Oto dlaczego nie pamiętamy pierwszych lat życia

Fakt, że nie pamiętamy zdarzeń, które wydarzyły się przez 3. rokiem naszego życia, jest zupełnie normalny. Zjawisko to nosi nazwę amnezji dziecięcej i dotyczy wszystkich ludzi — bez wyjątku. Choć od ponad 100 lat naukowcy próbują znaleźć jego przyczynę, do tej pory nie jest do końca rozpoznana.

Amnezja dziecięca to powszechna przypadłośćAmnezja dziecięca to powszechna przypadłość
Źródło zdjęć: © 123rf

Chociaż amnezja dziecięca to powszechna przypadłość, to — jak podaje prof. Maria Jagodzińska w książce “Rozwój pamięci w dzieciństwie” — kobiety mają więcej wspomnień z dzieciństwa niż mężczyźni. Ponadto panie sięgają pamięcią wstecz dalej niż panowie. Podobnie jest w przypadku osób o wyższym ilorazie inteligencji.

Przyczyny amnezji dziecięcej

Istnieją co najmniej cztery przyczyny, dla których nie pamiętamy pierwszych lat życia. Zdaniem naukowców mają na to wpływ takie czynniki jak: praca układu nerwowego, krąg kulturowy, w którym się wychowujemy, nauka mowy i nasza psychika.

Hipoteza neurofizjologiczna

Zgodnie z wynikami badań neurobiologów z Toronto nie pamiętamy wydarzeń sprzed 3. roku życia na skutek szybkiego rozwoju mózgu dziecka. Wówczas przybywa neuronów i połączeń między nimi (synaps). Poza tym nie tylko zwiększa się objętość mózgu, ale też formują się w nim drogi, którymi przemieszczają się impulsy nerwowe. Niektóre z nich zanikają, a w rezultacie dzieci szybko zapominają, nie tworząc wspomnień na lata.

Jak trenować pamięć?

Amnezja dziecięca może być też skutkiem niedojrzałości systemu nerwowego. Hipokamp, czyli część mózgu odpowiedzialna za pamięć epizodyczną, rozwija się później niż część odpowiadająca za pamięć emocjonalną (ciało migdałowate). Dlatego też dziecko lepiej zapamiętuje to, co najmocniej wzbudza w nim uczucia. Dopiero po 3. roku życia tempo wzrostu neuronów spada i pojawiają się pierwsze wspomnienia. Wcześniej struktury mózgu, które odpowiadają za pamięć autobiograficzną, nie są dobrze rozwinięte.

Hipoteza psychoanalityczna

Zjawisko to było też przedmiotem zainteresowania psychologów i neurologów. Zygmunt Freud uznał, że brak wspomnień z pierwszych lat życia to efekt molestowania seksualnego w tym okresie. Jego zdaniem ze względu na traumatyczne przeżycia usuwamy te informacje z pamięci. Chociaż przeprowadzone badania nie udowodniły tej tezy, Freud do końca życia twierdził, że w umyśle dziecka kryją się drastyczne zdarzenia.

Hipoteza związana z rozwojem mowy

Powodem, dla którego nie wiemy, co działo się przed 3. rokiem życia jest też fakt, że zwykle pamiętamy to, co możemy opowiedzieć własnymi słowami. W przypadku małych dzieci mowa dopiero się wykształca, uczą się one języka, dlatego używają tylko pojedynczych słów i prostych zdań, którymi trudno opisać to, czego doświadczyły. Nie posiadają więc narzędzi, które mogłyby im pomóc stworzyć i przechowywać wspomnienia.

Wpływ kultury

Europejczycy pamiętają wydarzenia z wcześniejszego okresu swojego życia w porównaniu z Chińczykami. Podobnie jest w przypadku Amerykanów. Wspomnienia zależą bowiem od kultury, w jakiej dziecko się rozwija: więcej pamięta to wychowane w społeczności, w której kultywuje się tradycję opowiadania o przeszłości.

Co ciekawe, istnieją społeczeństwa, których członkowie pamiętają wydarzenia sprzed swoich 3. urodzin. Są to Maorysi (tak twierdzi Harlene Hayne z University of Otago in Dunedin w Nowej Zelandii).

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Odkryli jedną z możliwych przyczyn poronień. Naukowcy wskazali na rolę metabolizmu
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Gorączka bez objawów? Eksperci tłumaczą, co może się za tym kryć
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Kobiety w patowej sytuacji. Odstawienie tych leków przed ciążą zwiększa ryzyko tycia
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Emoji jako wołanie o pomoc. KidsAlert ujawnia ukryty język dzieci w internecie
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Dwulatek po hipotermii wrócił do zdrowia. "Cud zespołowej pracy"
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Przełomowe wytyczne dotyczące cukrzycy w ciąży. 27 kluczowych rekomendacji WHO
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Dwa produkty dla dzieci wycofane z dużych sieciówek. Stanowią realne zagrożenie
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Liczba dzieci z nadciśnieniem się podwoiła. Eksperci alarmują
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące