Prusaki. Jak pozbyć się ich z mieszkania?
Prusaki to zmora mieszkańców dużych bloków. Szkodniki te, mimo że nie gryzą, mogą skutecznie niszczyć zapasy żywności, pozostawiając w nich niebezpieczne dla zdrowia bakterie, jak chociażby bakterie E. coli czy salmonelli i pasożyty. Mogą przyczyniać się do alergii i astmy. Czym są prusaki? Skąd się biorą, jak się ich pozbyć i czym różnią się od karaluchów?
1. Czym są prusaki?
Prusak (Blattella germanica), inaczej karaczan prusak to gatunek karaczana z rodziny zadomkowatych. Został zawleczony do Europy z południowej Azji w XVIII wieku. Nazwa, która funkcjonuje w języku polskim, prawdopodobnie pochodzi od błędnego przekonania, że prusaki przybyły do Polski z Niemiec.
Insekty te występują najczęściej w łazienkach i kuchniach, gdzie z łatwością znajdują wodę i pożywienie. Jeśli w tych pomieszczeniach brakuje żywności i wody, prusaki przenoszą się do pokoi mieszkalnych.
Prusaki stronią od ludzi i przywiązują się do swojej kryjówki. Opuszczają ją jedynie w celu poszukiwania wody i żywności. Zwykle gromadzą się za listwami, boazerią, pod kuchenkami, zlewozmywakami i w szczelinach ścian.
2. Jak rozpoznać prusaki?
Prusaki dość często niesłusznie mylone są z karaluchami, mimo że są to dwa zupełnie inne gatunki insektów. Mają ciało długości od 10 do 15 mm (są niemal trzykrotnie mniejsze od karaluchów), o ubarwieniu brudnożółtym z czerwonawym odcieniem, z dwiema ciemnymi pręgami na pierwszym segmencie tułowia.
Na głowach prusaków znajdują się cienkie, długie, biczykowate czułki zbudowane z licznych członów, które są w ciągłym ruchu. Samice są nieco większe i ciemniejsze od samców.
Prusaki z łatwością poruszają się po gładkich i pionowych powierzchniach dzięki temu, że ich stopy mają pazury i przylgę. Ich skrzydła są dobrze wykształcone, jednak używają ich tylko szybowania lub do amortyzacji ewentualnego upadku z dużej wysokości.
Prusaki mają wyraźnie oddzieloną od tułowia głowę i nieco spłaszczone ciało. Gdy zechce dostać się w ciasną szczelinę, insekt ten może je spłaszczyć jeszcze bardziej.
3. Tryb życia prusaków
Dobowy cykl życia prusaków dzieli się na dwa okresy:
- okres gromadzenia się w kryjówce;
- poszukiwanie żywności i wody poza kryjówką.
Prusaki zasadniczo prowadzą nocny tryb życia, w czasie dnia ukrywając się i unikając światła. Tak jak inne owady prusaki odbierają bodźce całą powierzchnią ciała, tak więc nagły ruch powietrza lub wstrząs powoduje szybką ich ucieczkę do kryjówek. Podrażnione prusaki wydzielają substancję obronną ostrzegającą inne insekty o niebezpieczeństwie.
Żywią się głównie marchwią, ziemniakami, mąką, cukrem i pieczywem, wybierają pokarmy o dużej zawartości wody. Do przeżycia potrzebują białka, tak więc mimo swojej wielożerności nie mogą się rozwijać w miejscach, gdzie brakuje tego składnika. Jest on im tak bardzo potrzebny, że są nawet w stanie zjeść swoich towarzyszy, szczególnie gdy są okaleczone lub mają na sobie jeszcze oskórek larwalny.
Prusaki gromadzą się głównie w miejscach z ogrzewaniem centralnym, lubią ciepło i wilgoć. Produkują feromon agregacyjny w tylnym jelicie, który dostaje się do ich odchodów, które z kolei wabią inne prusaki. Feromony te oddziaływają na odległość 2 do 4 metrów.
4. Jak pozbyć się prusaków z domu?
Prusaki to szkodniki, które odpowiadają za przenoszenie chorobotwórczych drobnoustrojów, zanieczyszczenia żywności oraz zniszczenia. Z tego względu, jeśli pojawią się w mieszkaniu, należy się ich jak najszybciej pozbyć.
Najprostszym sposobem jest stworzenie warunków niesprzyjających dla tych owadów. Z uwagi na to, że prusaki lubią ciepło, warto często wietrzyć pomieszczenia, wychładzając pomieszczenie. Warto także zadbać o porządek, regularnie sprzątając mieszkanie i nie dopuszczając do pozostawiania resztek żywności, którymi prusaki się żywią. Dobrze jest również odpowiednio zabezpieczyć żywność.
Jeśli podjęte działania nie przyniosą oczekiwanego rezultatu, należy sięgnąć po mocniejsze środki. Wśród domowych środków na pozbycie się prusaków znajdują się kocimiętka, liście laurowe, zapach amoniaku, czy też mieszkanka cukru i proszku do pieczenia.
Jeśli w dalszym ciągu nie pozbyliśmy się insektów, możemy sięgnąć po ogólnodostępne środki chemiczne lub wynająć profesjonalną firmę, która przeprowadzi dezynfekcję. W żadnym wypadku nie należy liczyć na to, że prusaki wyniosą się same - jeśli znalazły dobre warunki do życia nie będą chciały zmieniać swojej kryjówki, a ich populacja będzie się stale rozrastać.