Dziecku przerzedza się czupryna? Winny może być niedobór ważnej witaminy
Zimą poziom witaminy D u dzieci spada, bo promieniowanie UVB w Polsce jest za słabe do skórnej syntezy. Coraz więcej danych pokazuje, że niski 25(OH)D może współistnieć z wypadaniem włosów, zwłaszcza w łysieniu plackowatym i telogenowym. Jakie jeszcze symptomy mogą sugerować niedobór witaminy?
W tym artykule:
Zima sprzyja niedoborom witaminy D
Od jesieni do wiosny skórna synteza witaminy D praktycznie nie zachodzi, co przekłada się na niższe stężenia 25(OH)D w populacji. Badania z Polski (centralny region) potwierdzają wyraźną sezonowość i większy odsetek niedoborów u dzieci zimą. Podobne wnioski obserwowano w pracach europejskich, porównujących wartości po lecie i po zimie.
Witamina D a wypadanie włosów – co mówią badania
W literaturze opisano związek obniżonych stężeń 25(OH)D z niebliznowaciejącymi postaciami łysienia. Metaanaliza obejmująca ponad 1500 chorych z łysieniem plackowatym wykazała istotnie częstszy niedobór i niższe średnie poziomy witaminy D niż u osób zdrowych. Podobne wyniki pojawiają się w przeglądach dotyczących telogenowego wypadania włosów, choć pojedyncze badania nie zawsze potwierdzają różnice – dlatego związek należy traktować jako współistnienie, a nie prostą przyczynę.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli u dziecka zimą nasila się wypadanie włosów (np. po infekcjach, stresie, niedoborach), warto skonsultować się z pediatrą lub dermatologiem. Lekarz może zadecydować o wykonaniu profilaktycznych badań, w tym oceny stężenia 25(OH)D.
Poza nasilonym wypadaniem włosów o niedoborze witaminy mogą świadczyć również: męczliwość i osłabienie mięśni, częstsze infekcje, bóle kostno-mięśniowe, spowolnienie wzrastania (u najmłodszych – ryzyko krzywicy), gorszy nastrój. Objawy są nieswoiste, dlatego nie zastępują badania 25(OH)D i oceny klinicznej.
Polskie wytyczne: ile witaminy D dla dzieci?
Suplementacja witaminy D w przypadku dzieci jest dostosowana do wieku:
- 0–6 mies.: 400 j.m./dobę od pierwszych dni życia,
- 6–12 mies.: 400–600 j.m./dobę (w zależności od podaży z diety),
- 1–3 lata: 600 j.m./dobę przez cały rok,
- 4–10 lat: jeżeli dziecko nie spełnia zaleceń ekspozycji na słońce, 600–1000 j.m./dobę przez cały rok (dawkę dostosowuje się do masy ciała i diety),
- 11–18 lat: 1000–2000 j.m./dobę przez cały rok, jeśli brak odpowiedniej ekspozycji słonecznej.
Wytyczne definiują też górne dopuszczalne limity: 2000 j.m./dobę (1–10 lat) i 4000 j.m./dobę (11–18 lat). Preferowanym preparatem jest cholekalcyferol (wit. D3).
Za optymalne stężenie 25(OH)D przyjmuje się zwykle 30–50 ng/ml, a o niedoborze mówimy, kiedy stężenie we krwi spada < 20 ng/ml.
Źródła:
- Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland,
- Nutrients 2023;15(3):695,
- Seasonal variation of total and bioavailable 25(OH)D. Acta Biochimica Polonica 2024,
- Lee et al. Dermatology and Therapy 2020,
- Systematic review, J Cosmet Dermatol 2022,
- Serum vitamin D, ferritin, and TSH in patients with telogen effluvium…, IJMDC 2022,
- Telogen effluvium in the pediatric population: a review, JAAD 2024.