Alienacja rodzicielska - na czym polega, jak wpływa na dziecko?
Alienacja rodzicielska to zjawisko, którego skala rośnie wraz ze wzrostem ilości rozwodów. Na czym polega? Jakie są jej skutki?
W tym artykule:
Czym jest alienacja rodzicielska?
Zgodnie z definicją alienacja rodzicielska to zespół świadomych lub nieświadomych zachowań, powodujących zaburzenia w relacji między dzieckiem a drugim z rodziców na skutek niewłaściwych postaw jednego lub obydwu opiekunów w momencie rozchodzenia się rodziców.
Inaczej mówiąc, alienacja rodzicielska to utrudnianie przez jednego rodzica kontaktów drugiego rodzica z dzieckiem, jest to wszelka forma stawiania drugiego rodzica w złym świetle, manipulacja, a także nastawianie dziecka przeciwko niemu.
Często jest to także wymuszanie deklaracji uczuć dziecka dla siebie oraz oferowanie korzyści w zamian za niechęć do drugiego rodzica.
Według brytyjskich psychoterapeutów jest to stan umysłu dziecka. Z roku na rok rośnie liczba spraw sądowych, na których toczą się batalie o kontakty z dzieckiem i utrudnianie kontaktu z pociechą przez drugiego z rodziców.
Negatywne skutki alienacji dla dziecka
Alienacja rodzicielska ma bardzo negatywny wpływ na dziecko. Poza ograniczeniem fizycznego kontaktu z drugim rodzicem powoduje mnóstwo szkodliwych oddziaływań na dziecięcą psychikę. Może doprowadzić do zespołu alienacji rodzicielskiej (PAS).
Rodzic manipuluje uczuciami dziecka, ucieka się do szantażu emocjonalnego, przekonuje o braku miłości i zainteresowania drugiego rodzica, jednocześnie stawiając dziecko w roli swojego przyjaciela i powiernika, mówiąc mu treści, których adresatem być nie powinno.
Przez takie działania dziecko czuje się wyobcowane, jego samoocena drastycznie spada, pojawiają się problemy z autonomią i własną tożsamością. Dzieci w ten sposób traktowane bardzo często wpadają w depresję, stany lękowe, fobie i łatwo popadają w uzależnienia.
Dzieci tkwiące w takim układzie częściej niż rówieśnicy odczuwają gniew, bywają agresywne, a w dorosłym życie borykają się z problemami emocjonalnymi, zaburzeniami seksualnymi i wykazują trudności w nawiązywaniu relacji.
Rezultatem alienacji rodzicielskiej jest zaburzenie więzi z co najmniej jednym z rodziców oraz, po prostu, cierpienie dziecka. Tego typu problem wymaga terapii oraz interwencji prawa rodzinnego, ponieważ jest to forma przemocy i tak powinna być traktowana.
Jak nie dopuścić do alienacji rodzicielską?
Rozstanie rodziców zawsze budzi u dziecka duże emocje, jednak jeśli obydwoje podejdą do tego w sposób odpowiedzialny i uczciwy, dziecko z pewnością będzie odczuwać dużo mniejszy dyskomfort niż w sytuacji ciągłego konfliktu.
Najlepszym rozwiązaniem będzie zgodny podział obowiązków rodzicielskich, które spoczywają na każdym z rodziców po rozstaniu i rzetelne przestrzeganie postanowień sądu lub obopólnych ustaleń.