Odstawienie papierosów i alkoholu w ciąży
Prawie każdy wie, że kobiety w ciąży nie powinny przyjmować narkotyków, ale to te legalne używki – alkohol i papierosy – są najczęściej źródłem problemów w ciąży. Negatywnie działa nawet kawa i inne napoje energetyzujące. Lepiej też, żeby kobieta nie korzystała z nich przez jakiś czas przed poczęciem dziecka. W ten sposób organizm, w którym będzie rozwijać się dziecko, pozbędzie się toksyn i szkodliwych substancji.
1. Alkohol i ciąża
Kiedy kobieta go pije, szybko dostaje się on do krwiobiegu i przenika przez łożysko. Ponieważ dziecko ma słabo jeszcze wykształcone enzymy eliminujące alkohol z krwi, skutki jego obecności są odczuwane przez nie dwa razy dłużej niż przez matkę. Dlatego każda ilość wypitego alkoholu przez matkę jest niebezpieczna dla dziecka.
Zbyt duża ilość alkoholu w ciąży może powodować niszczenie komórek dziecka, przyczyniać się do poronień i przedwczesnych porodów. Może być także powodem powstania u dziecka płodowego zespołu alkoholowego (FAS), który objawia się m.in. poprzez zmiany anatomiczne, niską wagę urodzeniową i utrzymywanie się jej dopóki dziecko nie dorośnie. Dzieci mają problemy nauką i koordynacją przez całe życie. Poza tym spożywanie alkoholu jest szkodliwe nie tylko na początku ciąży, ale także w każdym momencie jej trwania.
Począwszy od 9 września 1999 roku corocznie jest obchodzony Światowy Dzień FAS. Ma on na celu uświadomienie przyszłym matkom skutków picia alkoholu w ciąży i zwrócenie uwagi społeczeństw na świecie na istnienie tego problemu. Z przeprowadzonych w sierpniu 2010 roku badań TNS OBOP wynika, że spośród kobiet w wieku 18-35 lat co szósta uważa, że alkohol w niewielkiej ilości spożywany w trakcie ciąży nie szkodzi przyszłej mamie ani jej dziecku. Aż 10 proc. jest zaś zdania, że kobieta w ciąży może od czasu do czasu wypić kieliszek czerwonego wina. TNS OBOP podaje też, że 38 proc. badanych było świadkiem sytuacji, kiedy ciężarne kobiety spożywały różnego rodzaju alkohole.
2. Palenie papierosów w ciąży
Wiele matek nadal pali w ciąży. Większość z nich nie zdaje sobie sprawy, jak jest ono szkodliwe dla ich dziecka. Papierosy są pełne niebezpiecznych chemikaliów. Palenie w ciąży podnosi ryzyko wystąpienia u niej ciąży pozamacicznej. Jest to szczególnie możliwe jeśli kobieta jest nałogową palaczką. Palenie papierosów podnosi również ryzyko pojawienia się komplikacji związanych z łożyskiem. Najczęstszym problemem jest łożysko przodujące – jest ono bardzo nisko połączone z macicą, prawie wchodzi do szyjki macicy. Poza tym dzieci rodzą się często z niższą wagą urodzeniową, są bardziej narażone na wystąpienie takich chorób jak mózgowe porażenie dziecięce, upośledzenie umysłowe, lub co gorsza – śmierć.
Warto także dodać, że problem nie kończy się wraz z urodzeniem dziecka, ponieważ jest ono narażone na szkodliwe działanie tytoniu w swoim otoczeniu. Szczególnie wtedy, gdy kobieta karmi piersią i pali papierosy. Badania wykazały bowiem, że nikotyna może być przekazywana poprzez karmienie piersią. Potwierdziły to analizy moczu dzieci, w którym ją znaleziono. Większość ekspertów uważa, że problem leży w silnym pragnieniu matek do powrotu do palenia zaraz po porodzie. Poza tym jeśli matka pali przy małym dziecku również naraża go na szkodliwe działanie dymu papierosowego.
3. Kawa w ciąży
Uważa się, że kobiety w ciąży, jak również te, które się o nią starają, powinny unikać dużych ilości kofeiny. Według badań wypijanie 4 i więcej filiżanek kawy dziennie może powodować zaburzenia pracy serca płodu. Kofeina jest moczopędna, powoduje odwodnienie i odwapnienie organizmu. Podwaja także ryzyko wystąpienia poronienia. Poza tym kofeina powoduje zwężenie naczyń krwionośnych i może zmniejszyć przepływ krwi przez łożysko. A ponieważ łatwo przenika przez łożysko i dociera do dziecka (które następnie metabolizuje ją bardzo powoli), kofeina może mieć bezpośredni wpływ na komórki rozwijającego się dziecka.
Na pewno kobieta będzie się lepiej czuła, jeśli nie będzie przyjmowała kofeiny. Może ona bowiem przyczyniać się do odczuwania zdenerwowania, powodować bezsenność, a także zgagę poprzez pobudzanie wydzielania soku żołądkowego. Takie jej działanie może utrzymywać się dłużej w zaawansowanej ciąży. Warto także zrezygnować z napojów z kofeiną, ponieważ zawierają związki zwane fenolami, które utrudniają wchłanianie żelaza. Jest to szczególnie ważne, ponieważ wiele kobiet w ciąży ma już i tak niski poziom żelaza. Jeśli już to lepiej je pić pomiędzy posiłkami.
4. Narkotyki w ciąży
Zażywanie narkotyków podczas ciąży ma również negatywny wpływ na dziecko. Substancje narkotyczne mogą uszkodzić łożysko, co w konsekwencji może spowodować zaburzenia w dopływie krwi do dziecka. Przez to do płodu może docierać mniej składników potrzebnych do jego rozwoju. Jeśli kobieta przyjmuje narkotyki podczas ciąży, prowadzi do uzależnienia od nich dziecka zanim jeszcze się ono urodzi.
Na zakończenie warto dodać, że według badań dr Emmy Derbyshire z Research Institute for Health and Social Change 32% kobiet, które miały kłopoty z zajściem w ciążę zostało matkami po odstawieniu takich używek jak kawa i alkohol. Rzucenie palenia jest równie ważne, ponieważ może ono opóźniać szczęśliwe zapłodnienie średnio o dwa miesiące. Poza tym dr Derbyshire uważa, że kobiety, które piją 10 drinków tygodniowo mają 60% na zajście w ciążę. Jeżeli spożywają ich więcej – szanse obniżają się do 30%. Większe ilości kawy również mogą obniżyć płodność.