Gorączka - fakty i mity

Choć nie jest samodzielną jednostką chorobową, często przysparza rodzicom największych zmartwień. Pojawia się zazwyczaj nagle. Poznaj fakty i mity o gorączce.

Jak mierzyć gorączkę u dziecka?Jak mierzyć gorączkę u dziecka?
Źródło zdjęć: © 123RF
Ewa Rycerz

Gorączka jako objaw choroby

Z punktu widzenia medycyny, gorączka jest objawem innych procesów zachodzących w organizmie. Profesjonalnie nazywana podwyższoną temperaturą ciała spowodowaną przestawieniem ośrodka termoregulacji w podwzgórzu na wyższy poziom. To właśnie z tym symptomem najczęściej rodzice udają się na konsultacje lekarskie. Gorączka jest bowiem – szczególnie dla rodziców małych dzieci – bardzo niepokojąca. Czy słusznie?

Fakt – rodzic małego dziecka po dotyku potrafi ocenić, czy ma ono gorączkę

Gdy widzimy, że dziecko źle się czuje, pierwszą, intuicyjną rzeczą, jaką robimy, jest dotknięcie czoła malucha. Do wyczucia podwyższonej temperatury ciała nie jest potrzebny w takim przypadku termometr.

Okazuje się, że rodzice dzieci do 2. roku życia rzadko się mylą. Co więcej – ocena czy dwulatek ma gorączkę, czy nie, aż w 90 proc. jest trafna w sytuacji, gdy temperatura sięga co najmniej 38,9 stopni Celsjusza.

Jak rozmawiać z dziećmi o koronawirusie?

Fakt – gorączka nie zawsze wpływa na samopoczucie

Gorączka nie zawsze musi wiązać się z bardzo poważną chorobą. Ta bardzo wysoka u małych dzieci często jest objawem trzydniówki, choroby wirusowej objawiającej się właśnie dobijającą do 40 stopni Celsjusza gorączką. Po trzech dniach wysokiej temperatury pojawia się wysypka lub rumień, które po klku godzinach znikają.

Co ważne – podczas trzydniówki samopoczucie dziecka często nie ulega pogorszeniu, o ile oczywiście systematycznie zbijamy gorączkę.

Mit – najlepszą metodą na zmierzenie gorączki jest termometr pod pachą

Choć pewnie najbardziej popularne, mierzenie temperatury ciała pod pachą, szczególnie u dziecka, jest bardzo mało wiarygodne i może prowadzić do zaburzenia wyniku. Dlaczego?

Aby porządnie zmierzyć gorączkę, sam pomiar powinien być komfortowy dla dziecka. A to znaczy, że ma być szybki, bezbolesny, nieinwazyjny i skuteczny. Jeśli posługujemy się wycofanym już ze sprzedaży termometrem rtęciowym, najczęściej mierzymy temperaturę pod pachą, a to wymaga czasu i cierpliwego oczekiwania. O ile dorosły to zrozumie, o tyle dziecko, szczególnie małe, może mieć z tym trudności. Wtedy wynik jest niemiarodajny.

W przypadku korzystania z innego rodzaju termometru, np. elektronicznego lub na podczerwień, również nie mamy pewności, że pomiar nie zostanie zaburzony, np. obecnością potu na czole.

Najbardziej miarodajnym miejscem pomiaru ciepłoty wewętrznej ciałą jest jama ustna, ucho wewnętrzne lub odbyt.

Fakt – wynik mierzenia temperatury jest inny w zależności od miejsca

Mierzenie temperatury ciała nie jest takie proste, jak się wydaje – szczególnie, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, iż ciepłota organizmu będzie inna w zależności od miejsca pomiaru. I tak, gdy mierzymy gorączkę (czyli temperaturę powyżej 38 stopni Celsjusza) w odbycie – wynik będzie o ok. 0,5 stopnia wyższy niż temperatura rzeczywista. W jamie ustnej – o 0,3 stopnia wyższy.

