- Dagmara Zagrodny
- Artykuł zweryfikowany przez eksperta
Czego jeszcze nie wiesz o zapaleniu ucha u dziecka?
Ból ucha pojawia się nagle, najczęściej w nocy. Może mu towarzyszyć gorączka i ogólne osłabienie. Dziecko mocno płacze, jest niespokojne, nie może spać.
Badanie otoskopowe, które wykonuje pediatra, ujawnia poszerzenie i przekrwienie naczyń błony bębenkowej. Może ona być gruba, uwypuklona na zewnątrz przez ropną wydzielinę zbierającą się w jamie bębenkowej. Zdarza się, że pęka i wówczas z ucha sączy się gęsty płyn. Nie jest to sytuacja niebezpieczna, ale niezwłocznie wymaga wizyty u specjalisty i stosowania antybiotyku. Gdy dojdzie do perforacji błony bębenkowej, dolegliwości bólowe najczęściej ustępują.
W przypadku pojawienia się bólu ucha związanego z zapaleniem ucha środkowego nie powinno się zwlekać z podaniem leków przeciwbólowych z ibuprofenem, który, poza działaniem przeciwgorączkowym i przeciwbólowym, ma również właściwości przeciwzapalne. Stosuje się je bez względu na to, czy zalecono antybiotykoterapię.
Zapalenie ucha u dziecka
Przebieg leczenia
Nie każde zapalenie ucha wymaga leczenia antybiotykiem. U większości dzieci objawy ustępują samoistnie po kilku dniach.
W każdym przypadku konieczne jest jednak podanie leku, który złagodzi ból i obniży gorączkę. W pierwszej kolejności zaleca się sięgnięcie po preparat z ibuprofenem. Podaje się go co 6-8 godzin. Jest bardzo skuteczny w łagodzeniu bólu.
Z jakimi powikłaniami powinniśmy się liczyć?
W zdecydowanej większości przypadków zapalenie ucha nie pozostawia po sobie trwałych następstw. Powikłania zdarzają się bardzo rzadko, nawet jeśli doszło do perforacji błony bębenkowej. U niektórych dzieci po infekcji może utrzymywać się niedosłuch, który z czasem mija.
Najczęściej objawy zapalenia ucha ustępują samoistnie po 24-48 godzinach, zwłaszcza u kilkulatków. U młodszych dzieci konieczne może okazać się podanie antybiotyku.
Jak uchronić dziecko?
Szacuje się, że każde dziecko co najmniej raz w życiu zmaga się z zapaleniem ucha. Ból w przypadku tej dolegliwości jest bardzo silny, więc nic dziwnego, że każdy rodzic zastanawia się, czy można go uniknąć i jak to zrobić.
Działania profilaktyczne są raczej ograniczone i mają związek ze zdrowym trybem życia. Specjaliści zalecają długie karmienie piersią (przynajmniej w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka) i ochronę przed dymem tytoniowym. Nie zaleca się natomiast karmienia butelką w pozycji leżącej oraz używania smoczka po 6. miesiącu życia. Ryzyko zachorowania zmniejsza również szczepienie przeciwko pneumokokom.
Najważniejsze jednak wydaje się dbanie o odporność dziecka poprzez zdrową dietę i odpowiednią dawkę ruchu na świeżym powietrzu.
Dzieci są najbardziej narażone
Zapalenie ucha to jedna z dolegliwości, która najczęściej pojawia się u dzieci. Ma to związek ze szczególną budową anatomiczną ucha: u najmłodszych trąbka słuchowa jest krótka, szeroka i przebiega poziomo. Bakterie i wirusy bytujące w jamie nosowej bez problemu dostają się w głąb ucha.
W zdecydowanej większości przypadków zapalenie ucha poprzedza infekcja górnych dróg oddechowych. A tych dzieci mogą mieć w ciągu roku nawet kilkanaście, zwłaszcza jeśli uczęszczają do żłobka lub przedszkola. Niedojrzały jeszcze układ odpornościowy nie potrafi skutecznie odeprzeć ataku drobnoustrojów.
Zapalenie ucha jest częściej diagnozowane w okresie jesienno-zimowym oraz u dzieci z alergiami, przede wszystkim wziewnymi.
Nietypowe objawy
Niemowlęta nie są w stanie powiedzieć, że boli je ucho. Wysyłają więc rodzicom sygnały, że czują się źle. Najczęściej pocierają policzkiem o poduszkę, nie chcą ssać piersi lub butelki, płaczą, są niespokojne i nie mogą spać. Jeśli do tych objawów dołączy gorączka, powinno się podać dziecku lek z ibuprofenem (obniży temperaturę, zadziała przeciwbólowo i przeciwzapalnie). Konieczna jest wizyta u lekarza, który wykona badanie otoskopowe.
Przedszkolak potrafi już powiedzieć, że coś go boli. Pokazuje przy tym miejsce, w którym odczuwa dyskomfort. To znacznie ułatwia postawienie prawidłowej diagnozy. U niektórych dzieci obok podwyższonej temperatury pojawić się mogą również wymioty i biegunka.
