Od którego z rodziców dzieci dziedziczą inteligencję? Teraz już wiadomo
Inteligencja jest dziedziczona głównie od matki. Badania wykazały, że geny związane z inteligencją są przekazywane przez chromosom X, a kobiety mają dwa takie chromosomy, co zwiększa szanse na przekazanie tych cech. Badanie z 2006 r. wykazało, że IQ dzieci różni się średnio o 15 punktów od IQ matki.
1. Dziedziczenie cech genetycznych
Cechy genetyczne mogą być dziedziczone na różne sposoby. Dominujące geny jak brązowe oczy, wystarczy że pochodzą od jednego z rodziców, by się ujawnić. Recesywne jak niebieskie oczy, muszą być przekazane przez oboje rodziców.
Istnieją też bardziej złożone wzorce dziedziczenia, jak np. dziedziczenie związane z chromosomem X.
Badania naukowe wskazują, że inteligencja dzieci jest w dużej mierze dziedziczona po matkach. Geny znajdujące się na chromosomie X, który posiadają kobiety, odgrywają kluczową rolę w przekazywaniu zdolności poznawczych.
Udowodniono również, że IQ matki jest silnym predyktorem inteligencji dziecka, szczególnie gdy uwzględnia się czynniki środowiskowe.
2. Wpływ środowiska na inteligencję
Choć geny odgrywają istotną rolę, środowisko również ma duży wpływ na inteligencję. Badania na bliźniętach sugerują, że tylko 40 proc. inteligencji jest dziedziczne, a reszta zależy od czynników środowiskowych, takich jak edukacja i zdrowie.
Jednak geny to nie jedyny czynnik wpływający na inteligencję. Szacuje się, że odpowiadają one za około 40-60 proc. zdolności poznawczych. Środowisko oraz interakcje z rodzicami, szczególnie z matką, mają wielkie znaczenie dla rozwijania pełnego potencjału dziecka, wzmacniając lub osłabiając dziedziczone predyspozycje.
3. Wczesne dojrzewanie a geny ojca
Wczesne dojrzewanie może być związane z genami ojca. Badanie z 2013 r. wykazało, że mutacje w genie MKRN3, dziedziczone od ojca, mogą przyspieszać dojrzewanie. Mutacje te "zwalniają hamulec" na dojrzewanie, powodując wcześniejsze rozpoczęcie tego etapu.
4. ADHD i geny matki
ADHD może być związane z genami wpływającymi na chemię mózgu matki. Badanie z 2010 r. wykazało, że dzieci matek z niskim poziomem serotoniny są bardziej narażone na ADHD. Serotonina reguluje nastrój i sen, a jej produkcja jest kontrolowana przez geny TPH1 i TPH2.
Charakterystyczne cechy osób z wysokim IQ to zdolność do samodzielnego myślenia i nieszablonowego rozwiązywania problemów. Często nie wierzą bezkrytycznie we wszystko, co słyszą, co odzwierciedla także ich podejście do edukacji formalnej. Te cechy są często przypisywane genetycznemu dziedziczeniu od matki, ale także są wynikiem środowiskowych interakcji.
5. Bezsenność dziedziczona po matce
Bezsenność może być również dziedziczona po matce. Badanie z 2023 r. sugeruje, że dzieci kobiet z bezsennością są bardziej narażone na ten problem. Około 35 proc. osób z bezsennością ma rodzinne predyspozycje do tego zaburzenia, z matką jako najczęściej dotkniętym członkiem rodziny.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
