Dodatkowe 7 dni urlopu. Jeśli go nie wykorzystasz, przepadnie
Pracownicy w Polsce mogą korzystać z urlopu od siły wyższej oraz urlopu opiekuńczego, co daje łączne dodatkowy tydzień wolnego rocznie. Chociaż rozwiązania te funkcjonują już od 2 lat, warto przypomnieć ich zasady, ponieważ wolne dni nie kumulują się i nie przechodzą na kolejny rok. Pamiętajmy też, że dodatkowy urlop jest bezpłatny lub otrzymamy tylko połowę wynagrodzenia.
W tym artykule:
Urlop od siły wyższej – 2 dni lub 16 godzin rocznie
Urlop od siły wyższej to forma zwolnienia z pracy, która przysługuje w sytuacjach losowych wymagających natychmiastowej obecności pracownika. Zmiany zostały wprowadzone do Kodeksu pracy w 2023 roku.
W ciągu roku można skorzystać z 2 dni lub 16 godzin wolnego, a za ten czas otrzymuje się 50 proc. wynagrodzenia.
Najważniejsze zasady:
Co znaczy "opieka nad dzieckiem"? Konkolewski wskazuje palcem rodziców
dostępne 2 dni lub 16 godzin rocznie – decyzja, w jakiej formie skorzystać z wolnego, należy do pracownika,
wynagrodzenie wynosi 50 proc.,
wniosek można złożyć najpóźniej w dniu korzystania z wolnego,
brak określonego wzoru wniosku,
urlop nie przechodzi na kolejny rok,
pracodawca nie może odmówić jego udzielenia.
Kodeks pracy nie zawiera precyzyjnej definicji "siły wyższej", ale przyjmuje się, że chodzi o nagłe, nieprzewidziane sytuacje, które wymagają natychmiastowej reakcji pracownika.
Przykłady sytuacji, w których można skorzystać z urlopu od siły wyższej to awaria w domu, np. pożar, zalanie mieszkania, wypadek drogowy lub nagła choroba lub wypadek członka rodziny. Urlop ten ma na celu umożliwienie pracownikowi rozwiązania pilnych problemów bez obawy o konsekwencje w pracy.
Urlop opiekuńczy – 5 dni na opiekę nad bliskimi
Drugą opcją dodatkowego wolnego jest urlop opiekuńczy, który umożliwia pracownikowi sprawowanie opieki nad członkiem rodziny lub osobą mieszkającą w tym samym gospodarstwie domowym. Wymaga on złożenia wniosku co najmniej 1 dzień przed planowanym terminem. Za ten czas nie przysługuje wynagrodzenie, ale urlop jest wliczany do stażu pracy.
Najważniejsze zasady:
maksymalnie 5 dni wolnego w roku,
urlop jest bezpłatny,
można go wykorzystać jednorazowo lub w częściach,
okres urlopu jest wliczany do stażu pracy,
nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego ani urlopu na żądanie,
pracodawca nie może odmówić jego udzielenia,
nie ma obowiązku przedstawiania dokumentacji medycznej osoby wymagającej opieki,
wniosek należy złożyć co najmniej 1 dzień przed rozpoczęciem urlopu (można to zrobić w formie papierowej lub elektronicznej).
Urlop przysługuje w celu opieki nad:
dzieckiem,
rodzicem,
współmałżonkiem,
osobą zamieszkującą w tym samym gospodarstwie domowym.
Co warto zapamiętać?
Zarówno urlop od siły wyższej, jak i urlop opiekuńczy są narzędziami, które pozwalają pracownikom lepiej godzić życie zawodowe z obowiązkami rodzinnymi.
Kluczowe jest jednak to, że niewykorzystane dni przepadają i nie przechodzą na kolejny rok. Pracownicy powinni o tym pamiętać i planować wykorzystanie tych dni zgodnie z własnymi potrzebami.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- KP