Co na temat zdrowia dziecka można powiedzieć w chwili jego urodzenia?
Wiadomość o ciąży wiąże się najczęściej ze zmianą dotychczasowego trybu życia – stawiamy na lepsze jakościowo posiłki, rezygnujemy z używek, pamiętamy o aktywności fizycznej. Wszystko z troski o zdrowie nienarodzonego jeszcze malucha.
Nie sposób jednak pokonać siły natury i genów. Na niektóre zmiany kobieta nie ma większego wpływu. Eksperci postanowili udowodnić, co na temat zdrowia dziecka można powiedzieć już w momencie, w którym przyszło ono na świat. W niezależnych ośrodkach badawczych pod lupę wzięto trzy czynniki, które, jak się okazało, mają spore znaczenie dla przyszłej kondycji organizmu malucha. Do jakich wniosków doszli naukowcy?
Waga po urodzeniu
Dowiedziono, że u dzieci ważących w chwili urodzenia więcej niż 4,5 kg lub mniej niż 2,7 kg częściej obserwuje się problemy ze wzrokiem i słuchem, a także obniżenie zdolności poznawczych. Specjaliści z Uniwersytetu w Manchesterze przeprowadzili badania na grupie 400 tysięcy osób w wieku 40–69 lat, eliminując te, u których wspomniane zaburzenia wystąpiły na skutek czynników środowiskowych czy chorobowych.
Okazało się, że istnieje wyraźny związek pomiędzy ich obecnym stanem zdrowia a wagą urodzeniową. Naukowcy są zdania, że niska masa urodzeniowa jest skorelowana z zaburzonym rozwojem systemów sensorycznych mózgu. Podobnie jak nadmierne stężenie hormonów wzrostu, które także może odpowiadać za późniejsze zaburzenia zmysłowe i poznawcze.
Wiek matki
Córki kobiet, które urodziły po 30. roku życia, częściej cierpią na depresję i różnego typu lęki, a także są mniej odporne na stres. Tak wynika z ustaleń członków Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego. Zdaniem specjalistów przyczyna może tkwić w zaburzonej więzi pomiędzy dzieckiem a matką, wynikającej ze zbyt dużej różnicy wieku. Znaczne różnice w systemach wartości mogą prowadzić do napięć i stresów uwidaczniających się zwłaszcza w okresie dojrzewania.
Do takich wniosków pozwoliło naukowcom dojść badanie przeprowadzone na dziewczętach, które urodziły się pomiędzy 1989 a 1991 rokiem. Ich kondycja psychiczna kontrolowana była regularnie przez kolejne 23 lata. Stany depresyjne występowały najczęściej u młodych kobiet urodzonych właśnie przez matki mające powyżej 30 lat. Co ciekawe, okazało się, że wiek matki nie ma większego wpływu na zdrowie psychiczne chłopców.
Kolejność urodzenia
W świetle naukowych analiz w najmniej korzystnej sytuacji są dzieci, które na świat przyszły jako pierwsze. Jak dowiedli szwedzcy naukowcy z uniwersytetu w Uppsali oraz uniwersytetu w Auckland, są one bardziej narażone na poważne problemy z wagą. Do takich wniosków pozwoliło dojść badanie przeprowadzone na ponad 13 000 par bliźniąt. Udowodniło ono, że choć pierworodni w chwili narodzin ważą zwykle mniej, z czasem ich BMI staje się wyższe od wskaźnika masy ciała rodzeństwa o około 2,4 proc.
O 29 proc. zwiększa się u nich ryzyko nadwagi i aż o 40 proc. ryzyko rozwoju otyłości. Naukowcy podejrzewają, że może to mieć związek z ilością krwi przepływającej przez łożysko. W pierwszej ciąży naczynia mogą być węższe, co przekłada się na mniejszą ilość docierających do płodu substancji odżywczych. To z kolei rzutuje na sposób, w jaki organizm dziecka uczy się je przetwarzać.
Zdaniem specjalistów zmniejszająca się liczebność rodzin, w których coraz częściej przeważa model 2+1, może mieć związek ze wzrastającym odsetkiem osób otyłych.