Pierwsze objawy przeziębienia u dzieci. Jak je dostrzec i jak szybko reagować na infekcje?
Choć nie wszystkie objawy typowe dla przeziębienia muszą być oznaką większej choroby, nie powinniśmy ich bagatelizować – szczególnie u dzieci. Nawet niegroźny z pozoru nieżyt nosa może doprowadzić do groźnych powikłań.
Zwykle zaczyna się bardzo typowo i powoli. Od stanu podgorączkowego, kataru i ogólnego osłabienia. Infekcje, zwane potocznie przeziębieniami, nie zaczynają się nagle. Symptomy przybierają na sile wraz z rozwojem choroby dziecka, dając nam czas i szansę na jej zatrzymanie. Poniżej przedstawiamy pierwsze objawy przeziębienia u dzieci.
1. Nieżyt nosa
Zwykle jest następstwem zakażenia wirusowego błony śluzowej nosa. Objawia się wydzieliną, z początku rzadką, uniemożliwiającą normalne oddychanie oraz obrzękiem małżowin nosa. Maluchowi kapie z noska, ma zaczerwienione oczy, kicha, może też oddychać buzią. Z każdym dniem śluz w nosie staje się bardziej gęsty, z przezroczystego może zmienić się w żółty lub zielony, co wskazuje na zakażenie bakteryjne. Objawem towarzyszącym bywa marudzenie, niechęć do zabawy i problem z przespaniem nocy (z powodu trudności w oddychaniu).
1.1. Jak reagować?
Nieżyt nosa może być zwiastunem choroby zakaźnej, ale nie musi. Warto działać od razu po jego pojawieniu się, nie czekając na rozwój sytuacji. Przeciągający się katar może powodować stan zapalny gardła czy zatok. Na dodatek, sam katar to duża uciążliwość dla dziecka – szczególnie w nocy. Wbrew opinii, że nieleczony katar trwa tyle samo co leczony, warto minimalizować ryzyko powikłań i reagować już pierwszego dnia. Podstawą jest częste i dokładne opróżnianie nosa. Niemowlętom należy jak najczęściej odciągać wydzielinę aspiratorem, a jeśli dziecko potrafi samo wydmuchiwać nos, należy mu często o tym przypominać. Do tego powinno dojść: nawilżanie powietrza w domu oraz aplikacja kropli do nosa, które zmniejszają obrzęk błon śluzowych i udrożniają nos. Dobroczynnie zadziała również odpoczynek. Wsparciem w walce z katarem są olejki aromatyczne (mentol, kamfora) dostępne w postaci kropli lub plastrów. Olejek można nakropić na piżamkę dziecka lub kołdrę. Jego opary przynoszą ulgę w oddychaniu.
2. Gorączka lub stan podgorączkowy
U małych dzieci przy infekcji zwykle występuje gorączka. Im dziecko jest starsze, tym temperatura towarzysząca infekcji niższa. O gorączce mówimy, gdy temperatura ciała wynosi minimum 38 stopni Celsjusza (mierzona w odbycie 38,5 stopnia Celsjusza). Stanem podgorączkowym nazywa się temperaturę w przedziale 37-38 stopni Celsjusza. U małego dziecka nie każda gorączka musi oznaczać początek choroby, czasem jest objawem np. niegroźnego ząbkowania. Niemniej, nie powinno się jej bagatelizować.
2.1. Jak reagować?
W przypadku stanu podgorączkowego wystarczy zapewnić dziecku spokój i stworzyć mu warunki do odpoczynku. Ponieważ często nie wiemy, czego objawem jest podwyższona temperatura, lepiej zostawić malucha w domu i obserwować. Gdy temperatura znacząco wzrasta, należy starać się zbijać gorączkę. Istnieją domowe sposoby, takie jak kąpiel w chłodnej wodzie, kładzenie zimnych okładów na głowę, ale bezpiecznie jest podać gorączkującemu dziecku środki przeciwgorączkowe – najlepiej w postaci czopków. Dziecko z gorączką powinno również dużo pić. Nawet, jeśli nie ma na to ochoty, należy je poić łyżeczką. Jeśli temperatura ciała wynosi powyżej 39 stopni (w przypadku niemowląt), nie można jej zbić albo trwa dłużej niż 2-3 dni, należy zgłosić się z pociechą do lekarza pediatry.
