ADHD u niemowląt

ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder) określa się inaczej jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. To jedno z najczęściej spotykanych zaburzeń w okresie dzieciństwa, które objawia się zaburzeniami koncentracji uwagi, impulsywnością i nadpobudliwością. ADHD utrudnia normalne funkcjonowanie dziecka i powoduje wzrost prawdopodobieństwa pojawienia się w przyszłości zaburzeń zachowania oraz prób eksperymentowania ze środkami psychoaktywnymi. Jakie są pierwsze symptomy, które mogą wskazywać na nadpobudliwość psychoruchową? Jakie zachowania wskazują na ADHD u niemowląt?

1. Pierwsze objawy ADHD

ADHD jest chorobą o nieznanej dokładnie etiologii. Nie wiadomo, co tak naprawdę powoduje rozwój ADHD u dziecka. Specjaliści uwypuklają rolę czynników genetycznych. Najprawdopodobniej u dzieci cierpiących na ADHD dochodzi do osłabienia pracy dopaminy i noradrenaliny, które uczestniczą w przekazywaniu pobudzeń w układzie nerwowym. Charakterystyczne objawy ADHD, to triada:

1. zaburzenia koncentracji uwagi,
2. impulsywność,
3. nadmierna ruchliwość.

Powyższe objawy muszą pojawić się przed piątym-szóstym rokiem życia dziecka w każdym środowisku (dom, szkoła, podwórko), występować jako trwałe wzorce zachowań przez co najmniej ostatnie pół roku i faktycznie upośledzać życie malucha – wówczas można postawić diagnozę ADHD. Jakie są jednak pierwsze symptomy nadpobudliwości psychoruchowej, które mogą pojawić się już w wieku niemowlęcym? Do najbardziej charakterystycznych objawów ADHD u niemowląt zalicza się między innymi:

Zobacz film: "Rozpoznanie ADHD"

• płaczliwość,
• kłopoty ze spaniem – płytki sen, trudności z usypianiem, częste budzenie się,
• dziecko znacznie bardziej pobudzone niż jego rówieśnicy,
• wzmożoną aktywność niemowlęcia,
• częstą gestykulację, wymachiwanie rączkami,
• bogatą mimikę twarzy.

Oczywiście fakt, że dziecko jest bardziej żywiołowe i absorbujące dla otoczenia, nie oznacza, że maluch w wieku przedszkolnym na pewno zachoruje na ADHD. Rzetelna diagnoza ADHD może być postawiona dopiero około szóstego roku życia dziecka i jest to dość skomplikowany proces. Nie każde „żywe srebro” to dziecko z ADHD.

Niestety, trzeba jednak być bardzo uważnym obserwatorem i reagować na wszelkie niepokojące sygnały. Dzieci nadpobudliwe są znacznie bardziej żywiołowe niż ich rówieśnicy, mają kłopoty z wyraźnym mówieniem, jąkają się, niedbale prowadzą zeszyty, wykonują polecenia nauczyciela szybko, lecz niestarannie, popełniając przy tym wiele błędów. Im wcześniej rozpozna się ADHD u malucha, tym szybciej można podjąć oddziaływania terapeutyczne.

2. Diagnoza i leczenie ADHD

Diagnozę ADHD stawia się w oparciu o wywiad i obserwację dziecka. Rozmowę przeprowadza się także z rodzicami szkraba oraz zbiera się potrzebne informacje z placówki, w której uczy się dziecko, np. z przedszkola.

Niezbędna jest również wizyta dziecka u psychologa, pediatry i neurologa (EEG, rezonans, tomografia). Psycholog wykonuje maluchowi różne testy psychologiczne, na podstawie których wnioskuje o poziomie inteligencji dziecka i jego koncentracji uwagi. Kompleksowe leczenie ADHD obejmuje między innymi:

• integrację sensoryczną,
• EEG Biofeedback,
• kinezjoterapię,
• trening panowania nad emocjami,
• trening umiejętności społecznych,
• warsztaty dla rodziców dzieci z ADHD,
• psychoterapię, np. w nurcie behawioralno-poznawczym,
• farmakoterapię.

Warto pamiętać, że wzmożona aktywność niemowląt, płacz, brak snu i ogólne pobudzenie nie muszą świadczyć od razu o ADHD. Nie wolno panikować. Każde dziecko jest inne i ma inny temperament – jedno jest spokojniejsze, drugie bardziej żywiołowe, marudne albo wrażliwe.

Najważniejsze, żeby od początku dbać o systematyczny plan dnia – w miarę stałe pory spania, posiłków, spacerów, zabaw i kąpieli. Uporządkowany tryb życia daje dziecku poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności, a rodzicom ułatwia komunikację i poznawanie reakcji własnego szkraba. Ciągła improwizacja, chaos, niespodziewane zmiany powodują, że dziecko staje się niespokojne. Starajmy się wprowadzać w życie dzieci ład, harmonię, spokój i cierpliwość.

Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Niespokojne niemowlę - przyczyny, pomoc.