Bolesne ząbkowanie

Ból towarzyszący wyrzynaniu się zębów jest spowodowany napieraniem ząbków na dziąsła, co dla dziecka jest nieprzyjemne. Maluszek na bolesne i swędzące dziąsła reaguje płaczem i rozdrażnieniem. Część niemowląt w czasie bolesnego ząbkowania nie chce jeść, ma problemy z zasypianiem, niekiedy pojawia się gorączka. Samo przebijanie się mleczaka przez śluzówkę dziąsła nie jest już tak dokuczliwe dla dziecka, jak proces wzrostu zęba, pomimo tego, że dziąsła w tym czasie są najbardziej opuchnięte, zaczerwienione i podrażnione. Ząbkowanie może być dla dziecka przykre i wzbudzać niepokój rodziców. Dolegliwości związane z wyrzynaniem się pierwszych zębów mogą mieć charakter miejscowy – ból i obrzmienie dziąseł, ślinotok – lub ogólny: gorączka, brak apetytu, senność, biegunka.

Już około czwartego miesiąca życia dziecka pojawia się nasilone ślinienie i ssanie palców. Na obrzękniętym dziąśle, nad obszarem wyrzynającego się zęba, może pojawić się niewielka czerwona albo biała plamka. Czasami pojawia się niegroźny stan zapalny lub krótkotrwałe krwawienie z dziąsła. Dziecko jest niespokojne, zwłaszcza w okresie wyrzynania się pierwszego zęba, zębów trzonowych i gdy kilka zębów wyrzyna się jednocześnie. Kiedy ząb zaczyna się wyrzynać, dziecko próbuje wkładać wszystko do buzi: kciuk, piąstkę, zabawki... Nie ma jednak powodów do paniki. Taki odruch jest naturalny, ponieważ przygryzanie uśmierza ból. Bolesne ząbkowanie może spowodować stan podgorączkowy lub gorączkę. Jeśli temperatura ciała dziecka przekracza 38ºC, należy skonsultować się z lekarzem.

Jakie sposoby mogą pomóc złagodzić dolegliwości związane z bolesnym ząbkowaniem?

1. Podawaj dziecku żelowy, schłodzony w lodówce gryzak ze specjalnymi wypustkami masującymi dziąsła. Gryzaki na ząbkowanie myj kilka razy dziennie ciepłą wodą, by w buzi niemowlaka nie pojawiły się pleśniawki.
2. Masuj dziąsła dziecka specjalną silikonową szczoteczką zakładaną na palec lub palcem owiniętym gazą nasączoną naparem z rumianku lub szałwii.
3. Dawaj dziecku do jedzenia twarde warzywa i owoce, np. marchewkę, obrane jabłko, ogórka.
4. Smaruj obolałe dziąsła preparatami przeciwbólowymi dla niemowląt o działaniu znieczulającym. Kupisz je w aptece bez recepty. Nie stosuj jednak częściej niż trzy razy dziennie.
5. Jeśli niemowlę z powodu bólu dziąseł bardzo płacze, gorączkuje i nie może spać, podaj mu środek przeciwbólowy w syropie lub czopku, np. paracetamol.
6. Zaopatrz się w płyny lub żele łagodzące objawy ząbkowania i aplikuj je na dziąsła dziecka.
7. Jeśli niemowlę jest rozdrażnione i ma problemy ze spaniem, podaj mu herbatkę z melisy, która ma działanie uspokajające.
8. Do jedzenia dawaj dziecku potrawy o półpłynnej konsystencji, nieco chłodniejsze niż zwykle.
9. Jeśli dziecko ssie pierś, przed karmieniem smaruj mu dziąsła żelem na ząbkowanie albo odciągaj mleko i karm niemowlaka łyżeczką.

Leki na ząbkowanie stosowane miejscowo, zazwyczaj żele do smarowania dziąseł, zawierają substancje czynne o działaniu przeciwbólowym i znieczulającym – benzokainę i lidokainę. Pozostałe składniki żelów na ząbkowanie to wyciąg z rumianku i wyciąg z ziela tymianku, które mają działanie przeciwzapalne i odkażające.

Większość preparatów na ząbkowanie można stosować już u niemowląt, które skończyły trzeci miesiąc życia. Niewielka ilość preparatu, wtarta w dziąsło w miejscu wyrzynania się ząbków, skutecznie łagodzi stan zapalny i ból. Dzięki temu ząbkowanie przestaje być utrapieniem dla maluszka i jego rodziców.

Joanna Krocz