Wirusowe zapalenie wątroby - fakty i mity
Wirusowe zapalenie wątroby typu A zwane jest inaczej żółtaczką pokarmową lub chorobą brudnych rąk. Wokół niej narosło wiele mitów. Nic dziwnego – WZW A jest dość powszechna i stanowi większość wszystkich przypadków zachorowań na WZW na świecie. Czy to prawda, że żółtaczką pokarmową można zarazić się tylko drogą pokarmową? Oto fakty i mity na temat WZW A.
1. Do zakażenia dochodzi tylko drogą pokarmową – mit
Szacuje się, że do ponad 90 proc. przypadków zakażeń WZW A doszło drogą pokarmową (fekalno-oralną). Nie jest to jednak jedyny sposób, w jaki można się żółtaczką pokarmową zarazić.
Chorobę brudnych rąk wywołuje także:
- wypicie wody skażonej wirusem HAV,
- spożycie pokarmów np. umytych w brudnej wodzie lub ryb pochodzących z wód skażonych fekaliami,
- kontakt z osobą zarażoną (okres wylęgania choroby to ok 14-21 dni i właśnie w tym czasie chory może zarażać, także 7 dni po wystąpieniu pierwszych objawów),
- kontakt seksualny bez zabezpieczń z osobą chorą,
- kontakt z krwią chorego.
2. Żółtaczka pokarmowa jest łagodną chorobą – mit
Ogólnie rzecz biorąc przebieg żółtaczki nie musi być ostry – pod warunkiem jednak, że chory szybko uda się do lekarza. W innym przypadku może dojść do groźnych powikłań, a w skrajnych przypadkach – nawet śmierci lub śpiączki.
Inne powikłania WZW A to: żółtaczka cholestatyczna, aplazja szpiku, niedokrwistość lub nadostre zapalenie wątroby.
3. WZW A nawraca – prawda
Wiele osób bagatelizuje wirusowe zapalenie wątroby typu A twierdząc, że choroba przejdzie samoistnie i nie wróci. Jest to tylko w połowie prawda.
Wirus HAV przebywa w organizmie maksymalnie pół roku. Niestety, nie można procesu jego eliminacji przyspieszyć, a w tym czasie należy stosować odpowiednią dietę i nawadniać organizm. W przypadku silnego świądu – podaje się leki zawierajaće cholestyraminę.
Niestety, WZW A ma tendencję do nawrotów. Dochodzi do nich w 10-20 proc. przypadków.
4. Dzieci przechodzą żółtaczkę pokarmową ciężej niż dorośli – mit
Jest wręcz przeciwnie. Wirusowe zapalenie wątroby typu A ma ostrzejszy przebieg u osób dorosłych. Jest to związane ze wzrostem prawdopodobieństwa wystąpienia powikłań. Choć generalnie śmiertelność żółtaczki pokarmowej jest niska i wynosi ok. 0,6-2,1 proc., to zgony dotyczą właśnie osób dorosłych.
5. Objawy żółtaczki przypominają grypę – prawda
Pierwszym objawem choroby, niejako jej zwiastunem, są nudności i biegunka, które mogą przypominać grypę. Szczególnie, że pojawia się także złe samopoczucie, gorączka, brak apetytu i osłabienie.
Tym, co jednoznacznie powinno wskazywać na żółtaczkę jest natomiast ciemny mocz i świąd skóry, a także zżółknięcie skóry i twardówek oczu. Jest to efektem podniesienia poziomu bilirubiny we krwi.
U 90 proc. dzieci do piątego roku życia choroba przebiega bezobjawowo.
6. WZW A nie można zapobiec – mit
Oprócz przestrzegania zasad higieny, sposobem, który pozwoli uniknąć żółtaczki pokarmowej jest szczepienie. Aby uniknąć zachorowania należy przyjąć dwie dawki szczepionki w odstępie 6-12 miesięcznym, wtedy do krwi trafią kompletne przeciwciała chroniące przed zakażeniem już przez całe życie.