Przyimek - jaka to część mowy, jakie znamy rodzaje przyimków?

Przyimek to nieodmienny wyraz, który po połączeniu z inną częścią mowy tworzy związek wyrazowy. Nie występuje samodzielnie, a jednocześnie bez przyimka większość zdań w języku polskim zupełnie straciłoby sens. Każdy uczeń kończący szkołę podstawą powinien znać tę część mowy i umieć odnaleźć ją w zdaniu. Czym zatem jest przyimek? Jakie są jego rodzaje? Sprawdź!

Przyimek to część mowy, która łączy się z innymi częściami, nadając im sensPrzyimek to część mowy, która łączy się z innymi częściami, nadając im sens
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Ewa Rosiecka

Co to jest przyimek?

Przyimek to część mowy, niesamodzielna i nieodmienna, występująca w zdaniu zawsze z innym wyrazem.

W połączeniu z rzeczownikiem, liczebnikiem lub przymiotnikiem przyimek tworzy wyrażenie przyimkowe, np. sklep z sukienkami, z dwieście, ze stresu itd.

Jakie są rodzaje przyimków?

Przyimki dzielą się na:

  • przyimki proste, np. nad, o, od, do, z, za, pod;
  • przyimki złożone, które składają się z kilku przyimków prostych, np. w + skutek = wskutek, z + nad = znad, itd.

Co określają przyimki?

Przyimki mogą określać:

  • związki czasowe, np. po zebraniu, przed kolacją, o dziewiątej;
  • związki celowe, np. pójść po zakupy;
  • związki przestrzenne, np. pod stołem, na kanapie, pod samochodem, na ławce.

Jak piszemy przyimki: razem czy rozłącznie?

Zazwyczaj przyimki z występującymi po nich wyrazami piszemy oddzielnie, np. do szkoły, po ścieżce, przeze mnie, ode mnie itd.

Przyimki piszemy rozłącznie :

  • jeśli po przyimku występują cząstki, jak np. -koło, -śród, -miast (naokoło, pośród, zamiast);
  • w tradycyjnie utrwalonych wyrażeniach przyimkowych, np. naraz, pokrótce, zgoła, wręcz, dlaczego;
  • w przypadku przyimków złożonych.

Warto pamiętać, że w przypadku przyimków złożonych z przyimkiem z, jeśli pierwsza głoska drugiego przyimka jest bezdźwięczna, zapisujemy jako s, np. sponad, spod.

Wybrane dla Ciebie
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące