Masaż uelastycznia mięśnie kobiety.
Dotyk fizjoterapeuty relaksuje, co znacznie poprawia samopoczucie ciężarnej, która w czasie ciąży przeżywa burzę hormonalną i huśtawkę nastrojów. Kosmetyki używane podczas masażu wygładzają skórę i zapobiegają rozstępom. Masaż w ciąży jest zwykle nieco delikatniejszy niż zwyczajny masaż, ale na pewno nie można określić go jako „głaskanie”.
Najczęściej podczas masażu używa się preparatów uelastyczniających i zapobiegających rozstępom. W ciąży zawsze stosuje się masaż klasyczny, który można przeplatać zamiennie z hydromasażem.
8. Masaże w połogu - czy są bezpieczne?
Masaż w rewitalizacji poporodowej wczesnej i późnej różni się zależnie od tego, czy poród odbył się za pomocą cięcia cesarskiego, czy siłami natury.
W przypadku cięcia cesarskiego rewitalizacja dzieli się na wczesną i późną. Wczesną możemy rozpocząć w 6. tygodniu po porodzie. Składa się na nią masaż całego ciała z pominięciem powłok brzusznych i opracowaniem blizny po operacji.
Późna rewitalizacja trwa od 3. miesiąca po porodzie i obejmuje masaż całego ciała z pominięciem gruczołu piersiowego. Jeśli kobieta cierpi z powodu obrzęków, stosowany jest drenaż limfatyczny, jeśli zaś na zaparcia - delikatny masaż powłok brzusznych.
W przypadku porodu naturalnego podobnie rewitalizacja dzieli się na wczesną i późną. Wczesną liczymy do 14. dnia po porodzie i obejmuje masaż całego ciała. Można wykonać go już 3 godziny po porodzie, gdyż sprzyja obkurczaniu się macicy.
Późna rewitalizacja trwa od 14. dnia od porodu i podobnie, jak w przypadku cesarskiego cięcia obejmuje masaż całego ciała z wyjątkiem gruczołu piersiowego.
Przeciwskazania do masażu w połogu to:
- krwawienia poporodowe;
- zakażenia połogowe;
- nadciśnienie tętnicze;
- choroba zakrzepowa;
- udar niedokrwienny;
- przeciwwskazania charakterystyczne dla masażu klasycznego.