W jakich okolicznościach dziadkowie będą musieli płacić alimenty na wnuki?
W polskim prawie istnieje obowiązek alimentacyjny ze strony dalszych krewnych dziecka tj. w pierwszej kolejności tych w linii prostej, a więc dziadków, pradziadków, a w dalszej – rodzeństwa.
W jakich okolicznościach dziadkowie będą musieli płacić alimenty na wnuki? 
Dziadkowie mogą płacić alimenty?
Zgodnie z art. 132 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.
Najczęściej chodzi o sytuację, gdy dziecko wychowuje jeden z rodziców i wprawdzie jest ustalony obowiązek alimentacji ze strony drugiego z rodziców dziecka, ale nie wykonuje on go dobrowolnie, a zasądzonych świadczeń nie można uzyskać także w trybie egzekucji komorniczej. Ale z samego faktu, iż rodzic nie płaci alimentów na swe dziecko nie można wywodzić żądania by obciążać alimentami dziadków.
Należy zwrócić uwagę na to, że na linii rodzice - dzieci obowiązek alimentacyjny istnieje względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (art.133 § 1 krio).
Kiedy dorosłemu dziecku należą się alimenty?
Przeczytaj także:
Natomiast w relacji między dzieckiem, a dalszymi krewnymi m.in. dziadkami jest inaczej. Kodeks rodzinny posługuje się tu nie kryterium braku samodzielności lecz popadnięciem w niedostatek. Sądy uznają, że w niedostatku pozostaje nie tylko ten kto nie dysponuje żadnymi środkami utrzymania, ale także ten czyje usprawiedliwione potrzeby nie są w pełni zaspokojone. Tak więc alimenty od dziadków na wnuka mogą zostać zasądzone gdy sąd ustali, że dziecko cierpi niedostatek.
W praktyce obserwujemy jednak często sytuację gdy ten z rodziców, który opiekuje się dzieckiem na co dzień stara się często kosztem swoich potrzeb czy pracy ponad siły zaspokoić potrzeby dziecka i wtedy powództwo może zostać oddalone, bo trudno mu będzie wykazać niedostatek.
Jak sprawę bada sąd?
Sąd ustalając wysokość alimentów zgodnie z treścią art. 135. § 1 krio bada zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka, a z drugiej strony - zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej. Z jednej więc strony będzie oceniał czy wskazane w pozwie kwoty wydatków na dziecko nie są wygórowane oraz czy są uzasadnione, a z drugiej - czy mając na uwadze wiek, stan zdrowia, stan majątkowy i osiągane dochody przez dziadkówdrugiego z rodziców, który uchyla się od wykonania obowiązku alimentacji oraz wysokość ich zobowiązań i wydatków na swoje potrzeby, zasadne jest obciążenie ich alimentami na rzecz wnuka i w jakiej kwocie. Sąd musi zatem wyważyć kwotę alimentów tak by dziecko wyszło ze stanu niedostatku, a dziadkowie nie stracili możliwości zaspokajania swoich usprawiedliwionych potrzeb.
Dziecko do osiągniecia pełnoletniości jest reprezentowane w sprawach sądowych przez przedstawiciela ustawowego, którym jest zwykle rodzic, pod którego opieką pozostaje. Tak więc pozew o alimenty wnosi dziecko reprezentowane przez rodzica/opiekuna prawnego do Wydziału Rodzinnego i Nieletnich sądu, w którego rejonie mieszka dziecko lub osoba, od której alimenty mają być zasądzone. Wybór sądu należy do składającego pozew.
Pozew jest zwolniony z opłaty sądowej, należy do niego dołączyć odpis aktu urodzenia dziecka, tabelę zawierającą szacunkowe zestawienie wydatków jakie średnio w miesiącu ponoszone są na utrzymanie dziecka i dobrze jest załączyć rachunki czy faktury potwierdzające ponoszenie tych wydatków. Możliwe jest żądanie alimentów także za okres przypadający przed złożeniem pozwu, nie dłuższy jednak niż za 3 lata.
