Wkładka domaciczna - zakładanie, działanie, przeciwwskazania, skutki uboczne, zalety

Wkładka domaciczna uwalniająca hormony (Mirena) to nowoczesny typ wkładki domacicznej, który łączy działanie typowej spirali i pigułki antykoncepcyjnej. Hormonalna wkładka domaciczna jest wyposażona w mały zbiorniczek, z którego przez kilkadziesiąt miesięcy powoli uwalniane są hormony. Dzięki temu, że nie zażywa się ich doustnie, skutki uboczne antykoncepcji są mniejsze. Niestety wkładka domaciczna uwalniająca hormony jest droższa od innych typów spirali. Jej skuteczność antykoncepcyjna sięga nawet 100%.

1. Wkładka domaciczna - zakładanie

Wkładka wewnątrzmaciczna jest umieszczana w jamie macicy. Może mieć różny kształt i budowę, w zależności od rodzaju. Wkładki domaciczne zwane są również „spiralami”, ponieważ taki kształt miały w początkowym okresie swojej produkcji.

Obecnie wkładki wewnątrzmaciczne wyglądem przypominają raczej nie spiralę, lecz powyginaną literę S albo literę T. Tradycyjna wkładka domaciczna wykonana jest z tworzywa sztucznego, często z dodatkiem miedzi. Część wkładek zawiera w swoim trzonie kapsułkę stopniowo uwalniającą hormony – są to, tzw. wkładki hormonalne.

Przy pomocy specjalnego aplikatora lekarz umieszcza wkładkę wewnątrz macicy. Nitki przymocowane do wkładki po jej założeniu zostają przycięte i znajdują się w zewnętrznym ujściu szyjki macicy. Dzięki nitkom można kontrolować, czy wkładka znajduje się we właściwym miejscu.

Zobacz film: "Wkładki wewnątrzmaciczne"

Większość ginekologów zaleca zakładanie wkładki domacicznej w okresie krwawienia miesięcznego, bo wówczas na pewno wiadomo, że kobieta nie jest w ciąży, a kanał szyjki jest bardziej rozchylony. Wkładki z reguły nasycone są solami baru, co umożliwia ich uwidacznianie na zdjęciach rentgenowskich.

2. Wkładka domaciczna - działanie

Jak każde ciało obce, wkładka wewnątrzmaciczna powoduje stan zapalny. W związku z tym w macicy pojawia się duża liczba leukocytów – białych krwinek, które niszczą plemniki i zapobiegają zapłodnieniu komórki jajowej.

Leukocyty zmieniają również strukturę błony śluzowej macicy, uniemożliwiając zagnieżdżenie się zapłodnionego jajeczka. Hormonalna wkładka domaciczna dodatkowo unieruchamia plemniki, wpływając na śluz szyjkowy, który staje się dla nich nieprzenikliwy i gęsty. Kapsułka uwalniająca stałą dawkę hormonów – progestagenów – i umieszczona jest wokół dłuższego ramienia wkładki. Ma ona działanie podobne do minipigułki progestagenowej:

• zagęszcza śluz szyjki macicy;
• zmienia grubość endometrium;
• hamuje jajeczkowanie.

Około 25% kobiet stosujących hormonalną wkładkę domaciczną nie przechodzi owulacji. Ze względu na to, że hormony podawane są domiejscowo, z pominięciem wątroby, do wywołania efektu antykoncepcyjnego potrzebne są mniejsze ich dawki niż w przypadku pigułek hormonalnych. Skuteczność wkładki domacicznej hormonalnej jest wysoka. Wskaźnik Pearla wynosi nawet 0,1.

3. Wkładka domaciczna - przeciwwskazania

Do przeciwwskazań stosowania hormonalnej wkładki domacicznej należą:

• podejrzenie ciąży;
• częste zapalenia przydatków;
• zakażenie w obrębie miednicy mniejszej;
• krwawienie z dróg rodnych o nieznanej przyczynie;
• wcześniejsze epizody ciąży pozamacicznej;
• zmniejszona odporność organizmu, np. AIDS, cukrzyca;
• uczulenie na substancje chemiczne wkładki;
• przebyte bakteryjne zapalenie wsierdzia i poważne choroby serca;
• przerost błony śluzowej macicy;
• zmiany maciczne, np. mięśniaki macicy i wady wrodzone macicy.

4. Wkładka domaciczna - skutki uboczne

Do niepożądanych objawów stosowania wkładki domacicznej uwalniającej hormony należą:

• nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe, bardzo obfite i długotrwałe;
• duża bolesność brzucha podczas menstruacji;
• częste upławy z pochwy;
• podwyższenie temperatury ciała;
• plamienia międzymiesiączkowe.

Przy korzystaniu z wkładki domacicznej istnieje ryzyko przebicia ściany macicy i przemieszczenia się wkładki. W przypadku zajścia w ciążę, pomimo stosowania antykoncepcji, wzrasta ryzyko poronienia.

5. Wkładka domaciczna - zalety

Do plusów korzystania z wkładki domacicznej należą:

• niestwierdzone niepożądane działania ogólnoustrojowe;
• prawie stuprocentowa możliwość cofnięcia efektu antykoncepcyjnego;
• brak wpływu na aktywność seksualną;
• brak wpływu na pokarm matki karmiącej piersią;
• wysoka skuteczność antykoncepcyjna.

Hormonalna wkładka domaciczna jest droższa niż inne typy spirali i bardziej skuteczna. Wysoka cena tej metody antykoncepcji może niektórym kobietom uniemożliwiać jej zastosowanie. Koszt kupna i założenia wkładki hormonalnej w przeliczeniu na jeden miesiąc porównać można z kosztami nowoczesnych doustnych środków hormonalnych nowej generacji.

Wkładka hormonalna działa mniej więcej przez trzy lata. Później jej skuteczność nieco słabnie, ale dobry efekt antykoncepcyjny utrzymuje się w sumie do pięciu lat. Z hormonalnej spirali mogą korzystać kobiety mające obfite miesiączki i z podwyższonym ryzykiem stanów zapalnych. Wkładka hormonalna nadaje się doskonale dla kobiet po porodzie i przed menopauzą.