Dlatego też przy odczytywaniu wyniku, należy go uśrednić w zależności od miejsca pomiaru. Jeśli zmierzymy temperaturę w jamie ustnej, za gorączkę uznamy wynik 38,3 stopnia Celsjusza, a w odbycie – 38,5 stopnia Celsjusza.

Mit – na gorączkę pomoże antybiotyk

Leczenie antybiotykiem gorączki nie przyniesie pożytku, ponieważ gorączka sama w sobie nie jest chorobą, a jedynie objawem. Dlatego też należy dokładnie obserwować dziecko, a w przypadku wystąpienia innych objawów – udać się do pediatry. Jeśl lekarz zdiagnozuje infekcję bakteryjną – zapewne przepisze antybiotyk. Jeśli natomiast stwierdzi, że za chorobę odpowiadają wirusy – zaleci objawowe zbijanie wysokiej temperatury.

Warto też wiedzieć, że często infekcje, którym towarzyszy gorączka mają podłoże wirusowe. W takim przypadku antybiotyk może wywołać większą szkodę niż pożytek.

Mit – czopek lepszy od syropu

Z czopkami należy się wstrzymać. Dlaczego? Ponieważ mogą powodować podrażnienie odbytu, co u małego dziecka może być bardzo bolesne.

Co więcej – droga podania leku zależy od wielu czynników. W przypadku, gdy dziecko zmaga się z biegunką, lepiej podać mu lek doustnie. Podczas kupowania preparatu w aptece, warto wybrać ten o możliwie największym stężeniu substancji czynnej. Dzięki temu dziecko nie będzie musiało wypijać go dużo.

Fakt – zimne okłady nie zbijają trwale gorączki

Zimne okłady, kąpiele, wietrzenie pomieszczenia – to metody często stosowane do zbijania gorączki wewnętrznej, ale niestety nie zawsze skuteczne. W ten sposób możemy jedynie obniżyć ciepłotę obwodową. Takie zabiegi przynoszą krótkotrwałe efekty – mogą także wywołać u dziecka dreszcze. Zdarza się jednak, że chłodzenie ciała w kąpieli lub kompresami polecają lekarze. Metody te często wspomagają farmakologiczną walkę z wysoką gorączką.

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Wybrane dla Ciebie
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Barwniki w żywności zagrażają zdrowiu dzieci. Naukowcy alarmują o skali problemu
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Oglądanie TV a późniejsze objawy ADHD. Brytyjczycy doszli do ciekawych wniosków
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Finlandia uczy tego już przedszkolaków. Dlaczego Polska powinna wziąć z niej przykład?
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Autyzm a COVID-19. Naukowcy odkryli powiązanie, wyniki są niepokojące
Nowe normy żywienia w szkołach. Takich produktów ma być więcej
Nowe normy żywienia w szkołach. Takich produktów ma być więcej
Ilu uczniów chodzi na edukację zdrowotną? Wymijająca wypowiedź Nowackiej
Ilu uczniów chodzi na edukację zdrowotną? Wymijająca wypowiedź Nowackiej
Dziecku przerzedza się czupryna? Winny może być niedobór ważnej witaminy
Dziecku przerzedza się czupryna? Winny może być niedobór ważnej witaminy
Dlaczego dziecko kaszle? Pediatra wskazuje 3 najczęstsze przyczyny
Dlaczego dziecko kaszle? Pediatra wskazuje 3 najczęstsze przyczyny
Jak odczytać potrzeby dziecka? Psycholog o tym, jak zatroszczyć się o emocje
Jak odczytać potrzeby dziecka? Psycholog o tym, jak zatroszczyć się o emocje
Barwnik nowej generacji. Może zrewolucjonizować operacje nowotworów u dzieci
Barwnik nowej generacji. Może zrewolucjonizować operacje nowotworów u dzieci
Rodzice wpadają w panikę. Ekspertka uspokaja: to nie choroba
Rodzice wpadają w panikę. Ekspertka uspokaja: to nie choroba
Przełomowe badanie. Niedobór plejotrofiny a objawy mózgowe zespołu Downa
Przełomowe badanie. Niedobór plejotrofiny a objawy mózgowe zespołu Downa