Kalendarz porodu - obliczanie terminu porodu, reguła Neagelego, USG
Kalendarz porodu pozwala na obliczenie terminu porodu na na podstawie danych o dacie pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz długości cyklu. Dodatkowo pokazuje, w którym tygodniu ciąży jest przyszła mama oraz ile dni zostało jej do porodu. Podaje również, jak rośnie dziecko.
1. Co to jest kalendarz porodu?
Po upewnieniu się, że jest się w ciąży, każda przyszła mama ze zniecierpliwieniem czeka na przyjście na świat swojego dziecka. Ale jak się dowiedzieć, kiedy to właściwie nastąpi? Jest na to kilka sposobów, m.in. kalendarz porodu.
Ciąża trwa przeciętnie 266 dni – 40 tygodni – 9 miesięcy kalendarzowych – 10 miesięcy księżycowych. Na tej podstawie, znając datę ostatniej miesiączki lub wiek ciążowy, można obliczyć przybliżony termin porodu. Jednakże tylko 4% dzieci rodzi się w przewidzianym dniu. Prawidłowo poród powinien się odbyć od 2 tygodni przed wyznaczoną datą do 2 tygodni po niej, czyli między 38. a 42. tygodniem ciąży.
2. Kalendarz porodu - jak obliczyć termin porodu?
Obliczanie terminu porodu jest możliwe między innymi dzięki Regule Neagelego, której nazwa pochodzi od nazwiska niemieckiego położnika Franza Neaegelego. Metoda ta określa termin narodzenia dziecka licząc czas trwania ciąży od 1. dnia ostatniej miesiączki (OM).
Zakłada się, że ciąża trwa 280 dni od pierwszego dnia ostatniej miesiączki. Jak "działa" ten kalendarz porodu? Jeżeli kobieta przed zajściem w ciążę miesiączkowała regularnie co 28 dni, termin porodu (TP) możemy obliczyć, dodając 7 dni do daty ostatniej miesiączki, odejmując 3 miesiące i dodając rok:
TP = data OM + 7 dni – 3 miesiące + 1 rok
Przykład:
Jeżeli ostatnia miesiączka nastąpiła 23.04.2009 r., to dziecko przyjdzie na świat 30.01.2010 r. (23.04.2009 r. + 7 dni = 30.04.2009 r. – 3 miesiące = 30.01.2009 r. + 1 rok = 30.01.2010 r.) +/- 2 tygodnie, czyli między 16.01 a 13.02.2010 r.
W przypadku cykli regularnych, ale dłuższych niż 28 dni do obliczonego w kalendarzu porodu jak wyżej terminu należy dodać liczbę dni, które są różnicą między czasem trwania danego cyklu i cyklu standardowego (28-dniowego).
Przykład:
Gdy kobieta miesiączkowała co 32 dni, a data OM to 23.04.2009 r., poród powinien się odbyć 03.02.2010 r. [30.01.2010 r. + (32 – 28) = 30.01.2010 r. + 4 = 03.02.2010 r.] +/- 2 tygodnie, czyli między 20.01 a 17.02.2010 r.
Gdy znany jest dzień owulacji (OW) lub zapłodnienia (Z; jest to zazwyczaj ten sam dzień, ponieważ komórka jajowa żyje 16–18 godzin), termin porodu można obliczyć, posługując się kalendarzem porodu i odejmując od tej daty 7 dni, 3 miesiące oraz dodając rok. W tym przypadku długość cyklu miesiączkowego nie ma znaczenia:
TP = Z (OW) – 7 dni – 3 miesiące + 1 rok
Przykład:
Jeżeli zapłodnienie nastąpiło 16.05.2009 r., narodziny powinny się odbyć 11.02.2010 r. (16.05.2009 r. – 7 dni – 3 miesiące + 1 rok = 11.05.2009 r. – 3 miesiące + 1 rok = 11.02.2009 + 1 rok = 11.02.2010 r.) +/- 2 tygodnie, czyli między 28.01 a 25.02.2010 r.
Gdy określenie daty ostatniej miesiączki, owulacji lub zapłodnienia nie jest możliwe (np. u kobiet miesiączkujących nieregularnie), termin porodu można wyliczyć na podstawie przybliżonego wieku ciążowego.
3. Kalendarz porodu - USG w ciąży
Najdokładniejszą metodą oceny czasu trwania ciąży jest USG wykonane w I trymestrze. Wiek płodu ocenia się wówczas, mierząc długość ciemieniowo-siedzeniową – CRL (przed 10. tygodniem ciąży) lub wymiar dwuciemieniowy główki – BPD (8.–22. tydzień ciąży).
W drugiej połowie ciąży określanie wieku ciążowego za pomocą USG nie jest miarodajne, ponieważ na badane parametry wpływa zbyt wiele czynników.
Niezbyt dokładnej oceny czasu trwania ciąży, ale za to niewymagającej żadnego sprzętu ani skomplikowanych obliczeń, może dokonać sama przyszła mama. Taki "kalendarz porodu" polega na określaniu wielkości macicy.
Największe znaczenie w kalendarzu porodu ma data pierwszego dnia ostatniej miesiączki oraz badanie ultrasonograficzne wykonane w I trymestrze ciąży. Badania i pomiary przeprowadzane później nie powinny mieć wpływu na zmianę obliczonego wcześniej wieku ciążowego płodu.