3. Ogólne rozbicie
Pierwszym objawem infekcji zwykle bywa pogorszone samopoczucie. Dziecko, które zaczyna toczyć choroba, staje się zmęczone, osłabione i bardzo marudne. Może uskarżać się również na ból głowy. Rozwój tego symptomu bardzo wyraźnie widać w przypadku dzieci, które nagle z energicznych i rozbieganych maluchów stają się senne i płaczliwe. Poczucie rozbicia to pierwszy niepokojący sygnał, który organizm zgłasza na początku choroby. To moment, w którym należy bardziej zainteresować się stanem zdrowia dziecka i poczynić właściwe kroki, które uchronią je przed pogorszeniem stanu.
3.1. Jak reagować?
W momencie nagłego pogorszenia samopoczucia, zmęczenia czy płaczliwości, warto sprostać potrzebom dziecka. Jeśli pokłada się, nie ma energii – należy mu stworzyć miejsce do odpoczynku i oczywiście – pozostawić w domu. To moment, w którym nasza pociecha musi zregenerować siły do walki z ewentualną chorobą. Jeśli mimo wyraźnie chorobowych sygnałów ze strony dziecięcego organizmu, posyła się je nadal do szkoły czy przedszkola, infekcja może szybko się rozwinąć, a nawet doprowadzić do poważniejszej choroby.
4. Ból gardła
Zwykle towarzyszy nieżytowi nosa, bo spływający katar podrażnia okolice gardła, a wirusy są przyczyną bolesnego obrzęku i zaczerwienienia. U dzieci ból gardła objawia się zwykle rozdrażnieniem, niechęcią do jedzenia i zwiększoną ochotą na picie. Wszystko to przez suchość w gardle i drapanie, które maluch odczuwa. Objawem towarzyszącym bólowi gardła u dziecka może być kaszel (bardziej wymuszony) oraz łapanie się za szyję. W przypadku problemów z gardłem należy szybko reagować. Inaczej infekcja może rozwinąć się poza jamę nosowo-gardłową lub dotknąć innych narządów w tej okolicy, np. migdałków.
4.1. Jak reagować?
Bolesność gardła u dziecka należy od razu niwelować środkami łagodzącymi i odkażającymi – dostosowanymi do wieku dziecka. Bardzo małe dzieci należy poić i podawać im środki przeciwbólowe. Starszym można podać napar ziołowy o działaniu rozgrzewającym i antyseptycznym lub dostępne bez recepty środki do ssania (cukierki lub lizaki). W przypadku bólu gardła u dziecka najlepszym jednak rozwiązaniem jest zgłoszenie się do lekarza. To objaw, którego nie można bagatelizować.
5. Bóle mięśni
Ten objaw jest charakterystyczny dla grypy, choć wcale nie musi jej oznaczać. Zwykle towarzyszy rozdrażnieniu i zmęczeniu. Dziecko, które odczuwa takie bóle, jest marudne i nie ma ochoty na energiczne zabawy. Może też skarżyć się na bolesność w plecach.
Dowiedz się więcej
5.1. Jak reagować?
Bóle mięśniowe to znak ostrzegawczy dla rodziców. Podstawową rzeczą jest zapewnienie dziecku spokoju i optymalnych warunków do odpoczynku. Ulgę może mu przynieść ciepła kąpiel, rozgrzewająca maść (dostosowana do jego wieku) oraz ciepłe ubranie lub przykrycie kocykiem. Obowiązkowo należy zostać z dzieckiem w domu i je obserwować.
5.2. Jak nie dopuścić do rozwoju infekcji?
Bez względu na rodzaj objawu, jaki mógłby świadczyć o początkach infekcji, w przypadku dzieci warto od razu podejmować próby przeciwdziałania jej. Podstawą, tuż po wystąpieniu pierwszych objawów, są: rozpoczęcie podawania witaminy C lub wzmacniających preparatów witaminowych, odpoczynek (przerwa od przedszkola czy szkoły) i spokój. Pozostawienie dziecka w domu przez najbliższe kilka dni, regularne posiłki oraz duża ilość snu mogą uchronić je przed dalszym rozwojem infekcji lub zmniejszyć jej rozmiar.