Zazdrość o rodzeństwo

Zazdrość o rodzeństwo manifestuje się szczególnie w momencie narodzin drugiego dziecka. Do tej pory jedynak był w centrum uwagi rodziców i jego potrzeby traktowano priorytetowo. Kiedy na świecie pojawia się młodszy brat lub siostra, sytuacja rodzinna ulega zmianie. Starsze dziecko obawia się, że malec zajmie jego miejsce, a nawet skradnie miłość rodziców. Noworodek to dla starszaka potencjalny rywal, z którym trzeba walczyć i o wszystko konkurować. Czasami starsze dziecko może przejawiać swoje lęki i frustracje w postaci regresji, czyli cofnięcia się na niższe etapy rozwoju. Jak radzić sobie z zazdrością dziecka o młodsze rodzeństwo?

1. Rywalizacja pomiędzy rodzeństwem

Narodziny drugiego dziecka to ważne wydarzenie w rodzinie, pełne szczęścia i radości. Niestety, nie wszyscy cieszą się równie mocno. Starsze dziecko może czuć się zagubione, a nawet złe na rodziców, że zafundowali mu „atrakcję” w postaci młodszego brata lub siostry.

Starsze dzieci mogą obrażać się na rodziców, być zagniewane i pełne obaw o to, czy przypadkiem maluch nie odbierze im miłości rodzicielskiej. Rywalizacja pomiędzy dziećmi jest nieunikniona, ale można łagodzić przejawy agresji, a nawet nauczyć dzieci zamieniać złe emocje w dobre. Zazdrość o rodzica to naturalna reakcja starszego rodzeństwa w sytuacji narodzin nowego członka rodziny.

Zobacz film: "Rodzeństwo dzieci autystycznych"

Warto rozmawiać z dzieckiem, a w ferworze zabiegów pielęgnacyjnych nad noworodkiem pamiętać, że starsza córka czy syn także potrzebują czułości oraz wsparcia mamy i taty. Należy bezustannie podkreślać, że kocha się jedno i drugie dziecko, a nowa siostrzyczka czy braciszek to nie wróg, z którym trzeba rywalizować.

2. Jak łagodzić zazdrość o rodzeństwo?

Warto pamiętać, że zazdrość o rodzeństwo ma zazwyczaj charakter przejściowy, a starsze dziecko stopniowo oswaja się z nową rzeczywistością i z czasem akceptuje nowego braciszka lub siostrzyczkę. Jak pomóc starszakowi, aby zrozumiał, że młodsze rodzeństwo to nie samo zło, ale możliwość wspólnej zabawy czy znalezienia nici porozumienia? Oto kilka porad.

• Rodzic musi pamiętać, by nie zaniedbywać starszego dziecka. Ono również potrzebuje ciepła, czasu, uwagi i miłości. Możesz np. pójść na spacer tylko ze starszym dzieckiem, aby poczuło, że nadal jest dla ciebie ważne i nie ignorujesz go z powodu obecności „nowego dzidziusia”.
• Gniew dziecka mogą złagodzić opowieści rodziny, ciotek, wujków i dziadków o tym, co się działo w domu, jaka rewolucja była, kiedy na świat przyszło pierworodne dziecko rodziców. Warto historie nasycić humorem i śmiesznymi anegdotami z życia malucha.
• Zaproponuj starszemu dziecku, by w czasie, kiedy ty przewijasz malca, ono zajęło się lalą-bobasem i nakarmiło ją, przewinęło, utuliło do snu, naśladując ciebie.
• Pamiętaj, że sprawiedliwe traktowanie dzieci nie oznacza „po równo”, ale „każdemu według potrzeb”. Nie możesz dać się szantażować dziecku wrzaskami, krzykiem i buntem. Zazwyczaj więcej uwagi od rodziców dostaje „trudniejsze dziecko”. Nie wolno zapominać o tym cichszym, które nie dopomina się o swoje, pozostając niezauważone w kącie. Warto podkreślać, że masz czas zarówno dla jednego, jak i drugiego szkraba.
• Interweniuj, kiedy jest to konieczne. Nie możesz pozwolić na agresję (szczypanie, bicie, gryzienie) młodszego dziecka przez starsze.
• Podkreślaj, że każde dziecko jest wyjątkowe i że kochasz je jednakowo mocno.
• Nie porównuj dzieci do siebie. Słowa typu: „Kasia jest taka cichutka. Ty w jej wieku wiecznie się darłeś w niebogłosy” – bardzo ranią starsze dziecko. Czuje się ono niekochane i gorsze.
• Poucz gości, którzy przychodzą w odwiedziny do noworodka, by nie zapomnieli o starszym dziecku i nie biegli od razu do pokoiku malca, ignorując obecność drugiego szkraba. Starsze dziecko może czuć się wówczas lekceważone i odepchnięte przez rodzinę, która do tej pory jemu poświęcała swój czas i zachwycała się jego osobą.
• Nie wolno starszemu dziecku pozwolić na przemoc fizyczną wobec nowo narodzonego maluszka, ale można mu pozwolić rozładować gniew, złość i frustrację w sposób werbalny. Malec nie jest świadomy słów, a starszak ma szansę zredukować nieprzyjemne napięcie i wyzwolić się od negatywnych emocji. Poza tym nabiera pewności, że rodzice usłyszą, jak mu źle w sytuacji, kiedy stracił nadrzędną pozycję w rodzinie.
• Kiedy starsze dziecko zazdrości młodszemu tego, że jest mu dobrze, bo jest karmione albo przewijane i każdy się nim opiekuje, weź je na ręce, przytul do piersi albo połóż na przewijaku. Może się okazać, że zmieni zdanie i przekona się, że to wcale nie jest przyjemne.

Niewątpliwie zazdrość o rodzeństwo to trudne zjawisko zarówno dla rodziców, jak i dla dziecka. Warto uzmysławiać starszakowi, że maluch nie stanowi dla niego żadnej konkurencji, że kochacie je jednakowo i że z czasem doceni obecność brata lub siostry, kiedy razem będą mogli się bawić. Nie roztaczaj jednak mylnej wizji sielankowej miłości siostrzano-braterskiej, bo to nieprawda. Na linii brat – brat, siostra – siostra czy siostra – brat nie da się uniknąć konfliktów, awantur i bójek bez względu na różnicę wieku pomiędzy dziećmi.

Nie wiesz, jak radzić sobie z wynikającymi z zazdrości konfliktami między dzieśmi? Zobacz, co w takich sytuacjach robią nasi użytkownicy.