Alimenty od dziadków. Tak, ale tylko w konkretnych przypadkach

Zadłużenie alimentacyjne w Polsce osiągnęło już 16 mld zł, co przekłada się na dramat wielu dzieci pozbawionych należnych środków do życia. Zadłużenia starają się ściągać komornicy, ale i oni często przyznają, że nie jest to łatwe.

- Niestety, skuteczność egzekucji komorniczych w Polsce to zaledwie ok. 20-25 proc. Mamy do czynienia z kolejnymi orzeczeniami sądów, wyrokami i nieskutecznymi egzekucjami, więc te kwoty będą rosnąć. Coraz więcej jest też rozstań i rozwodów, co tylko napędza problem - tłumaczył w rozmowie z WP Parenting Stanisław Korzeniewski, łódzki komornik.

Według niego średnia alimentów zasądzanych w Polsce to 600 zł. Jak dłużnicy się tłumaczą? Jakie podają powody tego, że nie płacą?

- Różnie. Dzwonią np. i mówią: "No przecież to nie są pieniądze dla dziecka, tylko dla niej". "Wiadomo, że ona je wyda na siebie". Często zakładają nową rodzinę i nie chcą zajmować się dziećmi z poprzedniego związku, które traktują jak nierozwiązany problem: "Na cudze dzieci płacić nie będę", "Mam nową rodzinę, nowe dzieci, przecież się nie rozerwę", "To już nie jest moja żona, niech teraz ponosi odpowiedzialność" - przytacza przykłady Korzeniewski.

Co ciekawe, zgodnie z art. 132 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego istnieje możliwość dochodzenia alimentów od dziadków. Jednak nie każde dziecko, którego rodzic nie płaci alimentów, może z tego skorzystać.

- Trzeba pamiętać, że w pierwszej kolejności zobowiązanymi do realizacji świadczeń alimentacyjnych są rodzice. Zdarzają się jednak sytuacje, takie jak choroba, kiedy rodzice z przyczyn niezależnych od siebie nie mogą płacić alimentów i partycypować w kosztach utrzymania dzieci. Wówczas zobowiązanymi są dziadkowie uprawnionego. Niekiedy więc płacą oni alimenty, jeśli pozwala na to ich sytuacja materialna - wskazuje Aleksandra Ejsmont, radca prawny z Warszawy, cytowana przez serwis prawo.pl.

Według polskich przepisów jest to uzasadnione wyłącznie wtedy, gdy wnuk znajduje się w niedostatku.

- Pojęcie niedostatku jest pojęciem nieostrym, nieuregulowanym w ustawie i zachodzą wątpliwości przy odnoszeniu go do usprawiedliwionych potrzeb dziecka. O ile rodzic winien zapewnić dzieciom taką stopę życiową, na jakiej sam żyje, o tyle obowiązek dziadków nie jest tak szeroki - wyjaśnia sędzia Anna Begier z Sądu Rejonowego we Wrześni, członkini Stowarzyszenia Sędziów Polskich "Iustitia" w rozmowie z serwisem prawo.pl.

W praktyce oznacza to konieczność udowodnienia w sądzie, że brak alimentów od dziadków prowadzi do niezaspokojenia podstawowych potrzeb dziecka, takich jak utrzymanie, edukacja czy wyżywienie. Procesy te bywają długotrwałe, ponieważ obowiązek zaspokojenia potrzeb dziecka spoczywa przede wszystkim na drugim rodzicu, gdy jeden z nich nie wypełnia swoich zobowiązań.

Rzadko dochodzi do sytuacji, w której oboje rodzice uchylają się od obowiązku alimentacyjnego. W takich przypadkach sąd ocenia możliwości finansowe dziadków oraz innych krewnych, ale zobowiązanie dziadków do alimentów następuje tylko wtedy, gdy ich sytuacja materialna na to pozwala.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

1. Radio Zet
2. Prawo.pl