Niewydolność krążenia
Niewydolność krążenia to dwa rodzaje choroby. To niewydolność serca (niewydolność krążenia pochodzenia sercowego) i niewydolność krążenia pochodzenia obwodowego. Ogólnie rzecz biorąc, to taki stan, w którym do tkanek i narządów dopływa zbyt mało tlenu w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Według danych GUS z jej powodu co roku umiera 60 tys. Polaków.
1. Przyczyny niewydolności krążenia
Niewydolność serca to stan w którym wskutek zaburzenia czynności lub struktury serca nie jest ono w stanie zapewnić właściwego przepływu krwi.
Oznacza to, że objętość krwi, która jest transportowana z lewej komory serca do krążenia dużego jest zbyt mała w stosunku do potrzeb organizmu.
Niewydolność krążenia dotykająca samego mięśnia sercowego może pojawić się z powodu:
- przetrwałego przewodu tętniczego (pojawia się niewydolność lewokomorowa serca),
- zbyt dużego obciążenia serca (wskutek nadciśnienia tętniczego),
- uszkodzenia serca (wskutek zawału serca),
- toksycznego uszkodzenia serca (wskutek nadużywania alkoholu),
- chorób metabolicznych (na przykład nadczynności tarczycy),
- dużego zaburzenia częstości skurczów serca (tachykardia lub bradykardia),
- wad zastawkowych serca,
- zaburzeń działania mechanizmów nerwowo-humoralnych.
Przyczyny niewydolności krążenia obwodowego są nieco inne niż sercowego. To głównie zaburzenia polegające na zmniejszeniu krwi krążącej w organizmie lub zaburzenia regulacji napięcia ściany naczyń krwionośnych. Zmniejszenie ilości krwi w organizmie pojawia się wskutek dużych krwotoków.
Do niedokrwienia może także dojść w wyniku odwodnienia. Zaburzenia ze strony naczyń krwionośnych to przede wszystkim ich nadmierne rozszerzanie, co prowadzi do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi do bardzo niskiego poziomu.
Rozszerzanie naczyń krwionośnych ma miejsce w przypadku wstrząsu (także septycznego, wywołanego przez mikroorganizmy chorobotwórcze) lub omdlenia.
2. Objawy niewydolności krążenia
W przypadku niewydolności krążenia, w organizmie zostają uruchamiane mechanizmy kompensujące zaburzenia. Pojawia się przerost mięśnia sercowego, a także przyspieszenie częstości skurczów (co nazywamy tachykardią).
Kiedy to nie wystarcza, niewydolność krążenia objawia się także szybką męczliwością, nawet przy niedużym wysiłku.
Jeśli niewydolność serca dotyka niemowlęcia lub noworodka, pojawia się na przykład pocenie podczas karmienia. Dziecko przestaje ssać już po kilku minutach. Osoby z niewydolnością serca lub obwodową mają gorszą wydolność fizyczną niż osoby zdrowe, często mają zadyszki (u dziecka można obserwować krótki, urywany oddech).
W zaawansowanych przypadkach duszności mogą pojawiać się nawet w spoczynku. Do tego objawu dołączają także: bladość skóry, zimny pot na twarzy, a także słabo wyczuwalne tętno.
Niewydolność krążenia dzieli się na ostrą i przewlekłą, a niewydolność serca na prawo- i lewokomorową. Wszystkie te stany wymagają specjalistycznych badań i dokładnego wywiadu lekarskiego.
Objawy sugerujące niewydolność serca lub niewydolność o innym podłożu niż sercowe wymagają jak najszybszej wizyty u lekarza. Przypadłosć prowadzi do niedokrwienia i niedotlenienia tkanek, do których nie jest dostarczana wystarczająca ilość utlenowanej krwi.