Oto dlaczego nie pamiętamy pierwszych lat życia
Fakt, że nie pamiętamy zdarzeń, które wydarzyły się przez 3. rokiem naszego życia, jest zupełnie normalny. Zjawisko to nosi nazwę amnezji dziecięcej i dotyczy wszystkich ludzi — bez wyjątku. Choć od ponad 100 lat naukowcy próbują znaleźć jego przyczynę, do tej pory nie jest do końca rozpoznana.
Chociaż amnezja dziecięca to powszechna przypadłość, to — jak podaje prof. Maria Jagodzińska w książce “Rozwój pamięci w dzieciństwie” — kobiety mają więcej wspomnień z dzieciństwa niż mężczyźni. Ponadto panie sięgają pamięcią wstecz dalej niż panowie. Podobnie jest w przypadku osób o wyższym ilorazie inteligencji.
1. Przyczyny amnezji dziecięcej
Istnieją co najmniej cztery przyczyny, dla których nie pamiętamy pierwszych lat życia. Zdaniem naukowców mają na to wpływ takie czynniki jak: praca układu nerwowego, krąg kulturowy, w którym się wychowujemy, nauka mowy i nasza psychika.
1.1. Hipoteza neurofizjologiczna
Zgodnie z wynikami badań neurobiologów z Toronto nie pamiętamy wydarzeń sprzed 3. roku życia na skutek szybkiego rozwoju mózgu dziecka. Wówczas przybywa neuronów i połączeń między nimi (synaps). Poza tym nie tylko zwiększa się objętość mózgu, ale też formują się w nim drogi, którymi przemieszczają się impulsy nerwowe. Niektóre z nich zanikają, a w rezultacie dzieci szybko zapominają, nie tworząc wspomnień na lata.
Amnezja dziecięca może być też skutkiem niedojrzałości systemu nerwowego. Hipokamp, czyli część mózgu odpowiedzialna za pamięć epizodyczną, rozwija się później niż część odpowiadająca za pamięć emocjonalną (ciało migdałowate). Dlatego też dziecko lepiej zapamiętuje to, co najmocniej wzbudza w nim uczucia. Dopiero po 3. roku życia tempo wzrostu neuronów spada i pojawiają się pierwsze wspomnienia. Wcześniej struktury mózgu, które odpowiadają za pamięć autobiograficzną, nie są dobrze rozwinięte.
1.2. Hipoteza psychoanalityczna
Zjawisko to było też przedmiotem zainteresowania psychologów i neurologów. Zygmunt Freud uznał, że brak wspomnień z pierwszych lat życia to efekt molestowania seksualnego w tym okresie. Jego zdaniem ze względu na traumatyczne przeżycia usuwamy te informacje z pamięci. Chociaż przeprowadzone badania nie udowodniły tej tezy, Freud do końca życia twierdził, że w umyśle dziecka kryją się drastyczne zdarzenia.
Przeczytaj też:
1.3. Hipoteza związana z rozwojem mowy
Powodem, dla którego nie wiemy, co działo się przed 3. rokiem życia jest też fakt, że zwykle pamiętamy to, co możemy opowiedzieć własnymi słowami. W przypadku małych dzieci mowa dopiero się wykształca, uczą się one języka, dlatego używają tylko pojedynczych słów i prostych zdań, którymi trudno opisać to, czego doświadczyły. Nie posiadają więc narzędzi, które mogłyby im pomóc stworzyć i przechowywać wspomnienia.
1.4. Wpływ kultury
Europejczycy pamiętają wydarzenia z wcześniejszego okresu swojego życia w porównaniu z Chińczykami. Podobnie jest w przypadku Amerykanów. Wspomnienia zależą bowiem od kultury, w jakiej dziecko się rozwija: więcej pamięta to wychowane w społeczności, w której kultywuje się tradycję opowiadania o przeszłości.
Co ciekawe, istnieją społeczeństwa, których członkowie pamiętają wydarzenia sprzed swoich 3. urodzin. Są to Maorysi (tak twierdzi Harlene Hayne z University of Otago in Dunedin w Nowej Zelandii).
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl