Internet jak mycie zębów. Naucz dzieci dobrych cyfrowych nawyków
Cyfrowy świat staje się alternatywną przestrzenią, w której żyjemy równolegle do świata realnego. Nowe technologie mogą wyręczyć nas w wielu czynnościach, pozwalają znaleźć odpowiedź na każde pytanie. Dla najmłodszych są przede wszystkim miejscem rozrywki, komunikacji i budowania relacji z innymi ludźmi. Co zrobić, by dzieci były w cyfrowym świecie bezpieczne?
O plusach i minusach internetu, o zagrożeniach cyfrowych, o dostępnych narzędziach i aplikacjach online, metodach edukacyjnych i wychowawczych, które pozwalają rodzicom i nauczycielom przekazywać i utrwalać wiedzę o zachowaniach w sieci i higienie korzystania z urządzeń podłączonych do internetu, rozmawiali eksperci: psychologowie, pedagodzy i dziennikarze podczas panelu "Cyfrowe drogowskazy. Jak zbudować most łączący dzieci, rodziców i nauczycieli w sieci?".
- Nowoczesne technologie odgrywają coraz większą rolę w edukacji dzieci i młodzieży. Ale to nie tylko narzędzia do nauki, to przestrzeń, w której młodzi ludzie mogą rozwijać swoje talenty, kreatywność i umiejętności społeczne – zaznaczono w dyskusji.
Urodzone już w czasach smartfonowych pociechy często dużo lepiej od dorosłych radzą sobie z aplikacjami i wykorzystaniem dostępnych w telefonie narzędzi. Czasami stają się nawet doradcami i tutorami swoich opiekunów: rodziców i nauczycieli. Młodzi w sieci zaspokajają swoją ciekawość, szukają rozrywki, grają w gry, oglądają filmiki z social mediów, chłoną to, co modne i szukają swoich autorytetów. Dla wielu z nich rada influencera, youtubera może być dużo ważniejsza niż zdanie mamy czy nauczycielki. A przecież internet to także największa encyklopedia na świecie, kopalnia wiedzy na każdy temat. Wystarczy potrafić z niej skorzystać. Właśnie tego dorośli powinni nauczyć swoje dzieci.
Korzystający z internetu małoletni, mimo lekcji poświęconych edukacji medialnej, nie zawsze zdają sobie sprawę z zagrożeń czyhających na nich w sieci. Sprawni manualnie i przeładowani treściami, które mają na wyciągnięcie ręki, zapominają o znanych już zasadach korzystania z internetu. Jak dorośli mogą zapewnić im bezpieczeństwo w wirtualnym świecie?
Najprostsze są kategoryczne zakazy, ale – jak twierdzą psychologowie – są też najmniej skuteczne. Dzieci korzystające z dobrodziejstw cyfrowych przestrzeni, w których zasady są drugorzędne i łatwo je ominąć, nie chcą podporządkować się regulaminom.
- Odpowiedzialne wprowadzenie dzieci w świat technologii powinno zaczynać się od zrozumienia, jak ważne jest wspieranie ich naturalnej ciekawości. Dzieci z natury są zainteresowane tym, co nowe i nieznane, a technologia jest obecna wokół nich od najmłodszych lat. Obserwują, w jak wielu obszarach życia jest niezbędna i jak często sięgają po nią najbliżsi – rodzice, rodzeństwo, nauczycielki i nauczyciele – tłumaczą eksperci podczas panelu.
Dużo lepiej od zakazów sprawdza się więc towarzyszenie dzieciom w odkrywaniu tego świata, wspólne ustalenie i przestrzeganie zasad higieny cyfrowej przez wszystkich domowników czy uczniów i nauczycieli. Dorośli powinni także pokazać dzieciom, że internet może służyć sprawnemu zdobywaniu wiedzy. Przydatne będzie wskazywanie metod weryfikowania treści i wybierania pewnych źródeł oraz brania odpowiedzialności za wszystko, co się w sieci robi samodzielnie. Ważne jest także, by nauczyciele i rodzice wspierali się wzajemnie w działaniach.
