"Bracia Lwie Serce" - powieść czy baśń?

Astrid Lindgren akcję swojej powieści osadziła w dwóch światach: rzeczywistym i w fantastycznej krainie Nangijali. Bohaterami utworu są dwaj bracia – nieuleczalnie chory 10-letni Karol i troskliwy 13-letni Jonatan Lew.

Starszy brat pociesza młodszego, że kiedy ten umrze, trafi do Nangijali. W czasie pożaru domu Jonatan Lew ginie, ratując Karola. Chłopiec obwinia się o rodzinną tragedię. Marzy o chwili, kiedy umrze i spotka się z bratem w Nangijali.

W nocy Karol czuje się inaczej niż zwykle. Zostawia dla swojej mamy list, w którym pisze: „Nie płacz mamusiu, zobaczymy się w Nangijali!”.

Karol spotyka brata. Są razem bardzo szczęśliwi i przeżywają wiele przygód. Z Doliną Wiśni sąsiaduje Dolina Dzikich Róż. Rządzi nią okrutny władca Tengil. Jego podwładni są niewolnikami i ludźmi bardzo nieszczęśliwymi. Jonatan Lew postanawia im pomóc. Wyrusza więc do Doliny Wiśni, a następnie do Groty Katli, gdzie uwięziony jest Orwar, przywódca walki skierowanej przeciw rządom Tengila.

Karol podąża za bratem. Boi się, że może go ponownie stracić.

Narratorem powieści jest 10-letni Karol Lew, nazywany przez brata Sucharkiem. Jest śmiertelnie chory, bardzo słaby. Wymaga opieki. W Nangijali odzyskuje jednak sprawność i siłę. Jest sprytny i przebiegły. Bez zastanowienia poświęca się dla brata. Skacze w przepaść, by go uratować.

Jonatan Lew ma 13 lat. Wygląda „jak królewicz z bajki”. Jest empatyczny, opiekuńczy i bardzo troskliwy. Ratuje brata z pożaru, ale bohaterski czyn kosztuje go życie. W Nangijali walczy przeciwko Tengilowi.

Książka autorstwa Astrid Lindgren wzbudziła na początku sporo kontrowersji. W niewielu publikacjach bowiem pojawia się motyw śmierci dziecka. To temat tabu, którego próżno szukać w literaturze dziecięcej (wyjątkiem jest baśń Hansa Christiana Andersena pt. „Dziewczynka z zapałkami”).

Szwedzka pisarka w swoim dziele poruszyła też kwestię obaw przed śmiercią i samotności dziecka. To też piękna opowieść o odpowiedzialności i odwadze oraz braterskiej miłości. Traktuje również o poświęceniu dla dobra innych oraz przełamywaniu własnych słabości. Może stanowić przyczynek do rozmów o sprawach ważnych i ostatecznych.

Trudno jednoznacznie rozstrzygnąć, czy „Bracia Lwie Serce” należy uznać za baśń czy powieść. Z całą pewnością utwór zawiera cechy baśniowe, jak choćby epizod walki dobra ze złem czy umiejscowienie akcji w dwóch światach: rzeczywistym i fantastycznym. Z drugiej strony mamy do czynienia z opowiadaniem (ujawnia się narrator).