Beta HCG. Normy, opis badania, wyniki
Beta hCG to badanie, dzięki któremu kobieta dowiaduje się, że jest w ciąży, a nawet w którym tygodniu. Badanie beta hCG jest bardzo proste i bezbolesne. Hormon ten produkowany jest już kilka dni od zapłodnienia. Kiedy jest najlepiej wykonać badanie poziomu beta hCG? I jak dokładnie interpretować wynik badania?
1. Beta HCG - co to jest?
Jajeczko kobiety jest zwykle zapłodnione przez spermę w jajowodach. W ciągu dziewięciu dni od zapłodnienia jajeczko przemieszcza się w dół jajowodów do macicy i przyłącza się do ściany macicy.
Po implantacji zapłodnionego jajeczka rozwijające się łożysko zaczyna wydzielać hormon gonadotropiny kosmówkowej do krwi. Niewielkie ilości hormonu dostają się również do moczu. Hormon gonadotropiny kosmówkowej może zostać wykryty we krwi nawet sześć dni po implantacji.
Hormon ciążowy ten pomaga utrzymać ciążę i wpływa na rozwój płodu. Poziom beta hCG wzrasta równomiernie przez pierwsze 14-16 tygodni ciąży od ostatniej miesiączki przez zapłodnieniem.
Szczytowy poziom hCG ma miejsce około 14. tygodnia, po czym zaczyna stopniowo opadać. Ilość hormonu gonadotropiny kosmówkowej, która zwiększa się na początku ciąży dostarcza informacji na temat ciąży i stanu zdrowia dziecka. Wkrótce po porodzie hCG znika z krwi.
Większe ilości hormonu gonadotropiny kosmówkowej są wydzielane w ciąży mnogiej. Z kolei niższy poziom hCG ma miejsce, gdy zapłodnione jajeczko implantuje się w innym miejscu niż macica, na przykład w jajowodach. Wówczas dochodzi do tak zwanej ciąży pozamacicznej.
2. Beta HCG normy - opis badania
Ilość hormonu gonadotropiny kosmówkowej można wykryć za pomocą badania krwi oraz badania moczu. Testy krwi pozwalają wykryć obecność hCG i precyzyjnie określić ilość hormonu we krwi. Badanie krwi może być wykorzystane do sprawdzenia, czy kobieta jest w ciąży, czy ciąża rozwija się prawidłowo, a także czy hCG ma związek z rakiem.
Poziom hormonu gonadotropiny kosmówkowej jest często brany pod uwagę podczas badań przesiewowych pod kątem wad wrodzonych. Badania te wykonuje się zwykle pomiędzy 15. a 20. tygodniem ciąży.
Wówczas sprawdza się poziom następujących substancji: alfa-fetoproteiny (AFP), ludzkiego hormonu gonadotropiny kosmówkowej, jednego z estrogenów, a także w niektórych przypadkach hormonu inhibiny A.
Na podstawie poziomu tych substancji, wieku ciężarnej oraz innych czynników lekarze ustalają prawdopodobieństwo wystąpienia wad wrodzonych i innych problemów u dziecka.
Czasami wykonuje się kilka różnych badań przesiewowych w czasie pierwszego trymestru, by sprawdzić ewentualną obecność zespołu Downa, zespołu Edwardsa, Patau lub wad morfologicznych płodu.
Oprócz badania krwi przeprowadza się także badanie moczu. Jest to rutynowe badanie w czasie ciąży. Analiza moczu nie dostarcza dokładnego pomiaru poziomu hCG, ale wykazuje ewentualną obecność hormonu.
Próbkę moczu najlepiej jest pobrać rano po wstaniu z łóżka, ponieważ w pierwszej porcji moczu poziom hCG jest najwyższy. Duże ilości hormonu znajdują się w próbkach moczu pobranych co najmniej cztery godziny po ostatnim opróżnieniu pęcherza.
3. Wynik beta HCG
Prawidłowy poziom hormonu gonadotropiny kosmówkowej zależy między innymi od stopnia zaawansowania ciąży. U mężczyzn i u kobiet, które nie spodziewają się dziecka poziom beta hCG we krwi powinien wynosić mniej niż 5 IU/L.
U ciężarnych po trzech tygodniach od ostatniej miesiączki wynik powinien mieścić się w granicach 5-50 IU/L. Tydzień później właściwe wartości dla ciężarnych to 50-100 IU/L. Badanie krwi u kobiet w ciąży około 5 tygodni po ostatniej miesiączce powinno wykryć hCG na poziomie 100-10 000 IU/L.
Sześć tygodni po ostatnim okresie wynik powinien mieścić się w przedziale 1080-30 000 IU/L. Pomiędzy 8. a 10. tygodniem po miesiączce poziom hCG powinien sięgać 3500-115 000 IU/L. Około 14. tygodnia u ciężarnej ilość hormonu gonadotropiny kosmówkowej powinna wynieść 12 000-270 000 IU/L. Natomiast między 15. a 18. tygodniem można spodziewać się poziomu hCG wynoszącego nawet 200 000 IU/L.
Badanie moczu u mężczyzn i kobiet nie będących w ciąży nie powinno wykryć obecności hCG. Z kolei w przypadku ciężarnych test powinien wychwycić pojawienie hormonu gonadotropiny kosmówkowej.
Musisz to wiedzieć
Jeśli badanie beta hCG wykryje bardzo wysoki poziom tego hormonu u ciężarnej, może to oznaczać ciążę mnogą, zaśniad groniasty, zespół Downa lub bardziej zaawansowaną niż wcześniej przypuszczano ciążę.
U mężczyzn lub kobiet nie będących w ciąży duże ilości hormonu gonadotropiny kosmówkowej mogą być objawem raka jąder lub jajników, a także innych typów raka – żołądka, trzustki, jelita grubego, wątroby lub płuc.
Natomiast niski poziom hCG u ciężarnych może być symptomem ciąży pozamacicznej, obumarcia płodu lub mniej zaawansowanej ciąży. Nietypowe obniżanie poziomu beta hCG w ciąży może oznaczać duże prawdopodobieństwo poronienia.