Jak czytać i zapisywać nuty?

Jak czytać i zapisywać nuty? Takie pytanie zadaje sobie każdy początkujący muzyk, jednak by tworzyć muzykę taka umiejętność jest niezbędna, ponieważ nuty w muzyce są jak alfabet. Jak czytać nuty, by móc zagrać piękne melodie na ulubionym instrumencie? W jaki sposób odczytywać nuty na pięciolinii? Jakie są nazwy literowe nut? Podpowiadamy.

1. Czym są nuty?

Nuty to symbole, które pozwalają przelać muzykę na papier. To dzięki nim niektóre melodie przetrwały wieki i nie odeszły w zapomnienie.

Znajomość nut pozwala też na wspólne granie i odkrywanie nowych piosenek. Wystarczy spojrzeć na zapis nut na pięciolinii i można razem grać określoną melodię.

Zobacz film: "Dlaczego dziewczynki mają lepsze oceny w szkole?"

Jakie są nuty w muzyce? Możemy wyróżnić następujące rodzaje nut - podstawowe nuty na pięciolinii to:

• cała nuta - nuta o najdłuższej wartości rytmicznej;
• półnuta - czas jej trwania to połowa całej nuty;
• ćwierćnuta - trwa połowę półnuty lub jedną czwartą całej nuty;
• ósemka - trwa jedną ósmą całej nuty; kilka położonych koło siebie ósemek możemy połączyć pojedynczą belką;
• szesnastka - trwa jedną szesnastą całej nuty; kilka położonych obok siebie szesnastek może połączyć podwójną belką.

Wszystkie nuty dzielone są regularnie - dwójkowo, co oznacza, że każda nuta jest o połowę mniejsza od poprzedniej. Podział wygląda następująco:

cała nuta = 2 półnuty = 4 ćwierćnuty = 8 ósemek = 16 szestastek itd.

2. Nuty - jakie informacje przekazują?

Najczęściej uczniowie w szkole poznają nuty na flet, jednak już w klasach 1-3 zdobywają wiedzę teoretyczną. Dowiadują się, że nuta to graficzny znak dźwięku, informujący o długości trwania dźwięku i jego wysokości.

3. Podstawowe elementy zapisu nutowego

Nuty - podstawy: podstawowymi elementami zapisu nutowego są:

• nuty;
• pięciolinia;
• klucz muzyczny;
• znaki chromatyczne (krzyżyki, bemole);
• podstawowe wartości rytmiczne;
• metrum;
• tempo.

4. Jak odczytywać nuty?

Jak nauczyć się czytać nuty? Naukę czytania nut najlepiej rozpocząć od najprostszej gamy - C - dur. Jest złożona z 8 dźwięków, a wszystkie nazwy nut to: C, D, E, F, G, A, H, C, a inne (solmizacyjne) nazwy nut to kolejno: do, re, mi, fa, sol, la si, do.

Nazwy solmizacyjne i literowe oznaczają kolejno te same dźwięki na pięciolinii. Kolejność tą należy po prostu zapamiętać, podobnie jak np. tabliczkę mnożenia.

Jak wygląda pięciolinia z nutami? Dźwięk C (do) umieszczany jest na pierwszej linii dodanej dolnej, D (re) pod pierwszą linią, E (mi) na pierwszej linii, F (fa) między pierwszą a drugą linią, G (sol) na drugiej linii, A (la) między drugą i trzecią linią, H (si) na trzeciej linii. Dalej gama zaczyna się od nowa nuta C (do) między linią trzecią a czwartą.

Między dwoma dźwiękami C znajduje się oktawa, między kolejnymi dźwiękami C kolejna, itd. Oktawy te można rozbudowywać w górę lub w dół pięciolinii.

Aby uzyskać oktawę, nie musimy zaczynać od dźwięku C - wystarczy zacząć od dowolnego dźwięku, odliczyć 8 i gotowe.

Nuta na pięciolinii może być zapisana w różnych pozycjach. Im wyższy dźwięk, tym nuta jest wyżej na pięciolinii. Im niższy – tym niżej.

Nauka czytania nut wydaje się skomplikowana, jednak muzycy przekonują, że to nic trudnego i szybko udaje się opanować czytanie nut.

5. Jak rozpoznawać interwały między nutami?

Ustalmy najpierw, czym jest interwał: zgodnie z encyklopedią interwał jest to odstęp w czasie lub odległość w przestrzeni. W muzyce jest to różnica wysokości między dwoma dźwiękami współbrzmiącymi lub po sobie następującymi.

Rozmiar interwału zmieniają znaki chromatyczne. Będzie on większy o półton, gdy do górnej nuty dodamy krzyżyk, lub do dolnej bemol. Będzie mniejszy o półton, gdy do górnej nuty dodamy bemol, a do dolnej krzyżyk.

6. Notacja muzyczna

Notacja muzyczna (zapis nutowy, pismo nutowe) to symboliczny język, przy pomocy którego można zapisać właściwie wszystkie cechy dźwięków muzycznych, melodii, harmonii, rytmiki, artykulacji i dynamiki.

We współczesnie używanej notacji znajdują się:

• nuty i pauzy;
• pięciolinia;
• klucze;
• jednostka metryczna;
• znaki chromatyczne;
• oznaczenia dynamiki;
• oznaczenia tempa;
• oznaczenia artykulacji;
• frazowania.

7. Nauka nut poprzez zabawę

Jak wygląda nauka nut dla dzieci? Gdy chcemy nauczyć malucha nut, najlepszym sposobem będzie nauka przez zabawę. Jest mnóstwo możliwości, ogranicza nas jedynie wyobraźnia.

Oto zabaw, podczas których możemy oswoić dziecko z nutami:

• muzyczne memory - w zestawie znajduje się 16 oznaczeń nutowych w formie podstawowych nut; nauka polega dobieraniu pary do wybranej nutki;
• układanie bajek o nutach;
• zabawa kolorami - korzystanie z kolorów w nauce położenia nut na pięciolinii;
• łamigłówki muzyczne, zagadki, ćwiczenia dostępne w formie książek lub zadań opublikowanych w internecie.