Krew pępowinowa - od pobrania do przechowywania
Artykuł sponsorowany
Krew pępowinowa jest bogatym źródłem komórek macierzystych. Są to multipotencjalne komórki organizmu człowieka, które z powodu swoich właściwości znajdują zastosowanie w leczeniu chorób onkologicznych, hematologicznych, immunologicznych oraz metabolicznych. Jedyną nieinwazyjną i zdecydowanie najwygodniejszą metodą pozyskiwania komórek macierzystych jest pobranie ich wraz z krwią pępowinową. Komórki uzyskane w ten sposób mają około dziesięciokrotnie większe zdolności regeneracyjne niż komórki macierzyste pochodzące ze szpiku. Ponadto komórki z krwi pępowinowej rzadziej powodują powikłania po transplantacji.
1. Pobieranie i transport krwi pępowinowej
Pobranie krwi pępowinowej ma miejsce po porodzie. Jest to zupełnie nieinwazyjny, bezbolesny i neutralny zabieg. Krew pępowinową pobiera się ze sznura pępowinowego przy użyciu zestawu pobraniowego. W skład zestawu wchodzi worek na krew, w którym znajduje się płyn konserwujący (CPD). Płyn ten ma za zadanie zapobiegać krzepnięciu krwi. Po przecięciu pępowiny pobiera się krew z pozostałego jej fragmentu. Oprócz krwi pępowinowej konieczna jest próbka krwi żylnej matki dziecka. Krew zostaje zabezpieczona w pojemniku, który następnie jest transportowany do laboratorium. Tam próbki są badane w kierunku zakażeń wirusowych i bakteryjnych.
2. Preparatyka krwi pępowinowej i jej zamrożenie
Proces preparatyki krwi pępowinowej polega na izolacji komórek macierzystych oraz właściwym zabezpieczeniu ich przed zamrożeniem. Porcja krwi pępowinowej jest następnie zamrażana. Kolejnym etapem jest przeniesienie krwi do zbiornika zawierającego ciekły azot o temperaturze -190°C. W takich warunkach można przechowywać krew pępowinową przez wiele lat. Ogromnie ważne jest ścisłe trzymanie się wytycznych dotyczących zamrażania i przechowywania krwi pępowinowej. Jedynie najwyższe standardy procedur gwarantują zachowanie leczniczych właściwości komórek macierzystych. Krew pępowinowa jest poddawana badaniom, które mają na celu ustalenie jej parametrów. Wyniki tych badań są istotne z punktu widzenia ewentualnych przeszczepów. Jeśli pobrana krew ma trafić do banku publicznego, konieczne jest oznaczenie antygenów HLA (antygenów transplantacyjnych). Są one niezbędne, gdy krew ma być przeszczepiona innej osobie niż dawca. W przypadku banku rodzinnego badanie to przeprowadza się bezpośrednio przed samym przeszczepieniem.
3. Przechowywanie krwi pępowinowej
Instytucje przechowujące krew pępowinową to: banki publiczne oraz banki rodzinne. W bankach publicznych krew pępowinowa jest deponowana bezpłatnie i mogą z niej skorzystać wszystkie chore osoby. Rodzice dziecka, od którego pobrano krew nie mają do niej żadnych praw. W przypadku banków rodzinnych należy liczyć się z koniecznością poniesienia kosztów, ale krew pępowinowa jest wówczas dostępna tylko i wyłącznie na potrzeby konkretnej rodziny. Do niedawna w Polsce istniały zaledwie trzy publiczne banki krwi. W kwietniu 2011 roku powstał nowy publiczny bank krwi pępowinowej. Była to inicjatywa rodzinnego Polskiego Banku Komórek Macierzystych S.A. Kobiety mogą oddać krew pępowinową swojego dziecka bez żadnych opłat. Całkowicie bezpłatne pobranie oraz zdeponowanie krwi pępowinowej jest obecnie możliwe w Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus w Warszawie.
Wielu przyszłych rodziców zastanawia się, jak długo można przechowywać krew pępowinową. Wyniki przeprowadzonych dotychczas badań wskazują na zachowanie żywotności komórek macierzystych po rozmrożeniu nawet po 15 latach przechowywania. Niedawno ukazała się publikacja profesora H.E. Broxmeyera - obecnego przewodniczącego Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego - w której mówi się o zachowaniu właściwości komórek macierzystych nawet po 24 latach przechowywania krwi pępowinowej.
4. Jak zorganizować pobranie krwi pępowinowej?
Przyszli rodzice, którzy chcą oddać krew pępowinową dziecka do rodzinnego banku krwi powinni skontaktować się z taką instytucją i podpisać stosowną umowę. Po dopełnieniu formalności otrzymują oznakowany i przygotowany specjalnie dla swojego dziecka zestaw pobraniowy. W skład zestawu wchodzą sterylne elementy, które służą do pobrania krwi, dokumenty oraz inne niezbędne materiały. Zestaw pobraniowy należy wziąć ze sobą do szpitala w dniu porodu i przekazać go położnej. Jeśli rodzice chcą skorzystać z oferty banku publicznego, wyrażają pisemną zgodę na pobranie krwi i zrzekają się praw do niej.