Kolędy: najpiękniejsze, polskie i zagraniczne
Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami. W mediach, sklepach i galeriach handlowych już po 2 listopada pojawiają się pierwsze reklamy i ozdoby świąteczne, wprowadzając nas w świąteczny nastrój. Jak co roku rzucamy się w wir zakupów i porządków świątecznych, ale świąteczny nastrój to również słuchanie i śpiewanie kolęd. Mało z nas jednak wie, skąd wziął się u nas zwyczaj kolędowania. Jakie kolędy są najpiękniejsze? Czy zwyczaj ten to tylko domena polska, czy za granicą również kolędujemy? Sprawdź!
1. Skąd pochodzą kolędy?
Czym jest kolęda? Dawniej była to pieśń noworoczna, obecnie przyjęła formę pieśni bożonarodzeniowej (nawiązuje do Świąt Bożego Narodzenia). Najczęściej utrzymywana w konwencji religijnej, pierwotnie pochodziła z tradycji ludowej, w późniejszych okresach komponowana była przez wybitnych kompozytorów.
Odmiana kolędy, gdzie zawarto wątki zaczerpnięte z życia codziennego to pastorałki, które w odróżnieniu od kolęd we współczesnym rozumieniu nie są wykorzystywane w chrześcijańskich nabożeństwach religijnych.
Kolędą nazywa się również obrzęd ludowy, początkowo związany ze słowiańskim Świętem Godowym, a obecnie z Bożym Narodzeniem, który polega na odwiedzaniu domów przez kolędników.
Kolędy na stałe wpisały się w polskie tradycje bożonarodzeniowe. Większość z nas potrafi zanucić przynajmniej kilka tych najbardziej znanych i popularnych. Wspólne ich śpiewanie podczas wigilijnej wieczerzy to w wielu domach kluczowy punkt programu.
Trudno się temu dziwić - melodie od lat znane, śpiewane przy pięknie ozdobionej choince, wśród bliskich osób mogą przywoływać piękne wspomnienia i dawać poczucie przynależności do wspólnoty.
Czy tylko w Polsce mamy tradycję śpiewania kolęd? Oczywiście, poza naszymi granicami również zwyczaj ten jest dobrze znany i praktykowany. Poniżej zamieszczamy kilka najpopularniejszych kolęd w Polsce oraz za granicą.
2. Najpiękniejsze polskie kolędy
Kolęda "Gdy się Chrystus rodzi" należy do najbardziej znanych i lubianych polskich pieśni bożonarodzeniowych. Pierwszy raz tekst tej kolędy został zapisany w XVIII wieku, w jednym ze zbiorów rękopiśmiennych, choć jej autor nie jest znany. Wiele polskich kolęd z tego okreu miało charakter anonimowy, ponieważ były tworzone przez lud lub duchownych, a przekazywane głównie ustnie.
Kolęda "Pójdźmy wszyscy do stajenki" ma równie długą i bogatą historię. Powstała prawdopodobnie również w XVIII wieku, w okresie intensywnego rozwoju polskiej tradycji kolędniczej. Jej autor również nie jest znany. Podobnie jak inne kolędy, odzwierciedla głęboką wiarę i radość, jakie towarzyszyły Polakom w święta Bożego Narodzenia.
Do innych, znanych i lubianych kolęd, należą:
"Bóg się Rodzi"
Bóg się rodzi, moc truchleje:
Pan niebiosów obnażony.
Ogień krzepnie, blask ciemnieje,
Ma granice Nieskończony:
Wzgardzony okryty chwałą,
Śmiertelny Król nad wiekami;
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Cóż masz, niebo, nad ziemiami?
Bóg porzucił szczęście swoje,
Wszedł między lud ukochany,
Dzieląc z nim trudy i znoje,
Niemało cierpiał, niemało,
Żeśmy byli winni sami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
W nędznej szopie urodzony,
Żłób Mu za kolebkę dano.
Cóż jest, czym był otoczony?
Bydło, pasterze i siano;
Ubodzy! Was to spotkało,
Witać Go przed bogaczami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Potem i króle widziani
Cisną się między prostotą,
Niosąc dary Panu w dani:
Mirrę, kadzidło i złoto;
Bóstwo to razem zmieszało
Z wieśniaczymi ofiarami,
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
Podnieś rękę, Boże Dziecię!
Błogosław Ojczyznę miłą!
W dobrych radach, w dobrym bycie
Wspieraj jej siłę swą siłą,
Dom nasz i majętność całą
I wszystkie wioski z miastami!
A Słowo ciałem się stało
I mieszkało między nami.
"Cicha noc"
Cicha noc, święta noc,
pokój niesie ludziom wszem
a u żłobka Matka Święta
czuwa sama uśmiechnięta,
nad Dzieciątka snem.
Cicha noc, święta noc,
pastuszkowie od swych trzód
biegną wielce zadziwieni,
za anielskim głosem pieni,
gdzie się spełnił cud.
Cicha noc, święta noc,
narodzony Boży Syn,
Pan wielkiego majestatu,
niesie dziś całemu światu
odkupienie win.
Cicha noc, święta noc,
jakiż w tobie dzisiaj cud,
w Betlejem Dziecina święta
wznosi w górę swe rączęta
błogosławi lud.
"Mizerna, cicha"
Mizerna, cicha, stajenka licha,
Pełna niebieskiej chwały,
Oto leżący, przed nami śpiący
W promieniach Jezus mały.
Nad Nim Anieli w locie stanęli
I pochyleni klęczą
Z włosy złotymi, z skrzydły białymi,
Pod malowaną tęczą.
Wielkie zdziwienie: wszelkie stworzenie,
Cały świat orzeźwiony;
Mądrość Mądrości, Światłość Światłości,
Bóg-Człowiek tu wcielony.
I oto mnodzy ludzie ubodzy
Radzi oglądać Pana,
Pełni natchnienia, pewni zbawienia,
Upadli na kolana.
3. Kolędy świata
"Mary, did you know?"
Mary, did you know that your baby boy would one day walk on water?
Mary, did you know that your baby boy would save our sons and daughters?
Did you know that your baby boy has come to make you new?
This child that you've delivered,
will soon deliver you.
Mary, did you know that your baby boy will give sight to a blind man?
Mary, did you know that your baby boy will calm a storm with his hand?
Did you know that your baby boy has walked where angels trod?
When you kiss your little baby, you kissed the face of God.
Mary, did you know, Mary did you know, Mary did you know...
The blind will see, the deaf will hear and the dead will live again.
The lame will leap, the dumb will speak, the praises of the lamb.
Mary, did you know that your baby boy is Lord of all creation?
Mary, did you know that your baby boy will one day rule the nations?
Did you know that your baby boy is heaven's perfect Lamb?
That sleeping child you're holding is the great I am.
Mary, did you know, Mary, did you know, Mary, did you know... Mary, did you know...
"O Holy Night"
O holy night the stars are brightly shining
It is the night of our dear Savior’s birth
Long lay the world in sin and error pining
Till He appeared and the soul felt its worth
A thrill of hope the weary world rejoices
For yonder breaks a new glorious morn
Fall on your knees
O hear the angels’ voices
O night divine
O night when Christ was born
O night divine o night
O night divine
A thrill of hope the weary world rejoices
For yonder breaks a new glorious morn
Fall on your knees
O hear the angels’ voices
O night divine
O night when Christ was born
O night divine o night
O night divine
Ooh yes it was
Ooh it is the night of our dear Savior’s birth
Oh yeah, oh yeah, oh yeah, yeah
It was a holy holy holy, oh oh oh