"W równym stopniu istotne jest kształtowanie umiejętności krytycznego myślenia i odpowiedzialnego korzystania z sieci. Rodzice i nauczyciele mogą wspólnie tworzyć okoliczności, które pozwolą najmłodszym rozwijać zdrowe nawyki cyfrowe, dbać o bezpieczeństwo oraz uczyć się podejmowania decyzji co do sposobu spędzania czasu wolnego".
Gdzie zdobyć wiedzę, jeśli sami dorośli w internecie często poruszają się po omacku?
Jedną z takich cyfrowych przestrzeni edukacyjno-zabawowych stworzyła firma Samsung. To Stacja Galaxy – bezpieczne miejsce w sieci, czyli program edukacyjny pełen zasobów, szkoleń i wydarzeń przeznaczonych dla dzieci, rodziców i nauczycieli. W zakładce „dziecięcej” znajduje się gra online "Stacja Galaxy" na Robloksie. To idealna edukacyjna rozrywka dla dzieci w wieku wczesnoszkolnym (klasy 1-3). Wykonywane przez graczy zadania pozwalają przyswoić sobie zasady higieny cyfrowej i bezpiecznego korzystania z internetu. Część druga przeznaczona jest dla rodziców i tu znajdziemy m.in. poradniki, jak wprowadzić i utrzymać higienę cyfrową w domu. W trzeciej – dla nauczycieli – znalazły się scenariusze do realizacji podczas lekcji, które uczą bezpieczeństwa i higieny cyfrowej w środowisku offline. Jeden z nich pozwala na wykorzystanie gry na Robloksie podczas lekcji. Realizujący ten scenariusz nauczyciel może bezpiecznie podczas lekcji zaprosić dzieci do gry.
Bogatej w treści platformie Stacja Galaxy towarzyszy edukacyjny program. Zgłaszać się do niego mogą szkoły podstawowe z całej Polski. Placówki zakwalifikowane otrzymują dodatkowe materiały, mają szanse na nagrody dla szkoły. Nauczyciel dzięki otrzymanym materiałom, szkoleniom i wsparciu ma możliwość przeprowadzić w swojej klasie kompleksowy program edukacji w zakresie bezpieczeństwa i higieny cyfrowej. Co najważniejsze, cykl edukacyjny dotyczy nie tylko uczniów, ale także rodziców uczących się w klasie dzieci.
Program "Stacja Galaxy" wychodzi naprzeciw tym dwóm potrzebom – otwiera przestrzeń do nauki, zabawy, poznawania swoich mocnych stron i zainteresowań, ale też uwrażliwia na temat cyberbezpieczeństwa, higieny cyfrowej i netykiety. Z programu mogą skorzystać nie tylko szkoły, ale też rodzice.
Właśnie trwa drugi nabór do programu. Warto wziąć w nim udział. Przeczytajcie opinię pana Łukasza, który razem z córką testował go w pierwszej edycji: Uważam, że w rodzinie mamy dużą świadomość używania technologii i wiążących się nią plusów i minusów. Ważne jest bycie na bieżąco w tak szybko zmieniającym się temacie. Dlatego każda okazja do rozmowy jest ważna. "Stacja Galaxy" pokazała mojej córce, że to nie tylko punkt widzenia jej rodziców, ale szeroko dyskutowany temat. O innych sposobach, ciekawych rozwiązaniach i ważnych zasadach rozmawiano podczas panelu "Cyfrowe drogowskazy. Jak zbudować most łączący dzieci, rodziców i nauczycieli w sieci?". Chcecie wiedzieć więcej? Obejrzyjcie debatę, a potem zajrzyjcie na stronę i załóżcie konto, by obejrzeć wszystkie dostępne materiały. Razem z dziećmi zagrajcie także w grę dostępną na platformie Roblox.